علائم مننژیوم می‌تواند به‌آرامی و خفیف آغاز شود. بسته‌به موقعیت قرارگیری تومور، چه‌در مغز و چه‌به ندرت درستون فقرات، علائم مننژیوم به‌اشکال زیر بروز خواهندکرد:

مننژیوم چیست | علائم مننژیوم و تشخیص آن‌ها | درمان مننژیوم

مننژیوم چیست؟

نوعی تومور می‌باشد که‌از مننژ (غشای اطراف مغز و نخاع می باشد) منشأ می‌گیرد و به‌علت آن‌که ممکن است مغز، اعصاب و عروق آن‌را تحت فشار قرار دهد، می‌توان آن رادر دسته‌ی تومورهای مغزی قرار داد. این بیماری شایع‌ترین و رایج ترین نوع تومورهای سر می‌باشد.
سرعت رشد اغلب مننژیوم‌ها بسیار آهسته و بدون علائم می باشد. اما بعضی مواقع، اثراتی که این بیماری بر بافت مغز و بافت های اطراف آن می گذارد، می تواند بسیار جدی باشد.

مننژیوم می‌تواند درهر سنی به‌وجود بیاید(سرطان کودکان ) اما اغلب درسنین بالاتر و بیشتردر بانوان، بروز می‌کند.
سرعت رشد مننژیوم بسیار آهسته می‌باشد و احتمال داردکه علائمی ازخود نشان ندهد وبه فوریت‌های پزشکی نیاز نداشته باشد و درصورت تشخیص، درطول زمان کنترل خواهدشد.

علائم مننژیوم

علائم و نشانه‌های مننژیوم می‌تواند به‌آرامی و بسیار خفیف آغاز شود. بسته‌به موقعیت قرارگیری تومور، چه‌در مغز و چه‌به ندرت درستون فقرات، علائم به‌اشکال زیر بروز خواهندکرد:
•اختلال‌در بینایی، مانند دوبینی یا تاری شدید
• سردرد، به‌خصوص آن دسته که‌در صبح تشدید می‌شود.
• کاهش شنوایی و زنگ زدن درگوش
• ازدست دادن حافظه
• ازدست دادن حس بویایی
• تشنج
• ضعیف شدن بازوها یا پاها
•اختلال درتکلم

برای مننژیم چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بعضی مواقع علائم مننژیوم به‌آهستگی بروز پیدا می‌کند، اما اگر شرایط زیر برای فرد به‌وجود بیاید، به‌مراقبت‌ها و فوریت‌های پزشکی نیاز می‌باشد:

• تشنج ناگهانی
• اختلال ناگهانی دربینایی یاحافظه

اگر علائم شدیدتر شود مانند تشدید سردرد، بایدبه پزشک مراجعه نمود.
دربسیاری ازموارد، مننژیوم علائم و نشانه‌هایی ایجاد نمی‌کند، و فقط به‌کمک تصاویری که‌به دلیلی غیراز مننژیوم و سایر تومورها گرفته می‌شود مانند ( آسیب‌به سر، سکته‌ی مغزی و یاسردرد)، تشخیص داده می‌شود.

علل بیماری مننژیوم

عواملی که‌باعث این مشکل می‌شوند هنوز مشخص نیستند اما پزشکان براین باورند که‌برخی‌از سلول‌های مننژ تغییرکرده واز کنترل خارج شده و درنهایت تبدیل‌به مننژیوم می‌شوند.
هنوز نمی‌توان باقطعیت ازارثی بودن این‌بیماری و یامواردی همچون قرارگیری درمعرض اشعه و یامواد دیگررا به‌عنوان علت بیماری مطرح نمود. همچنین هیچگونه شواهدی‌که ارتباط استفاده ازتلفن همراه بااین بیماری رانشان دهد، وجود ندارد.

عوامل خطر ساز (ریسک فاکتورها) مننژیوم

عوامل خطرساز این‌بیماری عبارتنداز:
• پرتودرمانی: پرتودرمانی از ناحیه‌ی سر می‌تواند خطر ابتلابه مننژیوم راافزایش دهد.
• هورمون‌های زنانه: مننژیوم اغلب‌در بانوان دیده می‌شود ، به‌همین دلیل پزشکان براین باورندکه هورمون‌های زنانه می‌تواند تاثیرگذار باشد. مطالعاتی نیز وجود داردکه ارتباط بین سرطان پستان و مننژیوم نشان می‌دهد.
• اختلال ارثی عصبی: اختلالی بسیار نادر نوروفیبروماتوز نوع 2، خطر ابتلابه مننژیوم و سایر تومورهای مغزی را افزایش می‌دهد.
• چاقی شدید: شاخص بسیاری بالای توده بدنی، یک عامل خطرسازسرطان می‌باشد. افرادی‌که چاق هستند بیشتر دچار این مشکل می‌شوند. البته رابطه‌ی چاقی و مننژیوم هنوز روشن نیست.

عوارض بیماری

درمان این بیماری به‌طور معمول جراحی و پرتودرمانی می‌باشدکه می‌توانند عوارض طولانی مدت زیر رابه همراه داشته باشد:
• اختلال درتمرکز
• ازدست دادن حافظه
• تغییر شخصیت
• تشنج
• ضعف
• اختلالات حسی
• اختلال در تکلم

پزشک می‌تواند برخی‌از عوارض رادرمان کند و برای بهبود سایر عوارض، فرد رابه متخصص ارجاع دهد.

تشخیص مننژیوم

تشخیص مننژیوم می‌تواند کار بسیار دشواری باشد زیرااین تومور به‌آهستگی رشد کرده وبه مرور زمان اگر علائمی نشان دهد خفیف می‌باشد. علاوه‌بر آن، ممکن است علائم آن باعلائم سایر عارضه‌ها مانند نشانه‌های پیری اشتباه گرفته شود.
اگر پزشک‌به مننژیوم مشکوک شود، فرد رابه متخصص مغز و اعصاب ارجاع می‌دهد.
برای تشخیص مننژیوم ، متخصص مغز و اعصاب، فرد رااز نظر عصبی به‌طور کامل معاینه کرده و پس‌از آن‌برای بیمار انجام آزمایش‌های تصویربرداری  رابه کمک ماده حاجب تجویز می‌کنند، این آزمایش‌ها عبارتنداز:
• سی تی اسکن: درسی تی اسکن به‌کمک اشعه ایکس، تصاویر مقطعی ازکل مغز گرفته می‌شود. گاهی اوقات برای بهبود تصویراز رنگ‌هایی برپایه ید استفاده می‌شود.
•ام آر آی: به‌کمک این روش، ازیک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای گرفتن تصاویر مقطعی‌از ساختارهای درون مغز فرد استفاده می‌شود. اسکن ام آر آی، تصاویر دقیق‌تری ازمغز و مننژیوم نشان می‌دهد. دربرخی موارد، ممکن است برای تشخیص سایر انواع تومورها و تشخیص مننژیوم ، نمونه برداری ازبافت نیز انجام بگیرد.

درمان مننژیوم

درمانی‌که برای مننژیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد، به‌عوامل متعددی بستگی دارد، این عوامل عبارتنداز:
• اندازه و موقعیت قرار گیری مننژیوم
• رشد یا بدخیمی تومور
• سن و سلامت عمومی
• هدف شخصی بیمار

مراقبت فعال بدون درمان مننژیوم

درمان فوری برای تمامی افراد مبتلابه مننژیوم ضرورتی ندارد. معمولاً مننژیوم کوچکی که‌به آهستگی رشد کرده و علائم و نشانه‌هایی ایجاد نمی‌کند،  نیازی‌به درمان ندارد.( رژیم سرطان عامل کمک کننده در سرطان‌ها )
اگر پزشک تشخیص دهدکه مننژیوم در حال رشد می‌باشد و نیازبه درمان دارد، گزینه‌های درمانی مختلفی وجود دارد.

عمل جراحی مننژیوم

اگر مننژیوم درفرد علائم و نشانه‌هایی ایجاد کندیا علائمی‌را نشان دهد که‌حاکی ازرشد آن‌را باشد ، پزشک عمل جراحی‌را توصیه می‌کند.
جراحان درحین جراحی باید تمامی تومورها را در بیاورند. امااز آنجاکه ممکن است مننژیوم درنزدیکی بسیاری‌از ساختارهای ظریف مغز یا نخاع ایجاد شود، برداشتن کل تومور درچنین صورتی غیر ممکن می‌شود. دراین موارد، جراحان تاحد امکان مننژیوم را برمی‌دارند.
درمان پس‌از جراحی، درصورت لزوم، به‌عوامل مختلفی بستگی دارد.
• اگرهیچ تومور باقی نماند، معمولاًبه درمان دیگری نیاز نمی‌باشد. بااین وجود اسکن‌های دوره‌ای ازمغز فرد صورت می‌گیرد.
• اگرتومور خوش خیم باشد و فقط بخش کوچکی ازآن باقی مانده باشد، پزشک فقط انجام اسکن‌های دوره‌ای ازمغز فردرا توصیه کند. دربعضی موارد، تومورهای باقیمانده کوچک ممکن است بانوعی پرتودرمانی به‌نام جراحی رادیو استاتیک تحت درمان قرار گیرند.
• اگرتومور غیرمعمول یابدخیم وجود داشته باشد ، به‌احتمال زیاد فردبه پرتودرمانی نیاز خواهدداشت.

جراحی ممکن است خطراتی ازجمله عفونت و خونریزی رابه همراه داشته باشد. این‌گونه خطرات به‌موقعیت قرارگیری مننژیوم بستگی دارد. به‌عنوان مثال، جراحی برای برداشتن مننژیوم دراطراف عصب بینایی، می‌تواند منجربه کاهش بینایی فرد شود. درمورد خطرات جراحی باجراح خود صحبت کنید.

پرتو درمانی مننژیوم

اگر مننژیوم باجراحی کاملاً برطرف نشود، پزشک می‌تواند پرتودرمانی رادر ادامه یابه جای جراحی توصیه کند. هدف‌از پرتودرمانی ازبین بردن سلول‌های مننژیوم باقی مانده و کاهش احتمال عود مجدد آن می‌باشد.
درپرتودرمانی ازیک دستگاه بزرگ برای تابش پرتو‌های پرقدرت به‌سلول‌های تومور استفاده می‌شود.
پیشرفت‌های اخیردر پرتودرمانی علاوه برکاهش میزان تابش پرتوبه بافت سالم، باعث افزایش تابش اشعه‌به مننژیوم می‌شود.

انواع پرتودرمانی برای‌ مننژیوم عبارتنداز:

• رادیوسرجری استریوتاکتیک یاSRS: نوعی پرتودرمانی می‌باشد که‌چندین پرتوی پرقدرت رابه یک‌نقطه دقیق می‌تابانند. برخلاف نام‌آن، این درمان بااستفاده ازچاقوی جراحی یاانجام برش نمی‌باشد. رادیوسرجری به‌طور معمول برای چندساعت و به‌صورت سرپایی انجام می‌شود، و درانواع مننژیوم که‌قابل برداشتن باجراحی نمی‌باشند یاعود کرده است، می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
• رادیوتراپی استرئوتاکتیک یاSRT: درطول این زمان به‌مدت یک باردر روز و درماه، اشعه بادوز کم به‌ناحیه موردنظر تابانده می‌شود. این روش برای تومورهایی استفاده می‌شود که‌بیش ازحد برای رادیوسرجری بزرگ باشند،یا مننژیم ودرناحیه‌ای باشد که‌شدت بالای رادیوسرجری رانتواند تحمل کند (مانند تومورهای نزدیک عصب بینایی)

• IMRT: دراین روش ازنرم افزاری برای‌اصلاح شدت برخورد تابش به‌محل مننژیوم استفاده می‌شود. این راهکار می‌تواند برای مننژیومی که‌در نزدیکی ساختارهای حساس مغز قرارگرفته و یاشکل ناهمگنی دارد، استفاده شود.
• تابش پرتوی پروتون: دراین روش به‌کمک پروتون‌های رادیواکتیو تومور هدف قرارگرفته و آسیب‌به بافت اطراف مغز کاهش می‌یابد.

داروهای مننژیوم

ازشیمی درمانی به ندرت برای درمان مننژیوم استفاده می شود، اما ممکن است در مواردی که عمل جراحی و پرتودرمانی مؤثر نمی باشند از شیمی درمانی استفاده کرد.

درمان‌های جایگزین برای بیماری مننژیوم

درمان‌های جایگزین توانایی درمان این بیماری راندارند اما برخی‌از آن‌ها می‌توانند عوارض جانبی ناشی ازاین بیماری راکنترل کرد و به‌فرد کمک کنند تابا استرس ناشی ازآن مقابله کند.
درمان‌های جایگزینی‌که می‌تواند مؤثر باشند عبارتنداز:
• طب سوزنی
• هیپنوتیزم
• ماساژ
• مدیتیشن
• موزیک درمانی
• تمرینات آرامش بخش

روش‌های ممکن رابا پزشک خود درمیان بگذارید.

راهکارهایی برای کنار آمدن با بیماری مننژیوم

• درمورد مننژیوم اطلاعات کسب کنید. ازکادر درمان بپرسید که‌در کجا می‌توانید اطلاعات بیشتری درمورد مننژیوم و روش‌های درمانی آن کسب کنید.
سوالات خودرا بنویسیدتا آن‌ها رادر قرار بعدی خود باپزشک خود سوال کنید. هرچه اطلاعات بیشتری درباره وضعیت خود داشته باشید، آمادگی بیشتری برای تصمیم گیری درمورد انتخاب روش درمانی خود خواهید داشت.
• ازخود مراقبت کنید با روانشناسی سرطان. سعی کنید درطول درمان این بیماری ازخود مراقبت کنید . رژیم غذایی غنی‌از میوه و سبزیجات داشته باشید و اگر پزشک اجازه می‌دهد روزانه ورزش کنید. به‌اندازه کافی بخوابید و استراحت کنید تااحساس آرامش داشته باشید. استرس رادر زندگی خود کاهش دهید. این اقدامات مننژیوم رادرمان نمی‌کند، اما می‌تواند کمک کند تاپس ازجراحی احساس بهتری داشته باشید، یابه شما کمک کند تادر طول پرتودرمانی بااین مشکل کنار بیایید.

آمادگی برای ملاقات با پزشک برای مقابله با بیماری مننژیوم

احتمالاً درابتدابه پزشک عمومی مراجعه می‌شود. اگر پزشک ابتلابه تومور مغزی را محتمل بداند، فرد رابه متخصص یاجراح مغز و اعصاب ارجاع می‌دهد.
دراینجا برخی‌از اطلاعات برای کمک به‌شما درآماده شدن برای قرار ملاقات خود آورده شده است.

آنچه می‌توانید انجام دهید!

• اگرمحدودیتی وجود دارد بایداز آن آگاهی پیدا کنید: درزمان تعیین وقت ، حتما بپرسیدکه محدودیتی وجود داردکه باید انجام دهید ، مانند محدود کردن رژیم غذایی.
• علائم خودرا بنویسید. حتی علائمی که‌به نظر ارتباطی بابیماری ندارند.
• اطلاعات شخصی کلیدی، ازجمله استرس‌های شدید یاتغییرات اخیر در زندگی را بنویسید.
• لیستی‌از تمام داروها و همچنین ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که‌مصرف می‌کنید بنویسید.
• یکی‌از اعضای خانواده یا یکی‌از دوستان راهمراه خود داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است به‌خاطر سپردن اطلاعاتی که‌پزشک به‌شما می‌دهد سخت باشد. به‌همراه داشتن یک همراه می‌تواند به‌شما دریادآوری مطالب گفته شده کمک کند.
• سوالاتی راکه می‌خواهید ازپزشک خود بپرسید، بنویسید. تهیه لیستی ازسوالات به‌شما کمک می‌کند تااز وقت خودبا پزشک نهایت استفاده را ببرید.

برای مننژیوم ، برخی‌از سوالات که‌باید ازپزشک بپرسید عبارتنداز:
• آیا مننژیوم بدخیم می‌باشد؟
• مننژیوم چقدر بزرگ است؟
• آیا مننژیوم درحال رشد می‌باشد؟ آیا سریع رشد می‌کند ؟
• چه روش‌های درمانی را توصیه می‌کنید؟
• آیابه درمان احتیاج دارم یابهتر است ازدرمان صرف نظرکنم ؟
• عوارض هر درمان چیست؟
• آیا عوارض طولانی مدتی وجود دارد که‌باید درمورد آن‌ها اطلاعات کسب کنم؟
• آیا باید نظر پزشک دیگری رابپرسم؟ آیا می‌توانید پزشک یابیمارستان دیگری راکه درزمینه‌ی درمان این بیماری تجربه دارند رامعرفی کنید؟
• آیا بروشوری وجود داردکه بتوانم باخود ببرم؟ چه وب سایت‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟
• آیا لازم است درباره درمان تصمیم بگیرم؟ چه‌مدت زمانی باید صبر کنم؟
درپرسیدن سوالات دیگر تردید نکنید.