آیا به سرطان بیضه مبتلا هستم؟چطور میتوان متوجه این موضوع شد؟برای اینکه بدانیدآیا سرطان بیضه دارید یاخیر راه درمان آن میتوانید تا انتهای این مقاله همراه ماباشید
سرطان بیضه و بهترین راه های مقابله با آن چیست|درمان سرطان بیضه
معرفی سرطان بیضه
سرطان بیضه (Testicular cancer) بیضهها راکه درون کیسه بیضه قرار دارند درگیر میکند. کیسه بیضه، کیسهای از جنس پوست در زیر آلت تناسلی می باشد. بیضهها علاوه بر تولید هورمونهای مردانه، اسپرم مورد نیاز برای تولید مثل راهم تولید میکنند.
در مقایسه با دیگر انواع سرطان، سرطان بیضه نادر است. اما سرطان بیضه در میان مردان آمریکایی بین سنین ۱۵ تا ۳۵ سال بسیار رایج است. ( سرطان پروستات نیز مرتبط با این مقاله است)
در موارد زیادی سرطان بیضه قابل درمان است، حتی اگربه بیروناز بیضه منتقل شده باشد. بسته بهنوع و مرحلهی سرطان بیضه ، فرد می تواند یک یا چند روش درمانی و یا ترکیبیاز آنها رادریافت کند.
علائم سرطان بیضه
علائم و نشانههای سرطان بیضه عبارتند از:
- یک توده و یا بزرگ شدگی در هر کداماز بیضهها
- احساس سنگینی در کیسه بیضه
- احساس درد در کشاله ران یا شکم
- تجمع ناگهانی مایعات در کیسه بیضه
- درد و احساس ناراحتی در بیضهها و یا در کیسه بیضه
- بزرگ شدن و یا تحریک پذیر شدن پستان
- درد کمر
سرطان بیضه معمولا یکیاز بیضهها را درگیر میکند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کرد
در صورت داشتن هر گونه درد، تورم و یا وجود تودهها در بیضه و یا نواحی اطراف کشاله ران و در صورت ادامه داشتن علائم بیشتراز دو هفته بایدبه پزشک مراجعه کرد و ممکن است به شما غربالگری را پیشنهاد کند .
علت سرطان بیضه
در بسیاری ازموارد، علت بروز سرطان بیضه مشخص نیست. پزشکان میدانند که سرطان بیضه زمانی رخ میدهد که سلولهای سالم در بیضه تغییر میکنند. سلولهای سالم در بیضه رشد کرده وبه ترتیب تقسیم میشوند تا بدن ساختار طبیعی خود راحفظ کند. اما برخیاز اوقات، برخی ازسلولها باعث اختلال شده و در نهایت باعث میشوند که رشداز کنترل خارج شود. این سلولهای سرطانی حتی زمانی کهبه سلولهای جدیدی نیاز نیست هم تقسیم میشوند. تجمیعاین سلولها یک تودهرا درون بیضه تشکیل میدهد.
تقریبا تمام سرطانهای بیضه ازسلولهای جنسی یا گامتها آغاز میشوند. این سلولهای بیضه اسپرمهای نابالغ راتولید میکنند. اینکه چه عاملی باعث میشوداین سلولها غیر طبیعی شده و بهسرطان تبدیل شوند،هنوز مشخص نیست.
عوامل خطرساز(ریسک فاکتورها)
عواملیکه می تواند خطر ابتلابه سرطان بیضه راافزایش دهند عبارتند از:
بیضه نزول نکرده. در جریان تکامل جنینی، بیضهها درون ناحیه شکمی تشکیل شده و کمی قبلاز تولد بهدرون کیسه بیضه منتقل میشوند. مردانیکه بیضه هایشان بهصورت طبیعی نزول نکرده استبه نسبت دیگر مردان بیشتر در معرض ابتلابه سرطان بیضه قرار دارند. اگربا کمک جراحی، بیضهها درون کیسه بیضه جاگذاری شوند، خطر ابتلابه سرطان بیضه برطرف خواهد شد. بااین وجود بسیاری ازمردانی کهبه سرطانبیضه دچار میشوند، سابقه ابتلابه بیضه نزول نکرده راندارند.
تکامل غیر طبیعی بیضه. عواملی کهباعث رشد غیر طبیعی بیضه ها می شود ، مانند سندرم کلاینفلتر ، ممکن است خطر ابتلابه سرطان بیضه راافزایش دهد.
سابقه خانوادگی. اگر اعضای خانوادهبه سرطان بیضه مبتلا شده باشند ، ممکن است خطر ابتلا افزایش یابد.
سن. سرطان بیضه نوجوانان و مردان جوان رابه ویژه در سنین 15 تا 35 سال تحت تأثیر قرار می دهد. بااین حال ، این بیماری در هر سنی می تواند رخ دهد.
نژاد. سرطانبیضه در میان مردان سفید پوست شایعتر ازمردان سیاه پوست است.
پیشگیری از بروز سرطان بیضه
هیچ راهیبرای پیشگیریاز ابتلابه سرطان بیضه وجود ندارد. برخی پزشکان پیشنهاد میکنند کهبرای تشخیص سرطان بیضه در مراحل ابتدایی بهتر استکه معاینه بیضه بهصورت مرتب انجام شود. اما همه پزشکان بااین موضوع موافق نیستند. در مورد روشهای خود معاینه بیضه باپزشک خود مشورت کنید.
تشخیص سرطان بیضه
در برخی ازموارد مردان نادانسته و یا بامعاینه کردن خود بهوجود توده در بیضه پی خواهند برد. در دیگر موارد هم پزشک در طی انجام معاینات معمول بهوجود توده در بیضه پی میبرد.برای تشخیص دقیق به بهترین کلینیک سرطان مراجعه کنید.
برای تشخیص سرطانی بودن این توده باید آزمایشهای زیر انجام شود:
سونوگرافی. در سونوگرافی بیضه بااستفاده ازامواج صوتی میتوان تصویر دقیقی ازکیسه بیضه و بیضهها ترسیم کرد. در جریاناین سونوگرافی فرد باید روی کمر دراز کشیده و پاها رااز هم باز کند. بعداز آن ژل مخصوص سونوگرافی روی کیسه بیضه زده شده و کار سونوگرافی انجام میشود.
سونوگرافی در تشخیص ماهیت توده بیضه بهپزشک کمک میکند و بهکمک آن میتوان تشخیص دادکه توده جامد است یا اینکه از مایع پر شده است. باکمک سونوگرافی میتوان تشخیص دادکه توده درون بیضه قرار دارد و یا بیروناز آن.
آزمایش خون. برایتشخیص سطح مارکرهای تومور در خون تستهای مخصوصی انجام میشود. مارکرهای تومور بهصورت معمول در خون وجود دارند اما سطحاین مواد در مواردی مانند سرطان بیضه بالا میرود.
اگر سطحاین شاخصها در خون بالا باشد، مشخصاً بهمعنی ابتلای فرد بهسرطان نمی باشد. بلکه میتواند بهپزشک در تشخیص کمک کند.
جراحی برایخارج کردن بیضه (ارکیکتومی رادیکال اینگوینال). در صورت تشخیص سرطانی بودن توده درون بیضه ،ممکن استاین روش پیشنهاد داده شود. بعداز آن بیضه برداشته شده ازنظر سرطانی بودن توده و یا سطحسرطان مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
تعیین نوع
بیضه برداشته شده برای تشخیص نوعسرطان مورد ارزیابی قرار میگیرد. بعداز تشخیص نوع استکه درمان بیماری آغاز خواهد شد. در حالت عمومی، دو نوع سرطان بیضه وجود دارد:
- سمینوما. تومورهای سمینوما در تمام گروه های سنی رخ می دهد ، اما اگر یک مرد مسن بهسرطان بیضه مبتلا شود ، احتمال سمینوم وجود دارد. بهطور کلی سمینوما بهاندازه غیر سمینوم تهاجمی نیستند.
- غیر سمینوما. تومورهای غیر سمینوما در اوایل زندگی ایجاد می شوند و بهسرعت رشد و گسترش می یابند. چندین نوع مختلف ازتومورهای غیر سمینوما ، ازجمله کوریوکارسینوما ، کارسینومای جنینی ، تراتوم و تومور کیسه زرده وجود دارد. گاهی ممکن است ژنتیکسرطان نقشی در این بیماری داشته باشد.
مراحل سرطان بیضه
به محض اینکه پزشک تشخیص خود رانهایی کند، مرحله بعدی تشخیص مرحلهی سرطاناست. برایاینکه تشخیص داده شودکه آیا سرطانبه بیروناز بیضه هم رسیده است یا خیر مراحل زیر انجام خواهد شد:
سیتی اسکن. در سی تی اسکن چندین تصویر رادیولوژی ازشکم، سینه و لگن گرفته خواهد شد و پزشکاز آنها برایبررسی علائم انتشارسرطان استفاده خواهد کرد.
آزمایش خون. برای بررسی میزان مارکرهای تومور در خون آزمایش خون کاربرد دارد و پزشک با بررسی آن در خواهد یافت کهسرطان بعد ازبرداشته شدن بیضه درون بدن باقی خواهد ماند یا نه.
بعد ازاین مرحله بهسرطان فرد، یک درجه یا سطح داده میشود و اینبه پزشک کمک میکند تا بهترین روش درمانی رابرای آنبه کار گیرد.
سطح سرطان بیضه باحروف رومی از 0 تا III مشخص میشود. پایینترین سطحسرطان در اطراف بیضه باقی خواهد ماند. ولی سرطان بیضه سطح III نوعی سرطانپیچیده بوده و در آن احتمال درگیر کردن دیگر نقاط بدن مانند ریهها وجود دارد.
درمان سرطان بیضه
انتخاب روش درمانی برای سرطانبیضه بهموارد متعددی بستگی دارد. اینموارد شامل نوع و درجه سرطان، وضعیت کلی سلامتی و انتخاب بیمار بستگی دارد.
جراحی برای برداشتن بیضه. ایندرمان یک درمان اولیه برایهمه انواع و سطوح سرطان بیضه است. برایخارج کردن بیضه، جراح شکافی را در کشاله ران ایجاد میکند و کل بیضه را ازاین طریق خارج میکند. در صورت صلاح دید یک پروتز بهشکل یک بیضه پراز سالین بهجای بیضه خارج شده قرار داده میشود. در مواردی که سرطان بیضه در مراحل اولیه خود باشد، جراحی خارج کردن بیضه تنها درمان مورد نیاز خواهد بود.
درمانبرای خارج کردن گرههای لنفی اطراف . برای انجام اینجراحی شکافی در شکم ایجاد میشود. جراح مراقب استکه آسیبی به اعصاب واقع در اطراف گرههای لنفی وارد نکند. اما بااین همه در مواردی هم آسیب دیدن اعصاب غیر قابل اجتناب است. در صورت آسیب دیدن اعصاب ممکن است انزال دچار مشکل شود ولی اینکار ازنعوظ جلوگیری نمیکند.
اگر جراحی تنها راه درمان سرطان بیضه باشد، پزشک بهبیمار توصیه میکند کهبعد ازآن هم در فواصل زمانی متعددبرای بررسی اوضاع به مطب مراجعه کند. در این قرار ملاقاتها که در سالهای اول هر چند ماه یکبار انجام میشود و بعداز آن فاصلهی آنها زیادتر خواهد شد، فرد تحت آزمایش خون، سی تی اسکن و دیگر آزمایشها قرار میگیرد تا علائم و نشانههای بازگشت احتمالی سرطانبه دقت بررسی شود.
رادیوتراپی (پرتو درمانی)
دراین روشاز ذرات با انرژی بالا مانند اشعه ایکس برایاز بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. در جریان پرتو درمانی فرد روی یک تخت قرار داده شده و یک دستگاه بزرگ اطراف او حرکت میکند و ذرات پر انرژیبه نقاط مخصوصی ازبدن تابانده میشود.
پرتو درمانی یک روش درمانی استکه گاهی در افراد مبتلابه تومور سمینوما استفاده میشود. حتی بعداز برداشتن بیضه هم پرتو درمانی توصیه میشود.
عوارض جانبی این روش درمانی شامل تهوع و خستگی و همچنین قرمزی و التهاب پوستی در ناحیه شکم و کشاله ران است. همچنین پرتو درمانی بهصورت موقت تعداد اسپرمها راکم کرده و باعث کاهش شانس باروری در گروهی ازمردان میشود. بیش ازانجام پرتو درمانی در مورد چگونگی استفاده ازبانک اسپرم برای ذخیره اسپرم صحبت کنید.
شیمی درمانی
در شیمی درمانیاز داروهابرای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. داروهای شیمی درمانی در سرتاسر بدن سلولهای سرطانی ناشی ازتومور اصلی رااز بین میبرند.
گاهی شیمی درمانی تنها روش درمانی است و گاهی هم قبل یا بعد ازعمل جراحی برداشتن گرههای لنفی پیشنهاد میشود.
عوارض جانبی شیمی درمانی بهنوع داروی خاص استفاده شده بستگی دارد. عوارض جانبی معمول شامل خستگی، تهوع، ازدست دادن مو و بالا رفتن خطر بروز عفونت است. داروها و درمانهایی برای کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی وجود دارد.
شیمی درمانی گاهی در گروهی ازمردان منجربه ناباروری میشود و در گروهی ازافراد اینعارضه دائمی است. در مورد روشهای ذخیره اسپرم پیش از انجام شیمی درمانی باپزشک مشورت کنید.
حمایت و پشتیبانی از فرد بیمار
هر مردی باعارضهی سرطان بیضه و احساسات ناشیاز آنبه شیوهی خود کنار می آید. ممکن است فرد بعداز تشخیص بیماری احساس ترس و عدم اطمینان را تجربه کند. ازآنجایی که احساس استرس و اضطراب ممکن است هرگزبه صورت کامل برطرف نشود، فرد باید برنامهای برایکنترل احساسات خود داشته باشد.
به همین منظور بهتر است اقدامات زیر انجام شود:
کسب اطلاعات کافی در مورد سرطان بیضه برای گرفتن تصمیم بهتر در رابطه باروند درمان. سوالات خود رایادداشت کرده و در اولین قرار ملاقات باپزشک مطرح کنید. ازپزشک خود بخواهید که منابع اطلاعاتی قابل اطمینان رابه شما معرفی کنند.
از خود مراقبت کنید. برایآماده شدن هرچه بیشتر برایدرمان ،انتخابهای سالمی داشته باشید. تغذیه سالم داشته باشید و هر روز مقدار زیادی میوه و سبزی را در برنامه غذایی خود قرار دهید. بهمقدار کافی استراحت کنید تا در هنگام صبح احساس بهتری داشته باشید. استرس خودرا کاهش دهید و روی بهتر شدن تمرکز کنید. بیشتر روزهای هفتهرا ورزش کنید. در صورت سیگار کشیدن آنرا ترک کنید. در رابطه باداروهای کمک کنندهبه ترک سیگار و دیگر راهکارها در این زمینه حتماً باپزشک خود مشورت کنید.
با دیگر بهبودیافتگان سرطانارتباط برقرار کنید و ازتجربیات آنها استفاده کنید .
ارتباط خود رابا عزیزان خود حفظ کنید. اعضای خانواده و دوستان بهاندازه شما نگران سلامتی شما هستند. آنها مشتاق به کمک هستند و در اموری مانند حمل و نقل و یا انجام دادن کارهای روزمره میتوانندبه شما کمک کنند. دوستان نزدیک و اعضای خانواده شنوندههای خوبی هستند و در زمانیکه فرد احساس ناراحتی میکند میتوانند بسیار کمک کننده باشند.
نظر پزشک درمورد سرطان بیضه
در صورت احساس وجود توده در بیضهها باپزشک عمومی دیدار کنید. در صورتی کهپزشک تشخیص دهدکه شما بهسرطان بیضه مبتلا هستید، شما رابه اورولوژیست ارجاع خواهد داد.
آنچه قبل ازملاقات باپزشک باید انجام دهید
از آنجایی که وقت ملاقات محدود است و در این فرصت کم بایدبه مطالب زیادی پرداخت، بهتر است کهاز پیش برای آن آماده باشید.
زمانی کهبرای گرفتن وقت ملاقات تماس می گیرید، در مورد کارهایی کهباید قبل ازآن انجام دهید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
علائمی کهتجربه میکنیدرا یادداشت کنید، حتی اگر آن علائم بی ارتباط بامشکل شمابه نظر برسد.
هرگونه اطلاعات شخصی کلیدی و مهم ازجمله بیماریهای قبلی، وقایع مهم استرس زا و یا تغییرات اخیر زندگی رایادداشت کنید.
تمام داروها، ویتامینها و مکملهای مصرفی رایادداشت کنید.
از یکی ازاعضای خانواده و یا دوستان خود بخواهید که در هنگام ملاقاتبا پزشک شمارا همراهی کنند. اینکار بهشخص کمک میکند تا مطالب رد و بدل شده رابه راحتی بهیاد آورید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک سوالات زیر رابا شما مطرح خواهد کرد:
چه زمانی اولین بار متوجه علائم خود شدید؟
آیا علائم شما ادامه دار است یا اینکه گهگاه رخ میدهد؟
علائم تا چه حد شدید هستند؟
چه عامل یا عواملی باعث بهبود و یا شدت گرفتن علائم میشود؟
آن چه می توانید انجام دهید
زمان ملاقات باپزشک محدود است، پس بهتر استکه پیشاز دیداربا پزشک لیستی ازسوالات آماده شود. سوالات رااز مهم به کم اهمیتتر دسته بندی کنید.
برخیاز مهمترین سوالات عبارتند از:
آیا من بهسرطان بیضه مبتلا هستم؟
به چه نوعیاز سرطان بیضه مبتلا هستم؟
امکان داردکه نتایج آزمایشهای منرا تفسیر کنید؟ آیا میتوانم نسخهای از آنها را در اختیار داشته باشم؟
سرطان بیضه من در چه مرحلهای است؟
آیا باید آزمایشهای تکمیلی انجام شود؟
از چه روشهای درمانی باید استفاده کرد؟
شانس اثر بخشی درمانها چه قدر است؟
عوارض جانبی و خطرات هرکدام از روشهایی درمانی کدام است؟
کدام روش درمانی راپیشنهاد میکنید؟
آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟ اینکار چه قدر هزینه دارد؟ آیا هزینهها تحت پوشش بیمه هستند؟
من نگران بچه دار شدن در آینده هستم، پیش ازدرمان برای احتمال ناباروری چه برنامه ریزیهایی باید داشت؟
از کدام منابع و یا وبسایتها میتوان اطلاعات بیشتری در مورداین بیماری به دست آورد؟
علاوه براین سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.