سرطان مثانه اغلب درمراحل اولیه تشخیصداده میشوند،زیرا دراین زمانسرطان قابلدرمان است. نشانههاوعلائم سرطان مثانه و درمانآن را دراین مقاله بررسی میکنیم.
سرطان مثانه | علائم سرطان مثانه | تشخیص و درمان سرطان مثانه
هر آنچه باید درباره سرطان مثانه بدانید
سرطان مثانه سرطانی شایع است کهاز سلولهای مثانه شروع میشود. مثانه اندامی عضلانی و توخالی درقسمت تحتانی شکم است کهادرار را درخود ذخیره میکند.
سرطان مثانه اغلباز سلولهایی (سلولهای ادراری/اوروتلیال) کهپوشش داخلی مثانه را تشکیل میدهند، شروع میشود. سلولهای اوروتلیال درکلیهها و میزنای/حالبها(لولههاییکه کلیهها را به مثانه متصل میکنند) نیز وجود دارند. سرطاناوروتلیال میتوانددر کلیهها و حالبها نیز اتفاق بیفتد، اما بروز آن درمثانه شایعتر است.
سرطان مثانه اغلب درمراحل اولیه تشخیص داده میشوند، زیرا دراین زمان سرطان قابل درمان است. اما حتی سرطانهای مثانهای کهدرمراحل اولیه هستند نیز میتوانند پساز درمان موفقیت آمیز، عود کنند. بههمین علت، معمولا افراد مبتلا بهاین سرطان لازم است تا سالها پساز درمان آزمایشهایی راجهت بررسی عود کردن سرطان مثانه انجام دهند.
علائم سرطان مثانه
نشانهها و علائم سرطان مثانه عبارتنداز موارد زیر:
• خون درادرار (هماچوری)، کهمیتواند باعث شود ادرار بهرنگ قرمز روشن یا بهرنگ نوشابه کولا دیده شود، گرچه گاهی اوقات رنگ ادرار طبیعی بهنظر میرسد و خون درآزمایشگاه یافت میشود.
• تکرر ادرار
• دفع ادرار بهصورت دردناک
• کمردرد
برای سرطان مثانه چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فردی متوجه تغییردر رنگ ادرار خود شود و نگران وجود خون درآن باشد، جهت بررسی آن بهپزشک مراجعه شود. همچنین درصورت داشتن سایر نشانهها و علائم نگران کننده، میتوان بهپزشک مراجعه کرد.
علل سرطان مثانه
سرطان مثانه زمانی شروع میشود کهتغییراتی درDNA سلولهای مثانه آنها ایجاد شود(جهش). DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است کهاعمال سلول را تعیین میکند. این تغییرات سلولها را برآن میدارد کهدرصورت مرگ سلولهای سالم بهسرعت تقسیم شوند و جای سلولهای مردهرا بگیرند و زندگی خودرا ادامه دهند. سلولهای غیرطبیعی توموریرا تشکیل میدهندکه میتواند بهبافتهای طبیعی بدن حمله کرده و آنها را تخریب کند. بهمرور زمان، سلولهای غیرطبیعی می توانند ازتومور اولیه جدا و دربدن پخش شوند (متاستاز).
انواع سرطان مثانه
انواع مختلفیاز سلولهادر مثانه میتوانند سرطانی شوند. نوع سلولیدر مثانه کهسرطان ازآن شروع میشود، نوع سرطان مثانه راتعیین میکند. پزشکان ازاین اطلاعات جهت تعیین روش درمانی موثر برای بیمار، استفاده میکنند.
انواع سرطان مثانه عبارتنداز:
• کارسینومای اوروتلیال. کارسینومای اوروتلیال، کهدر گذشته کارسینوم سلول انتقالی نامیده میشده است، درسلولهایی کهپوشش داخلی مثانه را میسازند، اتفاق میافتد. سلولهای ادراری باپربودن مثانه منبسط و درهنگام خالی شدن آن، منقبض میشوند. این سلولها درپوشش داخلی میزنای و میزراه(مجرای خروج ادرار) نیز قرار دارند و امکان ایجاد سرطانها دراین نواحی هم وجود دارد. کارسینومای اوروتلیال شایعترین نوع سرطان مثانه درایالات متحده است.
• سرطانسلولهای سنگفرشی(SCC). سرطان سلولهای سنگفرشی باتحریک مزمن مثانه همراه است – بهطور مثال، ازطریق یک عفونت یا استفاده طولانی مدت ازسوند ادراری (کاتتر ادراری). سرطانسلولهای سنگفرشی مثانه درایالات متحده نادر است. این بیماری معمولا درمناطقی ازجهان شیوع داردکه عفونت انگلی خاصی (شیستوزومیازیس)، یکیاز علل شایع عفونتهای مثانه است.
• آدنوکارسینوما. آدنوکارسینوما از سلولهایی شروع میشودکه غدد ترشح کننده موکوسدر مثانه راتشکیل میدهند. آدنوکارسینومای مثانه بسیار نادر است.
برخیاز انواع سرطان مثانه بیشاز یک نوع سلول را درگیر میکنند.
عوامل خطرساز سرطان مثانه
عواملیکه میتوانند خطر بروز سرطان مثانه راافزایش دهند، عبارتنداز:
سیگار کشیدن:
کشیدن سیگار، سیگاربرگ یا پیپ میتواند ازطریق تجمع مواد شیمیایی مضردر ادرار، خطر بروز سرطان مثانه را افزایش دهد. هنگام سیگار کشیدن، بدن مواد شیمیایی موجود دردود راپردازش میکند و برخیاز آنها رابه ادرار جهت دفع کردن، میریزد. این مواد شیمیایی مضر میتوانند بهمخاط مثانه آسیب برسانند، کهاین مسئله میتواند خطر ابتلا بهسرطان راافزایش دهد.
افزایش سن:
باافزایش سن خطر ابتلابه سرطان مثانه افزایش مییابد. گرچه احتمال دارد این سرطاندر هر سنی اتفاق بیفتد، اما اکثر افرادی که بهسرطان مثانه مبتلاهستند بیشاز ٥٥ سال دارند.
جنس مرد:
مردان بیشتراز زنان درمعرض ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص:
کلیهها نقش کلیدی درفیلتر کردن مواد شیمیایی مضر ازجریان خون و انتقال آنهابه مثانه را دارند. بههمین علت، تصور میشودکه قرار گرفتن درمعرض
برخی مواد شیمیایی خطر ابتلابه سرطان مثانه راافزایش میدهد. مواد شیمیایی کهبا خطر ابتلابه سرطان مثانه مرتبطاند عبارتنداز آرسنیک و مواد شیمیایی کهدر تولید رنگ، لاستیک، چرم، پارچهها و محصولات رنگی استفاده میشوند.
درمان قبلی سرطان:
درمان باداروی ضد سرطان سیکلوفسفامید خطر ابتلابه سرطان مثانه راافزایش میدهد. افرادی کهبرای مداوای سرطانقبلی خود تحت درمان باپرتو قرار گرفتهاند، درصورتی کهنقطه هدف لگن بوده باشد، خطر بروز سرطانمثانه بیشتر است.
همینطور میتوانید بخوانید راجب سرطان دهانه رحم
التهاب مزمن مثانه:
عفونتها یا التهابهای مزمن یا مکرر ادراری (سیستیت)، بهطور مثال، درصورت استفاده طولانی مدتاز سوند ادراری، احتمال دارد خطر ابتلابه سرطانسلولهای سنگفرشی مثانه افزایش یابد. دربرخی نقاط جهان،سرطان سلولهای سنگفرشی باالتهاب مزمن مثانه کهناشی ازعفونت انگلی معروفبه شیستوزومیازیس، مرتبط است.
سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به سرطان:
اگر فردی درگذشتهبه سرطان مثانه مبتلا شده باشد، احتمال ابتلا دوبارهبه آن دروی وجود دارد. اگر یکیاز بستگان خونی فردی – والدین، خواهر و برادر یا فرزند – سابقه ابتلا بهسرطان مثانه راداشته باشند، احتمال افزایش خطر ابتلابه این بیماری درفرد وجود دارد، گرچه وجود سرطان مثانه بین افراد خانواده بهندرت اتفاق میافتد. سابقه خانوادگی ابتلابه سندرم لینچ،که بهعنوان سرطانروده بزرگ غیرپلی پوزیتی ارثی (HNPCC) هم شناخته میشود، میتواند خطر ابتلا بهسرطان رادرسیستم ادراری، و همچنین درروده بزرگ، رحم ، تخمدانها و سایر اندامها افزایش دهد.
پیشگیری از سرطان مثانه
گرچه هیچ روش تضمینی برای جلوگیریاز ابتلابه سرطان مثانه وجود ندارد، اما میتوان جهت کمک بهکاهش خطر ابتلا اقداماتی انجام داد.که بهشرح زیرند:
• نکشیدن سیگار: درصورتی که فردی سیگاری نباشد، بهتر است کشیدن سیگاررا شروع نکند. اگرفرد سیگاری باشد، بهتر است باپزشک درمورد برنامهای که بهفرد جهت متوقف کردن مصرف آن کمک میکند، صحبت شود. گروههای حمایتی، داروها و سایر روشها میتوانندبهفرد جهت ترک کردن سیگار کمک کنند.
• احتیاط کردن درصورت مجاورتبا مواد شیمیایی: درصورت کار کردن بامواد شیمیایی، برای جلوگیری ازقرار گرفتن درمعرض آنها، تمام دستورالعملهای ایمنی رعایت شوند.
• انتخاب میوهها و سبزیجات مختلف. بهتر است یک رژیم غذایی غنیاز انواع میوهها و سبزیجات رنگی انتخاب شود. آنتی اکسیدان موجوددر میوهها و سبزیجات میتوانند درکاهش خطر ابتلا بهسرطان کمک کنند.
تشخیص سرطان مثانه
آزمایشها و روشهایی کهبرای تشخیص سرطان مثانه استفاده میشوند، عبارتنداز موارد زیر:
• استفادهاز وسیلهای بهنام اسکوپ جهت معاینه قسمت داخلی مثانه (سیستوسکوپی). برای انجام سیستوسکوپی، پزشک یک لوله کوچک و باریک(سیستوسکوپ) رااز طریق مجرای ادرار وارد میکند. سیستوسکوپ دارای یک عدسی است کهبه پزشک این امکان رامیدهد تاداخل مجرای ادرار و مثانه راببیند، تااین ساختارها رااز نظر علائم بیماری بررسی کند. سیستوسکوپی میتواند درمطب پزشک یا بیمارستان انجام شود.
• خارج کردن نمونهای ازبافت جهت انجام آزمایش( بیوپسی). طی سیستوسکوپی ، پزشک میتواند یک ابزار خاص رااز طریق اسکوپ و بهداخل مثانه منتقل کند تانمونهای سلولی (بیوپسی) راجهت انجام آزمایش جمع کند. گاهیبه این روش، پاکسازی مجاری ادراری از تومور مثانه (TURBT) گفته میشود. TURBT میتواند برای درمان سرطان مثانه نیز استفاده شود.
• بررسی نمونه ادرار (سیتولوژی ادرار). نمونهای ازادرار بیمار زیر میکروسکوپ جهت بررسی سلولهای سرطانی درروشی بهنام سیتولوژی ادرار تجزیه و تحلیل میشود.
• آزمایشهای تصویربرداری. آزمایشهای تصویربرداری، مانند اوروگرام توموگرافی کامپیوتری (CT) یا پیلوگرام رتروگراد، بهپزشک امکان اینرا میدهدتا ساختارهای دستگاه ادراری رابررسی کند.
طی اوروگرام CT، ماده حاجببه ورید دست بیمار تزریق میشود و نهایتا درکلیه ها، حالبها و مثانه حرکت میکند. تصاویری کهبا اشعه ایکس درطول آزمایش گرفته شدهاند، نمای دقیقیاز دستگاه ادراری راتهیه میکنند و بهپزشک کمک میکنند تامناطقی راکه احتمالا دچارسرطان است، شناسایی کند.
پیلوگرام رتروگراد آزمایشی است کهتوسط اشعه ایکس جهت بررسی دقیق دستگاه ادراری فوقانی مورد استفاده قرار میگیرد. طی این آزمایش، پزشک لولهای نازک (کاتتر/سوند) رااز طریق مجرای ادرار و مثانه بیمار عبور میدهد تاماده حاجب رابه حالب تزریق کند. درحالی کهتصاویر اشعه ایکس گرفته میشوند، رنگبه کلیهها ریخته میشود.
تعیین میزان گسترش سرطان مثانه
پساز تأیید ابتلابه سرطان مثانه مبتلا، پزشک میتواند آزمایشهای دیگری رابه منظور تشخیص گسترش یافتن سرطان بهغدد لنفاوی یاسایر نواحی بدن(متاستاز)، توصیه کند.
این آزمایشها عبارتنداز:
• سی تی اسکن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی(MRI)
• توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)
• اسکن استخوان
• تصویربرداری ازقفسه سینه با استفادهاز اشعه ایکس
پزشک بااستفاده ازاطلاعات بهدست آمده ازاین روشها، مرحلهای برایسرطان تعیین میکند. مراحل سرطان مثانه بااعداد رومی از 0 تا IV(چهارم) نشان داده میشوند. پایینترین مراحل نشان دهنده سرطانی محدودبه لایههای داخلی مثانه استکه رشد نکرده است تابتواند دیواره مثانه عضلانی مثانه را تحت تأثیر قرار دهد. بالاترین مرحله – مرحله چهارم – سرطانی را نشان میدهد کهبه غدد لنفاوی یا اندامهای نواحی دورتر دربدن گسترش یافته است.
درجه بندی سرطان مثانه
سرطان مثانه بیشتر براساس نحوه ظهور سلولهای سرطانی هنگام مشاهده ازطریق میکروسکوپ طبقه بندی میشوند. این عمل بهعنوان درجه بندی شناخته میشود و پزشک میتواند سرطان مثانه رادرجه پایین یا درجه بالا توصیف کند:
• سرطان مثانه درجه پایین. این نوعسرطان دارای سلولهایی است کهاز نظر شکل ظاهری و سازمان یافتنبه سلولهای طبیعی نزدیکتر هستند (کاملاً تمایز یافته). تومور دردرجه پایین معمولاً آهستهتر رشد میکند و احتمال حملهبه دیواره عضلانی مثانه نسبتبه تومور درجه بالا کمتر است.
• سرطان مثانه درجه بالا. این نوعسرطان دارای سلولهایی است کهظاهری غیرطبیعی دارند و هیچ شباهتیبه بافتهای طبیعی ندارند (تمایز کمی دارند). یک تومور درجه بالا تمایل بیشتری بهرشد نسبتبه تومور درجه پایین دارد و میتواند بهدیواره عضلانی مثانه و سایر بافتها و اندامها گسترش یابد.
درمان سرطان مثانه
گزینههای درمان سرطان مثانه بهچندین عامل بستگی دارد ازجمله نوعسرطان، درجهسرطان و مرحلهسرطان که باتوجه به سلامتی و ترجیحات درمانی بیمار درنظر گرفته میشوند.
درمانهای سرطان مثانه عبارتنداز:
• جراحی، جهت ازبین بردن سلولهای سرطانی
• شیمی درمانیدر مثانه (شیمی درمانی داخل مثانه)، جهت درمان سرطانهایی کهمحدودبه پوشش داخلی مثانه هستند اما خطر عود یا پیشرفت آنها تا رسیدن بهمرحله بالاتر وجود دارد.
• شیمی درمانی برای کل بدن (شیمی درمانی سیستمیک)، بهمنظور افزایش احتمال بهبودی درشخصی کهجراحی برای برداشتن مثانه راداشته است، یا بهعنوان یک درمان اولیه درصورتیکه جراحی گزینه مناسبی نباشد، ازاین روش استفاده میشود.
• پرتودرمانی، بهمنظور ازبین بردن سلولهای سرطانی، اغلب بهعنوان درمان اولیه درصورتی که جراحی گزینهای مناسب یا موردنظر نباشد.
• ایمونوتراپی، سیستم ایمنی بدن بهمنظور مقابلهبا سلولهای سرطانی، چهدر مثانه و چه درسراسر بدن، تحریک میکند.
• درمان هدفمند، جهت درمانسرطان پیشرفته درصورتی که سایر درمانها کمک کننده نبوده اند.
ترکیبی ازروشهای درمانی، توسط پزشک و اعضای تیم مراقبتی میتواند توصیه شود.
جراحی سرطان مثانه
رویکردهای جراحی سرطان مثانه میتوانند شامل موارد زیر باشند:
• پاکسازی مجاری ادراری از تومورمثانه (TURBT). TURBT روشی است جهت تشخیص سرطان مثانه و ازبین بردن سرطانهای محدودبه لایههای داخلی مثانه – سرطانهایی کههنوز تهاجمی_ عضلانی نیستند. طی این عمل، جراح یک حلقه سیم الکتریکی رااز طریق سیستوسکوپ و بهداخل مثانه منتقل میکند. جریان الکتریکی موجوددر سیم جهت ریشه کن کردن یا سوزاندن سرطان استفاده میشود. ازطرفی دیگر، میتوان ازلیزر پرانرژی استفاده کرد.
ازآنجایی که پزشکان این عمل رااز طریق مجرای خروج ادرار انجام میدهند، نیازی بههیچ گونه برشی درناحیه شکم نیست.
بهعنوان بخشی ازروش TURBT، پزشک میتواند بهمنظور ازبین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده و جلوگیری ازعود کردنسرطان، باتزریق یکباراز داروی کشندهسرطان (شیمی درمانی)به مثانه این کاررا انجام دهد. دارو برای مدتیدر مثانه باقی میماند و سپس تخلیه میشود.
• سیستکتومی. سیستکتومی جراحی است کهطی آن تمام یا بخشیاز مثانه برداشته و خارج میشود. درطی یک سیستکتومی جزئی، جراح فقط بخشی از مثانه راکه دارای یک تومور سرطانی است، برمی دارد.
سیستکتومی رادیکال عملی است جهت برداشتن و خارج کردن کل مثانه و غدد لنفاوی اطراف آن. درمردان، سیستکتومی رادیکال بهطور معمول عبارتستاز برداشتن پروستات و غدد وزیکول سمینال. درخانمها، سیستکتومی رادیکال عبارتستاز برداشتن رحم، تخمدانها و بخشیاز واژن.
سیستکتومی رادیکال میتواند ازطریق یک برش درقسمت تحتانی شکم یا باچندین برش کوچک بااستفاده ازجراحی رباتیک انجام شود. طی جراحی رباتیک، جراح درکنسول مجاور مینشیند واز کنترلهای دستی جهت جابجایی دقیق ابزارهای جراحی رباتیک استفاده میکند.
• بازسازی مثانه جدید. بعداز عمل سیستکتومی رادیکال، جراح راهی جدید برای خروج ادرار ازبدن بیمار ایجاد میکند (انحراف ادرار). یکیاز گزینههای انحراف ادرار، بازسازی مثانه است. جراح مخزن کرهای شکلی رادر قطعهایاز روده بیمار ایجاد میکند. اینمخزن، غالبا مثانه جدید نامیده میشود، درداخل بدن بیمار قرار دارد و بهمجرای ادرار متصل میشود. مثانه جدید بهاکثر افراد امکان ادرار طبیعیرا میدهد. تعداد کمیاز افراد درتخلیه مثانه جدید مشکل دارند و احتمال دارد جهت تخلیه ادراراز مثانه جدید بهصورت دورهای، از کاتتر/ سوند استفاده شود.
• مجرای ایلئال. برای ایجاد این نوع انحراف ادرار، جراح بااستفادهاز قطعهایاز روده یک لوله (مجرای ایلئال) ایجاد میکند. این لولهاز حالبها، کهمواد زائد کلیه هارا تخلیه میکنند، بهخارج ازبدن میشود، جاییکه ادرار درون کیسهای (کیسه اروستومی) کهروی شکم قرار میگیرد، تخلیه میشود.
• مخزن ادراری . طی این روش انحراف ادرار، جراح بااستفادهاز بخشیاز روده کیسهای کوچک (مخزن) جهت نگهداری ادرار، درداخل بدن ایجاد میکند. باعبور یک سوند ازداخل سوراخی کهروی شکم قرار دارد، روزانه چند بار، می توان ادراررا تخلیه کرد.
شیمی درمانی سرطان مثانه
درشیمی درمانی از داروهایی استفاده میشود که سلولهای سرطانی راازبین میبرد. روش درمانی شیمی درمانی برای درمان سرطان مثانه معمولاً شامل دو یا چند داروی شیمی درمانی استکه بهصورت ترکیبی استفاده میشوند.
داروهای شیمی درمانی بهروشهای زیر وارد بدن بیمار میشوند:
• ازطریق ورید (به صورت داخل وریدی). شیمی درمانی وریدی اغلب قبل از جراحی برداشتن مثانه بهمنظور افزایش احتمال بهبودیسرطان استفاده میشود. شیمی درمانی میتواند برای ازبین بردن سلولهای سرطانی کهاحتمال دارد پساز جراحی باقی بمانند نیز استفاده شود. درشرایط خاص، شیمی درمانی میتواندبا پرتودرمانی ترکیب شود.
• بهصورت مستقیمدر مثانه (درمان داخل مثانه). درطی شیمی درمانی داخل مثانه، یک لوله ازطریق مجرای ادرار مستقیمابه مثانه منتقل میشود. شیمی درمانی قبلاز تخلیه مثانه، بهمدت مشخصیدر مثانه قرار میگیرد. این ماده میتواند بهعنوان درمان اولیه برای درمان سرطان مثانه سطحی مورد استفاده قرار گیرد، جاییکه سلولهای سرطانی فقط روی پوشش داخلی مثانه تاثیر میگذارند و نهبر بافت عضلانی عمقی.
پرتو درمانی سرطان مثانه
پرتودرمانی بااستفادهاز پرتوهای قدرتمندی مانند اشعه ایکس و پروتونها، سلولهای سرطانی راتخریب میکند. پرتودرمانی جهت درمان سرطان مثانه ، معمولاً ازدستگاهی منتقل میشود کهدر اطراف بدن بیمارحرکت میکند و پرتوهای انرژی را بهنقاط دقیق هدایت میکند.
گاهی اوقات پرتودرمانی باشیمی درمانی بهصورت ترکیبی برای درمان سرطان مثانه درشرایط خاص استفاده میشوند، مانند زمانیکه جراحی گزینهی مناسب یا موردنظر پزشک نیست.
ایمونوتراپی سرطان مثانه
ایمونوتراپی یک درمان دارویی است کهبه سیستم ایمنی بدن کمک میکند تابا سرطان مقابله کند.
ایمونوتراپی میتواندبه روشهای زیر انجام شود:
• مستقیماًدر مثانه (درمان داخل مثانه). بعداز TURBT برای درمان سرطانهای کوچکدر مثانه کهتا لایههای عمیق عضلانی مثانه رشد نکردهاند، ایمونوتراپی داخل رحمی توصیه میشود. دراین روش درمانی ازباسیل کالمت گرین((Calmette-Guerin (BCG)، استفاده میشودکه بهعنوان واکسنی ساخته شده است کهبرای محافظت دربرابر سل استفاده میشود. BCG باعث واکنشی درسیستم ایمنی بدن میشودکه سلولهای مبارزه کنندهبا میکروبرا بهسمت مثانه هدایت میکند.
• ازطریق ورید (بهصورت داخل وریدی). ازروش ایمنی درمانی برای درمانسرطان پیشرفته مثانه پیشرفته یاسرطان مثانهای کهپس ازدرمان عود کند، میتوان استفاده کرد. چندین داروی ایمونوتراپی دردسترس است. این داروها بهسیستم ایمنی بدن فرد کمک میکنندتا سلولهای سرطانی را شناسایی و باآنها مقابله کند.
درمان هدفمند سرطان مثانه
داروهای درمانی هدفمند برنقاط ضعف خاص موجوددر سلولهای سرطانی تمرکز میکنند. باهدف قرار دادن این نقاط ضعف، درمانهای دارویی هدفمند میتوانند سلولهای سرطانی رااز بین ببرند. امکان دارد سلولهای سرطانی آزمایش شوند تامیزان موثر بودن درمان هدفمند مشخص شود.
درصورتی کهسایر درمانها کمکی بهبهبودی نکرده باشند، درمان هدفمند میتواند گزینهای برای درمانسرطان پیشرفته مثانه باشد.
حفظ مثانه در سرطان مثانه
درموقعیتهای خاص، افراد مبتلابه سرطان مثانه تهاجمی_عضلانی کهنمیخواهند تحت عمل جراحی جهت برداشتن مثانه قرار بگیرند، میتوانند بهجای آن ترکیبی ازچند روش درمانی را امتحان کنند. اینروشکه بهعنوان درمان سه بعدی شناخته میشود، ترکیبی استاز TURBT، شیمی درمانی و پرتودرمانی.
ابتدا جراح روش TURBT را انجام میدهد تابتواند باحفظ عملکرد مثانه، تاحد امکان سرطانرا از مثانه خارج کند. بعداز TURBT، بیمار تحت یک رژیم شیمی درمانی همراهبا پرتودرمانی قرار میگیرد.
اگر بعداز انجام درمان سه بعدی، تمامسرطان ازبین نرفت ویا مجددا فرد بهسرطان تهاجمی_ عضلانی مبتلا شد، احتمال دارد پزشک سیستکتومی رادیکال راتوصیه کند.
پس از درمان سرطان مثانه چه اقداماتی انجام دهم؟
سرطان مثانه میتواند حتی پساز درمان موفقیت آمیز، عود کند. بههمین علت، افراد مبتلابه سرطانمثانه پساز درمان موفقیت آمیز سالها بهانجام آزمایش های کنترل کننده نیاز دارند. بسته بهنوع سرطانمثانه و نحوه درمان آن ازمیان عوامل مختلف، نوع آزمایشها و زمان انجام آنها مشخص میشود.
بهطور کلی، پزشکان برای چند سال اول پساز درمان سرطان مثانه، آزمایشی راجهت بررسی داخل مجرای ادرار و مثانه (سیستوسکوپی) هر سه تا شش ماه، توصیه می کنند. پساز چند سال تحت نظر پزشک قرارگرفتن بدون اینکه عودکردن سرطان تشخیص داده شود، ممکن است فقط یک بار درسال نیاز بهمعاینه سیستوسکوپی باشد. پزشک میتواند انجام آزمایشهای دیگری رانیز درفواصل منظم توصیه کند.
افراد مبتلابه سرطانهای پیشرفته میتوانند تحت آزمایشهای مکرر قرار بگیرند. افرادی کهسرطان آنها پیشرفت کمتری دارد، احتمالا کمتر تحت آزمایش قرار میگیرند.
راهکارهایی برای کنار آمدن با سرطان مثانه
زندگی باداشتن نگرانی درمورد عود کردن سرطان مثانه میتواند این احساسرا دربیمار ایجاد کندکه قادر بهکنترل آینده خود بهصورت کامل نیست. ازآنجاکه راهی جهت اطمینان حاصل کردن ازعود مجدد سرطانمثانه وجود ندارد، فرد میتواند برای کنترل استرس قدم بردارید.
بهمرور زمان فرد متوجه این مسئله خواهدشد کهچه چیزی برای وی مناسب و کارآمد است، اما تاآن زمان به موارد زیر احتیاج دارد:
• دریافت برنامهای جهت انجام آزمایش های کنترل کننده و مراجعه پیوستهبه پزشک. زمانیکه درمان سرطان مثانه بهپایان رسید، ازپزشک طراحی یک برنامه شخصی برای انجام آزمایشهای کنترل کننده درخواست شود. قبلاز انجام هر آزمایش کنترل کننده سیستوسکوپی، انتظار داشته باشید کهمقداری اضطراب داشته باشید.ممکن است ازبازگشتسرطان ترس داشته باشیدیا نگران امتحان ناراحت کننده باشید. اما اجازه ندهید این کار شمارا ازرفتن بهقرار ملاقات باز دارد. درعوض ، برای کنار آمدنبا نگرانیهای خود ، روشهایی را برنامه ریزی کنید. افکار خود رادر یک ژورنال بنویسید ، صحبت کردن بایک دوست یااستفادهاز روشهای کسب آرامش، مانند مراقبه.
• مراقبتاز خود تادرصورت بازگشتسرطان آمادگی جهت مبارزه باآن وجودداشته باشد.. باتنظیم رژیم غذایی میتوان ازخود مراقبت کرد بهاین صورتکه رژیم غذایی شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد. ورزش کردن دراکثر روزهای هفته بهمدت حداقل ٣٠ دقیقه ورزش خوابیدن بهقدر کافی جهتبه آرامش رسیدن، ازجمله سایر راهکارهای خود مراقبتی هستند.
• باسایرافراد مبتلابه سرطان مثانه کهبهبود یافته اند، صحبت شود. با افرادی کهاز سرطان مثانه جان سالم بهدر برده اند وهمان ترسهای فرد بیماررا احساس میکنند، ارتباط برقرار شود . بابخش محلی خوداز انجمنسرطان آمریکا تماس گرفته شود تادر مورد وجود گروههای پشتیبانی درمنطقه خود سوال شود.
اقدامات پزشکی در سرطان مثانه
درصورت مشاهده نشانهها و علائمی نگران کننده، مانند وجود خون درادرار، ابتدابه پزشک عمومی مراجعه شود. پزشک میتواند آزمایشها و روشهایی راجهت بررسی علائم و نشانههای بیماری توصیه کند.
درصورتیکه پزشک بهوجود سرطان مثانه درفردی مشکوک شود، میتواند بیمار رابه اورولوژیست (پزشکی که در زمینه درمان بیماری ها و شرایط دستگاه ادراری متخصص است.) ارجاع دهد. دربرخی موارد، امکان دارد بیمار بهسایر متخصصان ازجمله متخصصان آنکولوژی (پزشکان معالجه سرطان) ارجاع داده شود.
ازآنجایی کهاغلب اطلاعات زیادی برای مطرح کردن باپزشک وجود دارد، بهتر است بیمار آمادگی داشته باشد. درذیل برخی اطلاعات کمک کنندهبه بیمار جهت کسب آمادگی برای مراجعهبه پزشک، و انتظاراتیکه میتواند ازپزشک داشته باشد، آورده شده است.
آن چه می توانید انجام دهید
• آگاه بودن ازهرگونه محدودیتی کهقبل ازمراجعه بهپزشک لازم است اعمال شود. هنگام تعیین وقت ملاقات باپزشک، درمورد کارهایی کهلازم است قبلاز مراجعه انجام شوند، سوال شود مانند محدود کردن رژیم خود.
• نوشتن تمامی علائم موجود، ازجمله علائمی کهبه نظر می رسد باعلت مراجعهبه پزشک بی ارتباط باشند.
• نوشتن اطلاعات شخصی کلیدی، ازجمله استرسهای عمده یاتغییرات اخیردر زندگی.
• تهیه لیستی ازتمامی داروهای مصرفی، ویتامینها یا مکملها و همچنین دوزهای آنها.
• همراهی بیمار توسط عضویاز خانواده یایک دوست. گاهی اوقات بهیاد آوردن تمام اطلاعاتی کهلازم است درهنگام مراجعهبه پزشک باپزشک مطرح شوند، دشوار است. شخصیکه بیمار راهمراهی میکند میتواند چیزی راکه وی جا انداخته یا فراموش کرده است، بهیاد آورد.
• نوشتن سوالاتی کهقرار است ازپزشک پرسیده شوند.
تهیه لیستیاز سوالات میتواندبه بیمار کمک کند تااز وقت خودبا پزشک خود بهصورت بهینه استفاده کند. درزیر برخیاز سوالات پایهای درمورد سرطان مثانه وجود داردکه لازم پرسیده شوند :
• آیا فرد مبتلابه سرطان مثانه است یا علائم وی میتواند ناشیاز بیماری دیگری باشد؟
• سرطان درچه مرحله ایست؟
• آیابه آزمایش های تکمیل کننده نیاز است؟
• گزینههای درمانی موجود برای بیمار چه هستند؟
• آیا روش درمانی وجود داردکه بتواند سرطان مثانه را درمان کند؟
• خطرات احتمالی هر روش درمانی چیست؟
• آیا درمانی وجود دارد کهاز نظر پزشک بهترین روش درمانی برای بیمار باشد ؟
• آیا لازم است بهمتخصص مراجعه شود؟ هزینه آن چقدر است و آیا بیمه آن را پوشش میدهد؟
• آیا داروی تجویز شده جایگزین عمومی دارد؟
• آیا بروشور یا سایر مطالب چاپ شدهای وجود داردکه بتوان آنها رابا خود بهمنزل برد؟ چه وب سایتهایی توصیه میشوند؟
• چه چیزی تعیین میکند کهآیا لازم است بیمار برای مراجعات بعدی برنامه ریزی کند؟
علاوهبر سوالاتی کهبرای پرسیدن ازپزشک خود تهیه شدهاند، ازپرسیدن سایر سوالاتی کهپیش میآید، دریغ نشود.
در سرطان مثانه از پزشک چه انتظاری می رود؟
احتمالا پزشک سوالاتی ازبیمار میپرسد. داشتن آمادگی جهت پاسخ دادنبه آنها میتواند زمان ملاقات باپزشک راجهت مطرح کردن نکاتی که لازم است مطرح شوند، طولانیتر کند. امکان دارد پزشک سوالات زیررا بپرسد:
• برای اولین بار، علائم چهزمانی بروز یافتند؟
• آیا علائم مداوم هستند یابه ندرت اتفاق میافتند؟
• شدت علائم چقدر است؟
• آیا عاملی وجود دارد کهباعث بهبودعلائم شود؟ چه عاملی ؟
• آیا عاملی وجود دارد کهباعث وخیمتر شدن علائم شود؟ چه عاملی؟
برای مشاوره و حل بیماریتان به بهترین کلینیک سرطان مراجعه کنید.