لنفوم اولیه مغز چیست + درمان لنفوم اولیه مغز
بروز لنفوم اولیه مغز به ویژه در افراد مسن و افراد دارای نقص ایمنی رو به افزایش است. لنفوم ها معمولاً به صورت توده های چند مرکزی در مجاورت بطن ها به طور منتشر به مغز نفوذ می کنند، اما می توانند به صورت توده های مغزی منفرد نیز ایجاد شوند.
لنفوم همچنین می تواند در مننژها، یووه یا زجاجیه رخ دهد. بیشتر آنها تومورهایی هستند که از لنفوسیت های B، اغلب ایمونوبلاستیک ایجاد شده اند. ویروس اپشتین بار در ایجاد لنفوم در بیماران دچار نقص ایمنی نقش دارد. اکثر بیماران دچار لنفوم سیستمیک نمی شوند.
لنفوم اولیه مغز
لنفوم اولیه مغز یک تومور در سیستم لنفاوی است که بر لنفوسیت ها ، سلول های خونی متعلق به گلبول های سفید خون که وظیفه دفاع از بدن در برابر عفونت ها را دارند، تأثیر می گذارد. علاوه بر غدد لنفاوی، لنفوسیت ها در طحال، تیموس و مغز استخوان نیز یافت می شوند، اگرچه متعاقباً از طریق عروق لنفاوی به هر قسمت از بدن منتقل می شوند.
لنفوم اولیه مغز می توانند هم از لنفوسیت های B و هم از لنفوسیت های T ایجاد شوند : اولی آنتی بادی های لازم برای مقابله با آنتی ژن های خارجی را تولید می کند، در حالی که دومی به تنظیم سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت های ویروسی کمک می کند.
به دلایل ژنتیکی، لنفوسیت ها می توانند به طور غیرقابل کنترلی شروع به تکثیر کنند . به دلیل این جهش ها، لنفوسیت ها می توانند هم به غدد لنفاوی و هم به سایر اندام ها حمله کنند و تجمع کرده و باعث ایجاد لنفوم شوند. جهش هایی که بر لنفوسیت ها تأثیر می گذارند بسیار متنوع هستند و می توانند در مراحل مختلف رشد خود لنفوسیت ایجاد شوند، به همین دلیل ویژگی های لنفوم ها بسیار متغیر است.
اگرچه انواع مختلفی از لنفوم وجود دارد، اما طبقه بندی لنفوم ها عمدتا به شرح زیر است :
- لنفوم هوچکین (HL)، که شامل لنفوسیت های B (که قبلا به عنوان بیماری هوچکین شناخته می شد)
- لنفوم غیر هوچکین (NHL)، که می تواند هم لنفوسیت های B و هم لنفوسیت های T را درگیر کند.
بروز لنفوم غیر هوچکین 5 برابر بیشتر از لنفوم هوچکین است . لنفوم هوچکین عمدتا در افراد بین 15 تا 35 سال رخ می دهد، در حالی که لنفوم غیر هوچکین بیشتر در مردان بین 60 تا 80 سال دیده می شود.
برای طبقه بندی لنفوم اولیه مغز، ارزیابی نحوه پیشرفت بیماری نیز ضروری است: اگر نئوپلاسم پیشرفت سریع داشته باشد، لنفوم تهاجمی نامیده می شود، در حالی که اگر رشد آهسته داشته باشد، به آن لنفوم بی عمل گفته می شود .
لنفوم ها همچنین می توانند در سطح سیستم عصبی مرکزی ایجاد شوند : این تومورهای اولیه ماهیت غیرگلیالی تقریباً 1٪ از تومورهای مغزی را تشکیل می دهند. در بیشتر موارد، لنفوم اولیه مغز از لنفوسیت های B منشأ می گیرد، به عنوان لنفوم غیر هوچکین طبقه بندی می شود و بیشتر مردان بین 60 تا 70 سال را مبتلا می کند.
به طور کلی در نیمکره های مغزی، لنفوم اولیه مغز می تواند در مننژها، یووه یا زجاجیه نیز ایجاد شود. این تومورها تمایل به نفوذ به مغز را به صورت پراکنده دارند ، در اغلب موارد به شکل توده های چند مرکزی که در مجاورت بطن ها قرار گرفته اند، اگرچه در برخی موارد می توانند به صورت توده های جدا شده نیز ظاهر شوند.
تشخیص لنفوم اولیه مغز
- ام آر آی
- تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی یا بیوپسی
MRI می تواند تشخیص لنفوم اولیه مغز را پیشنهاد دهد. با این حال، MRI ممکن است توکسوپلاسموز مغزی (که در بیماران مبتلا به ایدز رایج است) یا گلیوم های خاص را از لنفوم تشخیص ندهد، که نیاز به تشخیص با بیوپسی بافت یا سیتولوژی مایع مغزی نخاعی دارد.
در صورت وجود افزایش گادولینیوم در MRI یا اگر معاینه بالینی علائم مننژ را تشخیص دهد، به خصوص اگر نوروپاتی های جمجمه ای تشخیص داده شود، باید مایع مغزی نخاعی برای رد مننژیت لنفوماتوز بررسی شود. در بیماران دچار نقص ایمنی، DNA ویروس اپشتین بار ممکن است در مایع مغزی نخاعی شناسایی شود. اگر مایع مغزی نخاعی حاوی سلول های لنفوم یا DNA ویروس اپشتین بار نباشد، بیوپسی جراحی مغز و اعصاب ضروری است.
از آنجایی که لنفوم در ابتدا بسیار به کورتیکواستروئیدها حساس است، تجویز این داروها درست قبل از بیوپسی می تواند باعث ناپدید شدن ضایعه و بیوپسی منفی کاذب شود. بنابراین، مرحله بندی لنفوم اولیه مغز شامل تصویربرداری از قفسه سینه، شکم و لگن است. معاینه چشم با لامپ شکاف و بیوپسی مغز استخوان برای تعیین وسعت تومور.
علل ایجاد لنفوم اولیه مغز چیست؟
لنفوم اولیه مغز تومورهایی هستند که از سلول های تحلیل رفته در سیستم خون ساز به وجود می آیند. دلایل ایجاد لنفوم اولیه مغز تا حد زیادی ناشناخته است. فرض بر این است که سیستم ایمنی نقش مهمی ایفا می کند زیرا لنفوم اولیه مغز به صورت سیستمی رخ نمی دهد. همچنین ارتباط احتمالی با ویروس اپشتین بار (EBV) وجود دارد، اگرچه این ارتباط در همه بیماران قابل شناسایی نیست.