شیمی درمانی سرطان ریه چه اثری روی بدن دارد – کلینیک آروین
مسلما بله شیمی درمانی سرطان ریه از جمله درمان هایی است که اگر به موقع به دکتر مراجعه شود بسیار موثر خواهد بود. شیمی درمانی مانع از رشد سلول های سرطانی و حتی کشته شدن سلول های سرطانی ریه میشود و تنها راه قابل درمان است.
شیمی درمانی سرطان ریه توسط تیم کلینیک آروین متشکل از پزشکان متخصص آنکولوژیست مدیریت میشود که با همکاری یکدیگر بهترین درمان ممکن را ارائه می‌کنند. این تیم شامل متخصصان پزشکی و درمانی است که برای تشخیص، مرحله بندی سرطان و برنامه ریزی بهترین درمان در اختیار شما هستند.
چه زمانی از شیمی درمانی سرطان ریه استفاده کنیم؟
به نوع درمانی که برای سرطان ریه دریافت می کنید بستگی دارد، از جمله:
- نوع سرطان ریه (جهش های غیر سلولی یا سلول کوچک روی سرطان)
- اندازه و موقعیت سرطان چقدر پیشرفته کرده باشد.
افراد مبتلا به سرطان ریه از نوع (NSCLC) به شیمی درمانی سرطان ریه نیاز ندارند اما بسته به مرحله سرطان و سایر عوامل آن شیمی درمانی ممکن است در شرایط مختلف توصیه شود
- قبل از جراحی (شیمی درمانی نئوادجوانت): ممکن است از شیمی درمانی نئوادجوانت (گاهی اوقات با پرتودرمانی) برای کوچک کردن تومور و برداشتن آن با جراحی کم حجم استفاده شود.
- پس از جراحی (شیمی درمانی کمکی): ممکن است از شیمی درمانی کمکی (گاهی با پرتودرمانی) برای از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است در ریه باقی مانده باشد و یا گسترش یابد استفاده شود اما حتی در آزمایش های تصویربرداری قابل مشاهده نیست.
- NSCLC پیشرفته موضعی: گاهی اوقات شیمی درمانی سرطان ریه همراه با پرتودرمانی به عنوان درمان اصلی برای سرطان های پیشرفته تر که در ساختارهای مجاور رشد کرده توصیه می شود، در واقع جراحی تنها گزینه برای درمان نیست به خصوص برای افرادی که به اندازه کافی برای جراحی از سلامتی برخوردار نیستند.
- NSCLC متاستاتیک (مرحله IV): ممکن است برای سرطان ریه که به نواحی خارج از ریه مانند استخوان ها، کبد یا غده فوق کلیوی گسترش یافته است، شیمی درمانی داده شود. این نوع شیمی درمانی اغلب برای بیمارانی که سیستم بدنی ضعیفی دارند توصیه نمی شود.
شیمی درمانی سرطان ریه چگونه انجام می شود؟
داروهای شیمی درمانی برای سرطان ریه معمولاً در داخل ورید (IV)، یا به صورت تزریق در چند دقیقه یا به صورت انفوزیون در مدت زمان طولانی‌تر داده می‌شوند. این را می توان در مطب پزشک، کلینیک شیمی درمانی یا در یک محیط بیمارستان انجام داد.
اغلب، یک IV کمی بزرگتر و محکم تر در سیستم ورید برای انجام شیمی درمانی مورد نیاز است. آنها به عنوان کاتترهای ورید مرکزی (CVCs)، دستگاه های دسترسی وریدی مرکزی (CVAD) یا خطوط مرکزی شناخته می شوند. آنها برای قرار دادن داروها، فرآورده های خونی، مواد مغذی یا مایعات مستقیماً در خون شما استفاده می شوند. همچنین می توان از آنها برای خارج کردن خون برای آزمایش استفاده کرد.
بسیاری از انواع مختلف CVC در دسترس هستند. 2 نوع متداول پورت و خط PICC هستند.
پزشکان دوره‌های شیمی درمانی را انجام می‌دهند و در هر دوره از درمان، یک دوره استراحت به دنبال دارد تا به شما فرصت دهند تا از اثرات داروها بهبود پیدا کنید.
چرخه ها اغلب 3 یا 4 هفته هستند. برنامه بسته به داروهای مورد استفاده متفاوت است. به عنوان مثال، با برخی داروها، شیمی درمانی فقط در روز اول چرخه انجام می شود. با دیگران چند روز متوالی یا هفته ای یکبار داده می شود. سپس، در پایان چرخه، برنامه شیمی درمانی برای شروع چرخه بعدی تکرار می شود.
شیمی درمانی ادجوانت و نئوادجوانت اغلب به مدت 3 تا 4 ماه بسته به داروهای مورد استفاده تجویز می شود. طول درمان سرطان پیشرفته ریه بر اساس میزان کارکرد و عوارض جانبی شما بستگی دارد.
برای سرطان های پیشرفته، ترکیب اولیه شیمی درمانی اغلب برای 4 تا 6 سیکل تجویز می شود. برخی از پزشکان اکنون توصیه می کنند که درمان فراتر از این را با یک شیمی درمانی یا داروی هدفمند، در افرادی که پاسخ خوبی به شیمی درمانی اولیه خود داشته اند یا بدتر شدن سرطان خود را نداشته اند، انجام دهند.
به نظر می رسد ادامه این درمان، که به عنوان درمان نگهدارنده شناخته می شود، به کنترل شیمی درمانی سرطان ریه کمک می کند و به برخی از افراد کمک می کند عمر طولانی تری داشته باشند.
اگر شیمی درمانی اولیه برای سرطان پیشرفته ریه دیگر موثر نباشد، پزشک ممکن است درمان خط دوم را با یک داروی شیمی درمانی منفرد مانند دوستاکسل یا پمترکسد یا با یک درمان هدفمند یا داروی ایمونوتراپی توصیه کند.
داروهای شیمی درمانی سرطان ریه چیست؟
- سیس پلاتین
- کربوپلاتین
- پاکلیتاکسل (تاکسول)
- پاکلی تاکسل متصل (nab-paclitaxel، Abraxane)
- دوستاکسل (Taxotere)
- جمسیتابین (جمزار)
- Vinorelbine
- (Navelbine)
- Etoposide (VP-16)
- پمترکسد (Alimta)
از 2 دارو اغلب برای درمان شیمی درمانی سرطان ریه به صورت ترکیبی در مراحل اولیه استفاده می شود. شامل سیس پلاتین یا کربوپلاتین به علاوه یک داروی دیگر است. در بعضی از مواقع ترکیبات داروهای دیگری که شامل این داروها نمی شوند، مانند جمسیتابین با وینورلبین یا پاکلیتاکسل، ممکن است استفاده شود.
سرطان پیشرفته ریه با این حال ممکن است با یک داروی شیمی درمانی به خصوص برای افرادی که ممکن است شیمی درمانی ترکیبی را به خوبی تحمل نکنند، مانند افرادی که از نظر سلامت جسمی ضعیفی هستند و یا افراد مسن، درمان شود.
برای برخی از افراد مبتلا به سرطان ریه پیشرفته، ممکن است یک داروی درمانی هدفمند یا یک داروی ایمونوتراپی همراه با شیمی درمانی داده شود.
روش های شیمی درمانی سرطان ریه
شیمی درمانی سرطان ریه مانند دیگیر سرطان های بافت داخلی بدن روش های متعددی دارد. علاوه بر جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی، ایمونوتراپی گاهی اوقات از درمان های دیگری برای درمان سرطان ریه استفاده می شود، مانند: فرسایش بسامد رادیویی، فرسایش فرکانس رادیویی ممکن است برای درمان سرطان ریه غیر سلولی در مراحل اولیه استفاده شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی سرطان ریه
داروهای شیمی درمانی می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. به نوع و دوز داروهای داده شده و مدت زمان مصرفی آن بستگی دارد. برخی از عوارض جانبی رایج عبارتند از:
- ریزش مو زخم های دهان از دست دادن اشتها یا تغییر وزن تهوع و استفراغ اسهال یا یبوست
- این عوارض معمولا پس از پایان درمان از بین می روند. اغلب راه هایی برای کاهش این عوارض وجود دارد. به عنوان مثال، می توان داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش تهوع و استفراغ تجویز کرد.
- برخی از داروها می توانند عوارض جانبی خاصی داشته باشند. به عنوان مثال، داروهایی مانند سیس پلاتین، وینورلبین، دوستاکسل یا پاکلیتاکسل می توانند باعث آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی) شوند.
- گاهی اوقات ممکن است به علائمی (عمدتاً در دست‌ها و پاها) مانند درد، سوزش یا سوزن سوزن شدن، حساسیت به سرما یا ضعف منجر شود. در بیشتر افراد این حالت پس از قطع شیمی درمانی س از بین می رود یا بهتر می شود، اما در برخی دیگر ممکن است مدت طولانی ادامه داشته باشد.
- التهاب یا عفونت ریه (پنومونی)
- خون ریزی بیش از حد لخته خون در پا (ترومبوز ورید عمقی)که به طور بالقوه می تواند به ریه برسد (آمبولی ریه)
- عوارض مانند سایر جراحی ها، جراحی ریه نیز خطر عوارضی را به همراه دارد. تخمین زده می شود که از هر 5 جراحی سرطان ریه 1 مورد به عوارض منجر می شود. این عوارض معمولاً با استفاده از دارو یا جراحی بیشتر قابل درمان هستند، که ممکن است شما نیاز به بستری طولانی‌تری در بیمارستان داشته باشید.
حتماً هر گونه عوارض جانبی را که در طول شیمی درمانی سرطان ریه متوجه شدید به تیم پزشکی خود گزارش دهید تا به سرعت درمان شوید. در برخی موارد، ممکن است دوز داروهای شیمی درمانی را کاهش یابد، درمان را به تعویق بیاندازد و یا متوقف کند تا از عوارض آن جلوگیری شود.
آزمایشات قبل از جراحی سرطان ریه
قبل از عمل جراحی، برای بررسی وضعیت کلی سلامت و عملکرد ریه خود باید آزمایشاتی انجام دهید. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد: الکتروکاردیوگرام (ECG) – الکترودها برای نظارت بر فعالیت الکتریکی قلب شما استفاده می شوند یک تست عملکرد ریه به نام اسپیرومتری – شما در دستگاهی تنفس خواهید کرد که میزان هوایی را که ریه‌های شما می‌توانند وارد و خارج کنند را اندازه‌گیری می‌کند. یک تست ورزشی
جراحی بعد از شیمی درمانی سرطان ریه
جراحي سرطان ریه هنوز هم یکی از قدیمی ترین و پیشرفته ترین روش های درمانی محسوب می شود. عمل جراحی باعث خروج تومور سرطانی و بافت های آسیب دیده از ریه می شود. در کل 3 نوع جراحی سرطان ریه وجود دارد:
- لوبکتومی : جایی که یک یا چند قسمت بزرگ ریه (به نام لوب) برداشته می شود. اگر سرطان فقط در 1 بخش از 1 ریه باشد، پزشکان شما این عمل را پیشنهاد خواهند کرد.
- سگمنکتومی: جایی که یک قطعه کوچک از ریه برداشته می شود. این روش فقط برای تعداد کمی از بیماران مناسب است. فقط در صورتی استفاده می شود که پزشکان فکر کنند سرطان کوچک و محدود به یک ناحیه از ریه باشد.
- پنومونکتومی: جایی که تمام ریه برداشته می شود. از این روش زمانی استفاده می شود که سرطان در وسط ریه قرار داشته باشد یا در سراسر ریه پخش شده باشد. معمولاً سرطان ریه غیر سلولی در مراحل اولیه است. اگر تمام یا قسمتی از یک ریه برداشته شود، ممکن است افراد نگران شوند که نتوانند نفس بکشند، اما امکان تنفس طبیعی با 1 ریه هم وجود دارد. با این حال اگر مشکلات تنفسی دارید، به احتمال زیاد این علائم پس از جراحی ادامه خواهند داشت.
- VATS نوعی جراحی سوراخ کلید است که در آن برش های کوچکی در قفسه سینه ایجاد می شود. یک دوربین کوچک در یکی از برش‌ها قرار داده میشود، بنابراین جراح می‌تواند داخل قفسه سینه شما را روی یک مانیتور ببیند که بخشی از ریه آسیب‌دیده را برمی‌دارد.بعد از عمل احتمالاً 5 تا 10 روز پس از عمل می‌توانید به خانه بروید.
جراحی معمولاً با ایجاد یک برش (برش) در قفسه سینه یا پهلو و برداشتن یک بخش یا تمام ریه آسیب دیده انجام می شود. اگر تصور شود که سرطان به آنها سرایت کرده است، ممکن است غدد لنفاوی مجاور نیز برداشته شوند. در برخی موارد، یک جایگزین برای این روش، به نام جراحی توراکوسکوپی با کمک ویدئو (VATS)، ممکن است مناسب باشد.
با این حال، ممکن است چندین هفته طول بکشد تا به طور کامل پس از عمل ریه بهبود یابد. پس از عمل، تشویق خواهید شد که در اسرع وقت حرکت خود را آغاز کنید. حتی اگر مجبور هستید در رختخواب بمانید، باید به انجام حرکات منظم پا برای کمک به گردش خون و جلوگیری از تشکیل لخته خون ادامه دهید.
فیزیوتراپیست تمرینات تنفسی را برای جلوگیری از عوارض به شما نشان می دهد. وقتی به خانه می روید، باید به آرامی ورزش کنید تا قدرت و تناسب اندام خود را افزایش دهید. پیاده روی و شنا اشکال خوبی از ورزش هستند که برای اکثر افراد پس از درمان سرطان ریه مناسب است. با تیم مراقبت خود صحبت کنید که کدام نوع ورزش برای شما مناسب است.
درمان رادیوتراپی شیمی درمانی سرطان ریه
- رادیوتراپی تسریع شده بیش از حد متوالی (CHART) یک راه جایگزین برای انجام پرتودرمانی رادیکال است. نمودار 3 بار در روز به مدت 12 روز متوالی داده می شود. رادیوتراپی استریوتاکتیک به جلسات درمانی کمتری نیاز دارد زیرا دوز بالاتری از اشعه در طول هر درمان داده می شود.
- افرادی که رادیوتراپی استریوتاکتیک دارند معمولاً 3 تا 10 جلسه درمانی دارند. رادیوتراپی تسکین دهنده معمولاً شامل 1 تا 5 جلسه است.
- پرتودرمانی خارجی معمولی: پرتوهای پرتو به قسمت های آسیب دیده بدن شما هدایت می شود.
- رادیوتراپی استریوتاکتیک: نوع دقیق‌تری از پرتودرمانی خارجی که در آن چندین پرتو پرانرژی دوز بالاتری از تابش را به تومور می‌رسانند، در حالی که تا آنجا که ممکن است از بافت سالم اطراف اجتناب میشود. برای درمان تومورهایی که بسیار کوچک هستند استفاده می شود، زیرا در این شرایط از رادیوتراپی استاندارد به تنهایی موثرتر است.
- رادیوتراپی داخلی: یک لوله نازک (کاتتر) به ریه شما وارد می شود. رادیوتراپی داخلی معمولاً به عنوان یک درمان تسکینی استفاده می شود که سرطان راه هوایی شما را مسدود یا تا حدی مسدود کندرادیوتراپی رادیوتراپی از پالس های پرتو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. راه های مختلفی برای درمان سرطان ریه وجود دارد.
یک قطعه کوچک از مواد رادیواکتیو در امتداد کاتتر عبور داده می شود و برای چند دقیقه در مقابل تومور قرار می گیرد و سپس خارج می شود. برای شیمی درمانی سرطان ریه پرتودرمانی خارجی بیشتر از رادیوتراپی داخلی استفاده می شود، به خصوص اگر تصور شود که درمان ممکن است.
یک دوره فشرده رادیوتراپی که به نام رادیوتراپی رادیکال شناخته می شود، ممکن است برای درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک در صورتی که برای جراحی از سلامت کافی برخوردار نباشید، استفاده شود. برای تومورهای بسیار کوچک، ممکن است به جای جراحی از نوع خاصی از رادیوتراپی به نام رادیوتراپی استریوتاکتیک استفاده شود.
رادیوتراپی همچنین می تواند برای کنترل علائم، مانند درد و سرفه خونی، و کاهش سرعت گسترش سرطان در زمانی که درمان ممکن نیست، استفاده شود (این رادیوتراپی تسکین دهنده نامیده می شود). نوعی رادیوتراپی که به عنوان تابش پیشگیرانه جمجمه (PCI) شناخته می شود، گاهی اوقات در طول درمان سرطان ریه سلول کوچک استفاده می شود.
PCI شامل درمان کل مغز با دوز کم تابش است. این به عنوان یک اقدام پیشگیرانه استفاده می شود زیرا خطر گسترش سرطان ریه سلول کوچک به مغز شما وجود دارد.
درمان ایمونوتراپی شیمی درمانی سرطان ریه
ایمونوتراپی گروهی از داروهاست که سیستم ایمنی را برای هدف قرار دادن و کشتن سلول های سرطانی تحریک می کند. می توان آن را به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی استفاده کرد. برخی از داروهای ایمونوتراپی که برای درمان سرطان ریه استفاده می شوند، پمبرولیزوماب و آتزولیزوماب هستند.
شما ممکن است ایمونوتراپی را از طریق یک لوله پلاستیکی انجام دهید: یک ورید بزرگ قفسه سینه شما (خط مرکزی) یک ورید در بازوی شما (کانولا) حدود 30 تا 60 دقیقه طول می کشد تا یک دوز دریافت کنید و ممکن است هر 2 تا 4 هفته یک بار به یک دوز نیاز داشته باشید. اگر کنترل عوارض جانبی خیلی سخت نباشد و درمان موفقیت آمیز باشد، ایمونوتراپی را می توان تا 2 سال انجام داد.
عوارض جانبی رایج ایمونوتراپی عبارتند از:
- احساس خستگی و ضعف
- اسهال و از دست دادن اشتها
- درد مفاصل و عضلات
- تنگی نفس
- تغییرات پوستی مانندخشک شدن و خارش
برای اطلاعات بیشتر در مورد عوارض جانبی و کارهایی که می توانید برای مدیریت آنها انجام دهید، از پزشکان کلینیک آروین کمک بگیرید.
درمان های هدفمند شیمی درمانی سرطان ریه
به عنوان درمان‌های بیولوژیکی شناخته می‌شوند. داروهایی هستند که برای کاهش سرعت گسترش سرطان ریه سلول‌های غیرکوچک پیشرفته طراحی شده‌اند. درمان های هدفمند فقط برای افرادی مناسب است که پروتئین های خاصی در سلول های سرطانی خود دارند.
پزشک ممکن است آزمایش هایی را روی سلول های برداشته شده از ریه (بیوپسی) درخواست کند تا ببیند آیا این درمان ها برای شما مناسب هستند یا خیر.
عوارض جانبی درمان های هدفمند عبارتند از:
- علائم شبیه آنفولانزا مانند لرز
- درجه حرارت بالا
- درد عضلانی خستگی
- اسهال از دست دادن اشتها
- زخمهای دهانی
درمان فوتودینامیک در شیمی درمانی سرطان ریه
درمان فوتودینامیک (PDT) می تواند برای درمان سرطان ریه در مراحل اولیه زمانی که فرد قادر به انجام عمل جراحی نیست یا تمایلی به انجام آن نداشته باشد، استفاده می شود. همچنین می توان از آن برای برداشتن توموری که راه های هوایی را مسدود می کند استفاده کرد.
فتودینامیک تراپی در 2 مرحله انجام می شود. ابتدا دارویی به شما تزریق می شود که سلول های بدن شما را به نور بسیار حساس می کند.
مرحله بعدی 24 تا 72 ساعت بعد انجام می شود. یک لوله نازک به محل تومور هدایت می شود و یک لیزر از طریق آن تابش می کند. سلول‌های سرطانی که به نور حساس‌تر شده‌اند توسط پرتو لیزر از بین می‌روند.
عوارض جانبی PDT
- می تواند شامل التهاب راه های هوایی و تجمع مایع در ریه ها باشد.
هر دوی این عوارض جانبی می توانند باعث تنگی نفس و درد ریه و گلو شوند. با این حال، با بهبودی ریه های شما از اثرات درمان، این علائم باید به تدریج از بین بروند.