عوارض رادیوتراپی سرطان رحم و انواع آن – کلینیک آروین

رادیوتراپی سرطان رحم

رادیوتراپی سرطان رحم از اشعه با دوز بالا برای کشتن سلول های سرطانی استفاده میشود. که میتواند به دو روش باعث درمان شود:

• با قرار دادن مواد رادیواکتیو درداخل بدن که رادیوتراپی داخلی و یا براکی تراپی نام دارد.
• با استفاده از دستگاهی که با تمرکز بالا اشعه را به تومور تابش میدهد و رادیوتراپی خارجی نام دارد.

رادیوتراپی سرطان رحم با توجه به بیماری ممکن است از هر دو نوع آن استفاده شود. معمولا ابتدا رادیوتراپی خارجی انجام میگیرد و سپس به دنبال آن داخلی انجام میگیرد. مرحله و درجه است که به پزشک‌در تصمیم گیری بهترین روش درمان شما و نوع پرتو تابشی کمک کننده خواهد بود.

رادیوتراپی سرطان رحم اغلب بعد از جراحی انجام میگیرد و میتوانددر صورت باقی ماندن تومور بافت ها آنها را از بین ببرد که بعد از 4 تا 6 هفته از جراحی درصورت نیاز رادیوتراپی شروع میشود.

و در‌موارد خیلی کمتر ممکن است رادیوتراپی قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور انجام شود.

رادیوتراپی سطان رحم ( داخلی یا براکی تراپی)

بانوانی که درطی جراحی رحم و دهانه رحم آنها برداشته شده است ممکن است برای رادیوتراپی سرطان رحم به براکی تراپی و یا رادیوتراپی داخلی درقسمت بالایی واژن نیاز داشته باشند. که به آن رادیوتراپی واژینال گفته میشود. یک منبع شامل ماده رادیواکتیو مانند کپسول داخل واژن قرار میگیرد و مانند تامپون کاملا محکم است.
قسمت بالایی واژن نزدیک ترین نقطه به رحم است و به راحتی درمان میشود و دیگر اندام ها مانند روده و راست روده بسیار کمتر در معرض تشعشع قرار میگیرند.
این روش درمان در داخل بیمارستان و یا مراکز درمان انجام میگیرد و به دو روش زیر انجام میشود:

رادیوتراپی سرطان رحم با روش ال دی آر براکی تراپی :

منبع تشعشع بمدت 1 تا 4 روز در‌داخل بدن میماند و یه هیچ عنوان این مدت شخص بیمار نباید هیچ حرکتی داشته باشد و باید حتما در‌داخل بیمارستان بماند این نوع رادیوتراپی خطر ریسک سرطان خون در‌پاها را افزایش داده و کشور آمریکا به هیچ عنوان از این روش استفاده نمیکند.

رادیوتراپی سرطان رحم با روش اچ دی آر رادیوتراپی :

این روش رادیوتراپی امواج با قدرت بیشتری تابش داده میشوند و در زمان کمتر از یکساعت و در حدود 10 تا 20 دقیقه طول میکشد. شما در‌طی این درمان و پس از آن میتواند به منزل بازگردید در آندومتر رحم ممکن است روزانه و یا بصورت هفتگی به سه دوز نیاز داشته باشید.

رادیوتراپی سرطان رحم (رادیوتراپی خارجی)

این روش اشعه مورد نیاز در رادیوتراپی از بیرون بدن توسط یک دستگاه به رحم تابانده میشود.

رادیوتراپی سرطان رحم به روش خارجی 5 روز در هفته و بمدت 4 تا 6 هفته انجام میگیرد. پوستی که ناحیه درمان را می پوشاند به دقت با جوهر دائمی یا تتوهای ریز مشخص می شود. یک قالب مخصوص لگن و قسمت پایین کمر وجود دارد که مطمئن شوید هنگام درمان در محل درست قرار دارید. هر درمان کمتر از نیم ساعت و بطور روزانه با نظر پزشک انجام میشود.

بعضی مواقع از شیمی درمانی همراه با رادیوتراپی استفاده میشود که به آن شیمی رادیوتراپی میگویند.

چه زمانی از رادیوتراپی سرطان رحم استفاده میشود؟

با توجه به موارد زیر پزشک برای درمانتان ممکن است رادیوتراپی را تجویز نماید. موارد مهم عبارتند از:

• هنگامی که شرایط جراحی را دارا نباشید رادیوتراپی سرطان رحم بهترین گزینه  درمان است.
• رادیوتراپی قبل از جراحی به منظور کاهش خطر ریسک ابتلای مجدد به این بیماری و پس از جراحی به منظور از بین بردن تومورهای باقی مانده که ممکن است در‌طی جراحی از بین نرفته باشد که معمولا بین 4 تا 6 هفته پس از جراحی انجام میگیرد.
• ممکن است همراه با شیمی درمانی انجام شود و کمک میکند رادیوتراپی بسیار بهتر انجام شود.

عوارض احتمالی رایج رادیوتراپی سرطان رحم شامل چه مواردی است؟

با پزشکتان درباره تشخیص سرطان رحم و عوارض احتمالی در‌طول و یا بعد از رادیوتراپی سرطان رحم صحبت نمایید ممکن است با گذر زمان عوارض بیشتر شوند اما همگی قابل درمان میباشند و در مدت کوتاهی پس از درمان از بین خواهند رفت.

عوارض احتمالی در‌طی رادیوتراپی عبارتند از:

• تحریک پوست‌در رادیوتراپی خارجی
• تحریک، خشکی و قرمزی پوشش واژن در‌‌ براکی تراپی
• ترشح و درد واژن
• از دست دادن مو
• احساس ضعف و خستگی
• تهوع
• سوزش ادرار و یا وجود خون
• تحریک روده و یا اسهال
• یائسگی زود هنگام

عوارض جانبی بستگی به نوع رادیوتراپی انجام شده شما خواهد داشت اما همگی از بین خواهند رفت.

چه مکمل هایی را در زمان رادیوتراپی سرطان رحم میتوان استفاده کرد؟

چنانچه برنامه غذایی شما جوری تنظیم شده است که توانایی جذب تمامی ویتامین ها را دارید دیگر نیازی به مکمل های ویتامین نخواهید داشت اما چنانچه رژیم غذایی غنی ندارید حتما از مکمل ها استفاده نمایید. با این حال برخی از افرادی که رادیوتراپی سرطان رحم انجام میدهند ممکن است به مکمل های بیشتری در طول درمان احتیاج داشته باشند زیرا بدن آنها ممکن است نسبت به قبل ضعیف تر شود.

مکمل های مورد نیاز در‌طول رادیوتراپی عبارتند از:

• ویتامین ها
• مواد معدنی
• گیاهان و دیگر مواد گیاهی
• آمینو اسیدها
• پودر پروتئین ها

مهمترین مکمل ها از نظر بیماران و پزشکان در طول رادیوتراپی سرطان رحم

برخی مکمل ها مخصوصا آنتی اکسیدان ها ممکن است عملکرد رادیوتراپی سرطان رحم را تغییر دهند. آنتی اکسیدان ها شامل ویتامین های A، C، E، بتاکاروتن و سلنیوم هستند. بسیاری از افراد در‌طول درمان آنتی اکسیدان مصرف می کنند به این امید که بتوانند از بافت های طبیعی در‌برابر عوارض جانبی درمان محافظت کنند.برخی احساس می کنند که این ممکن است پاسخ تومور به درمان را بهبود بخشد و بقا را بهبود بخشد.

آنتی اکسیدان ها

برخی از مطالعات نشان می دهد که شیمی‌درمانی و پرتودرمانی به خوبی کار نمی کنند زیرا آنتی اکسیدان ها از سلول های آلوده و سلول های سالم محافظت می کنند. در‌حالی که آنتی اکسیدان ها فواید خود را دارند، تحقیقات نشان داده است که مکمل ها منجر به محافظت از سرطان یا جلوگیری از بازگشت آن نمی شوند.

مکمل روغن ماهی در رادیوتراپی سرطان رحم نباید استفاده شود

هم روغن ماهی و هم مکمل های اسید چرب امگا 3 ممکن است توانایی پلاکت های شما را کاهش دهند که می تواند باعث خونریزی شود. دوزهای بالاتر از 3 گرم  ممکن است باعث افزایش خونریزی و مدت زمان خونریزی شود. دوزهای بالاتر از 3 گرم در روز ممکن است باعث افزایش خونریزی و مدت زمان خونریزی شود. برخی از بیمارانی که تحت درمان قرار می گیرند، بیشتر درمعرض خطر خونریزی هستند. که شامل بیماران مبتلا به تومورهای مغزی یا خونی، بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده خون) استفاده می کنند و افرادی که براکی تراپی می شوند، می شود. همچنین، این مکمل‌ها می‌توانند نحوه عملکرد برخی از شیمی‌درمانی‌های مبتنی بر پلاتین (سیس پلاتین، کربوپلاتین) را تغییر دهند.

دیگر مکمل ها که در رادیوتراپی سرطان رحم نباید مصرف شوند عبارتند از:

هنگام رادیوتراپی سرطان رحم، بیماران نباید این مکمل ها را در دوزهای بیشتر از مقدار موجود یک مولتی ویتامین مصرف کنند:

• تیانین
• سیلیمارین
• ویتامین C
• ویتامین E
• ویتامین A/بتاکاروتن
• CoQ10
• کوئرستین
• کورکومین
• لیکوپن آبمیوه
• کپسول چای سبز

هزینه رادیوتراپی سرطان رحم

رادیوتراپی سرطان رحم به دو روش انجام میگیرد و هزینه آن نیز بر حسب موارد متفاوتی محاسبه میگردد که عبارتند از:

• داروی مورد نیاز
• شدت و میزان گسترش
• تعداد جلسات مورد نیاز
• بیمه طرف قرارداد
• بیمارستان یا کلینیکی که به آن مراجعه میکنید

آیا رادیوتراپی سرطان رحم دردناک است؟

رادیوتراپی سرطان رحم با تابش اشعه به بدن انجام میگیرد و دردناک نمیباشد و تنها ممکن است درطول آن مقداری سوزش و یا خارش داشته باشید، پزشک شما تمام سعی خود را میکند تا بدون کوچکترین دردی رادیوتراپی انجام شود.