سرطان سلول های مرکل چیست|سرطان سلول های مرکل – کلینیک آروین
سرطان سلول های مرکل به چه معنی است؟
سرطان سلول مرکل یک سرطان پوستی نادر است که معمولاً به صورت گره گوشتی با رنگ مایل به قرمز در صورت، سر یا گردن فرد ظاهر میشود. به کارسینومای سلول مرکل، کارسینوم نورواندوکرین پوست نیز گفته میشود.
سرطان سلول مرکل اغلب در افراد مسن بروز پیدا کرده و نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب یا ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن فرد است. سرطان سلول های مرکل تمایل به رشد سریع داشته و به سرعت در قسمت‌های دیگر بدن گسترش می‌یابد. گزینه‌های درمانی سرطان مرکل سل اغلب بستگی به این دارد که سرطان علاوه بر پوست کدام قسمت ها را درگیر کرده باشد.
علائم سرطان سلول های مرکل
اولین علامت ابتلا به‌سرطان مرکل سل بروز تومور بدون درد و در حال رشد بر روی پوست فرد خواهد بود. این تومور یا گره امکان دارد به رنگ پوست بوده یا رنگ مایل به قرمز، آبی یا بنفش داشته باشد، همچنین می‌تواند هر قسمتی از پوست را درگیر کند. در بعضی از موارد قسمت درگیر شده ممکن است اصلاً در معرض آفتاب قرار نداشته باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر متوجه بروز خال، برآمدگی یا توده گوشتی بر روی پوست شده اید که اندازه، شکل یا رنگ آن به سرعت در حال تغییر یا رشد است یا اینکه با کوچک ترین ضربه ای ناشی از شستن یا اصلاح کردن پوست‌به خونریزی می‌افتد، بهتر است برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علل سرطان سلول های مرکل
هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث سرطان مرکل سل کارسینوما می‌شوند اما چیزی که مشخص است این است که سرطان مرکل سل کارسینوما در ابتدا سلول های مرکل که‌در بیرونی ترین لایه پوست (اپیدرم( یافت می‌شوند را درگیر می‌کند. سلول های مرکل به انتهای عصب موجود درپوست متصل بوده و مسئول حس لامسه هستند.
البته محققان اخیراً دریافتند که یک ویروس مشترک در ایجاد بیشتر موارد سرطان سلول مرکل نقش دارد. این ویروس (ویروس پولیوما سلول مرکل) روی پوست فرد زندگی کرده و هیچ علائم و نشانه ای ایجاد نمی کند. اما هنوز مشخص نشده است که چگونه این ویروس باعث بروز سرطان سلول مرکل میشود. با توجه به اینکه این ویروس بسیار شایع است و سرطان سلول مرکل بسیار نادر است، به احتمال زیاد سایر عوامل خطرناک در ایجاد و بروز این سرطان نقش خواهند داشت.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که می‌توانند خطر ابتلابه این گونه سرطان‌را افزایش دهد عبارتند از:
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نورخورشید. قرار گرفتن در معرض نور ماوراء بنفش، نوری که‌‌از خورشید یا اتاق‌های سولاریوم متساطع میشود، می‌تواند تا حد زیادی خطر ابتلا به‌سرطان سلول مرکل را افزایش دهد. اکثر مرکل سل کارسینوماها بر روی سطوح پوستی که بیش از دیگر قسمت ها در معرض آفتاب قرار داشته، به وجود می‌آید.
ضعف سیستم ایمنی. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که به عفونت HIV مبتلا هستند، افرادی که‌‌از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده کرده یا کسانی که مبتلا به لوسمی مزمن هستند، بیش‌از دیگران در معرض ابتلا به‌سرطان مرکل سل کارسینوما قرار خواهند داشت.
سابقه سرطان‌های دیگر پوستی. سرطان مرکل سل کارسینوما با پیشرفت سرطان‌های دیگر پوست مانند سلول پایه ای یا سرطان سلول سنگفرشی همراه خواهد بود.
سن بالا. بالا بودن سن فرد خطر ابتلا به‌سرطان مرکل سل کارسینوما را افزایش خواهد داد. این سرطان بیشتر در افراد با سن بالاتر از50 سال دیده میشود با این حال می‌تواند برای هر فرد در هر سنی اتفاق افتاده و ابتلابه آن مختص سن خاصی نیست.
رنگ پوست روشن. سرطان مرکل سل کارسینوما معمولاً در افرادی که پوست روشن دارند ایجاد میشود.
در نتیجه افراد دارای پوست سفید بیش‌از افراد سیاه پوست‌در معرض ابتلا به این نوع سرطان هستند.
عوارض سرطان سلول های مرکل
این بیماری سرطانی است‌که می‌تواند دیگر قسمت‌های بدن را درگیر کند.
حتی با وجود درمان، سرطان مرکل سل کارسینوما معمولاً از پوست فراتر رفته (متاستاز) و قسمت‌های دیگر بدن فرد را نیز درگیر خواهد کرد.
در ابتدا سرطان مرکل سل کارسینوما تمایل دارد تا به غدد لنفاوی مجاور رفته و علاوه بر پوست این قسمت ها را نیز درگیر کند. در مرحله بعدی نیز سرطان امکان دارد مغز، استخوان ها، کبد یا حتی سیستم تنفسی فرد را درگیر کرده و عملکرد طبیعی آن ها را با اختلال مواجه کند. بدون شک درمان سرطانی که‌به دیگر قسمت‌های بدن کشیده شده (متاستاز) کرده بسیار دشوارتر بوده و حتی ممکن است کشنده باشد.
پیشگیری از بروز بیماری
در حالی که قرار گرفتن در‌معرض تابش نور خورشید و تأثیر آن در بروز سرطان مرکل سل کارسینوما هنوز تأیید نشده است، با این حال اشعه ماوراء بنفش یک عامل خطرناک برای ابتلا به این سرطانبه حساب می‌آید. در نتیجه کاهش قرار گرفتن در معرض آفتاب می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهد.
بهتر است برای پیشگیری از ابتلا به مرکل سل کارسینوما موارد زیر را رعایت کنید:
- در معرض نور شدید خورشید قرار نگیرید.
- حتی الامکان از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید، به خصوص از ساعت 10 صبح تا ساعت 4 بعداز ظهر بپرهیزید.
- سعی کنید کارهای روزانه خود رابه ساعات اولیه صبح یا بعد از ظهر که نور آفتاب ملایم تر است، موکول کنید.
- از پوست و چشم خود محافظت کنید.در زمان خروج از منزل از کلاه لبه دار، لباس آستین دار و عینک آفتابی برای محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) استفاده کنید.
- از ضد آفتاب استفاده کنید. بهتر است به‌صورت منظم از ضد آفتاب با SPF بالا، حداقل 30 استفاده کرده و حتی در روزهای ابری و برفی نیز این کار را انجام دهید. همچنین برای محافظت بیشتر از پوست، بهتر است هر دو ساعت ضد آفتاب خود را تمدید کنید.
- مراقب تغییرات پوستی باشید. اگر متوجه وجود خال، برآمدگی یا توده گوشتی بر روی پوست خود شده اید که اندازه، شکل یا رنگ آن به سرعت تغییر می‌کند، حتماً با پزشک خود دراین رابطه صحبت کنید. البته بیشتر توده‌های پوستی هرگز به‌سرطان تبدیل نمی شوند، اما به‌خاطر داشته باشید که تشخیص به‌موقع و زود هنگام سرطان‌های پوستی، احتمال درمان و بهبودی آن را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد.
تشخیص سرطان سلول های مرکل
آزمایش ها و روش‌های مورد استفاده در تشخیص سرطان سلول مرکل عبارتند از:
- معاینه. پزشک برای تشخیص خال‌های غیر طبیعی، کک و مک و لکه‌های رنگی پوست فرد را به دقت معاینه خواهد کرد.
- نمونه برداری از پوست مشکوک. طی روشی به‌نام بیوپسی پوست، پزشک تومور یا بخشی از تومور رابه عنوان نمونه برداشته و برای بررسی‌های بیشتر و تشخیص دقیق سرطانبه آزمایشگاه ارسال خواهد کرد.
- معمولاً پزشک برای تعیین میزان گسترش سرطان انجام آزمایش‌های زیر را توصیه می‌کند:
- نمونه برداری از گره لنفاوی نگهبان (سنتینل). بیوپسی از گره لنفاوی نگهبان یک روش برای تشخیص گسترش سرطانبه غدد لنفاوی فرد می‌باشد. این روش به‌صورت تزریق ماده ای رنگی در نزدیکی بافت سرطانی است، پس از آن رنگ از طریق سیستم لنفاوی به غدد لنفاوی جریان یافته و می‌توان گره لنفاوی نگهبان را شناسایی کرد؛ اولین گره لنفاوی که رنگ را دریافت می‌کند، گره سنتینل یا نگهبان نامیده میشود. پزشک این گره لنفی را خارج کرده و برای بررسی وجود سلولهای سرطانی، آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند.
- تصویر برداری. ممکن است پزشک برای تشخیص میزان پیشرفت این سرطان عکس برداری از قفسه سینه و سی تی اسکن قفسه سینه و شکم را توصیه کند. این تصاویر تا حد زیادی به تعیین میزان گسترش سرطان مرکل سل کارسینوما کمک خواهد کرد. همچنین ممکن است پزشک تصویربرداری‌های دیگری همچون اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون(PET) یا اسکن اکتروتید را نیز برای فرد تجویز کند.آزمایشی که با تزریق ردیاب رادیواکتیو میزان شیوع سلولهای سرطانی مورد بررسی قرار می‌دهد.
درمان سرطان سلول های مرکل
درمان‌های سرطان سلول مرکل می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عمل جراحي. در حین این عمل، پزشک تومور را به همراه کمی از بافت سالم اطراف تومور بر می‌دارد. اگر شواهدی وجود داشته باشد که نشان دهد سرطانبه غدد لنفاوی سرایت کرده، در حین این عمل گره‌های لنفاوی نیز از بدن خارج خواهند شد. در اغلب موارد جراح از چاقوی جراحی برای بریدن و خارج کردن سلولهای سرطانی استفاده خواهد کرد.
- جراحی موس (اکسزیون موضعی ماژور). جراح از این گونه جراحی برای درمان بیماری مرکل سل کارسینوما استفاده می‌کند.در طی این عمل جراحی، لایه‌های نازکی ازبافت به‌صورت لایه لایه برداشته شده و با استفاده از میکروسکوپ مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. درصورت یافتن سلولهای سرطانی در لایه برداشته شده، عمل جراحی و لایه برداری ازپوست ادامه پیدا خواهد کرد، این روند تا جایی ادامه پیدا می کند که دیگر هیچ سلول سرطانی در داخل بافت برداشته شده مشاهده نشود. در حین انجام این عمل جراحی بافت سالم کمتری برداشته شده و در نتیجه میزان اسکار تا حد قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
- رادیوتراپی (پرتو درمانی). پرتودرمانی شامل تابش پرتوهای پر انرژی اشعه X و یا پروتون به‌سلول‌های سرطانی است.در طول درمان با اشعه، فرد روی یک میز قرار گرفته و یک ماشین بزرگ در اطراف فرد حرکت خواهد کرد تا اشعه به سمت نقاط خاصی (از پیش مشخص شده) از بدن تابانده شود. پرتودرمانی گاهاً پس از عمل جراحی و خارج کردن تومور سرطانی انجام خواهد شد تا در صورتی که سلول سرطانی باقی مانده باشد، کاملاً ازبین رفته و فرد کاملاً بهبود یابد. همچنین پرتو درمانی می‌تواند به‌عنوان تنها درمان در افرادی که تصمیم به انجام عمل جراحی ندارند، استفاده شود. علاوه بر این می توان ازپرتو درمانی فقط برای درمان قسمت هایی که‌سرطان در آن ها پیشرفت کرده مورد استفاده قرار گیرد.
- ایمونوتراپی. در ایمونوتراپی از داروهایی برای کمک به سیستم ایمنی در مقابله با سرطان استفاده میشود. همچنین برای درمان سرطانی که قسمت‌های دیگر بدن به غیر ازپوست را درگیر کرده کاربرد دارد.
- شیمی درمانی. در شیمی درمانی از داروهایی برای ازبین بردن سلولهای سرطانی استفاده خواهد شد.داروهای شیمی درمانی می‌توانند بصورت تزریقی، قرص یا هر دو به صورت همزمان تجویز شوند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر خال، برآمدگی یا توده ای روی سطح پوست تان به وجود آمده که شمارا نگران کرده بهتر است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک به بروز سرطان پوستی مشکوک شده باشد، شما رابه پزشک متخصص پوست ارجاع خواهد داد. ازآن جایی که مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه بوده و حرف‌های زیادی برای گفتن خواهید داشت. بهتر است برای آمادگی بیشتر موارد زیر را یاداشت کنید.
- لیستی ازتمامی علائم و نشانه‌های بیماری را تهیه کنید.
- اطلاعات مهم شخصی مانند استرس ها و تغییرات اخیر زندگی تان را یادداشت کنید.
- لیستی ازتمامی داروها، مکمل ها و ویتامین‌های که مصرف می کنید را بنویسید.
- دوست یا یکی ازاعضای خانواده خود را همراه ببرید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمامی موارد و اطلاعاتی که پزشک در اختیارتان قرار می‌دهد، کار دشواری است. در نتیجه بردن همراه به یادآوری اطلاعات مهم و نکات کمک زیادی خواهد کرد.
آنچه می توانید انجام دهید
می توانید از سؤالات زیر در مورد سرطان مرکل سل کارسینوما استفاده کنید:
- گزینه‌های درمان پیش رو چه مواردی هستند؟
- پاسخ به درمان را چگونه بررسی خواهید کرد؟
- چه عاملی باعث ایجاد علائم این بیماری میشود؟
- در صورت عود علائم یا بازگشت آن ها چه آزمایش هایی باید انجام دهم؟
- چه راه‌های جایگزینی برای درمانی که شما پیشنهاد می‌کنید وجود دارد؟
- چه کارهایی نباید انجام دهم؟
- آیا باید به یک متخصص مراجعه کنم؟
- دچار بیماریهای دیگری نیز می‌باشم، چگونه می‌توانم به بهترین صورت این وضعیت را کنترل کنم؟
- چه مجله ها و بروشورهایی در دسترس هستند؟ چه سایت هایی را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می‌دهید؟
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک معالج احتمالاً در روند معاینه و تشخیص تعدادی سؤال ازشخص خواهد پرسید، ازجمله:
- چه زمانی برای اولین بار متوجه علائم خود شدید؟
- علائم با گذشت زمان تغییر کرده است؟
- چه چیزی باعث بهبود علائم میشود؟
- چه چیزی باعث بدتر شدن علائم میشود؟
- آیا زمان زیادی را در آفتاب می‌گذرانید یا از مواد برنزه کننده استفاده کرده اید؟
- آیا دچار اختلال سیستم ایمنی بدن هستید؟ اگر چنین است، چه درمانی را انجام داده اید؟
- آیا مبتلا به بیماریهای دیگری بوده اید یا هستید؟ چه شیوه های درمانی را امتحان کرده اید؟
- آیا سابقه ابتلا به سایر بیماریهای پوستی مانند سرطان پوست یا پسوریازیس را دارید؟