کموتراپی کبد چیست و کموتراپی کبد چطور است – کلینیک آروین
سرطان کبد یک بیماری بدخیم است کهاز بافت کبد ایجاد میشود. کبد که – ازجمله – مسئول تصفیه خون، تولید صفرا و ذخیره گلوکز است، کبد یک عضو حیاتی در بدن است و به همین دلیل آسیب دیدن آن بسیار نگران کننده است. انواع مختلفی از سرطان کبد وجود دارد، اما کارسینوم کبدی که به آن هپاتوکارسینوم نیز گفته میشود، شایع ترین نوع آن است. تقریباً 90٪ موارد تشخیص داده شده در هر سال را تشکیل میدهد.
هپاتوکارسینوما ازسلول های کبدی، سلول هایی که اکثر بافت کبد را تشکیل میدهند، ایجاد میشود. نقش سلولهای کبدی در عملکرد صحیح ارگانیسم ضروری است: این سلولهای کوچک، کارخانههای واقعی، تقریباً تمام عملکردهای متابولیکی کبد را انجام میدهند. آنها بطور مشخص مسئول تنظیم گلوکز در بدن در پاسخ به انسولین و همچنین برای پردازش سموم – به ویژه الکل هستند.
در صورت ابتلا به سرطان کبد، سلولهای کبدی محکوم به جایگزینی با سلولهای سرطانی غیرعملکردی هستند. کبد دیگر نمیتواند نقش خود را ایفا کند، که زندگی بیمار را به خطر می اندازد. معمولاً، کارسینوم هپاتوسلولار در کبد آسیب دیده بدلیل شرایط قبلی ایجاد میشود، اما بیمارانی که کبد کاملاً سالمی دارند نیز به ندرت ممکن است به آن مبتلا شوند.
کموتراپی (شیمی درمانی) کبد آمبولیزاسیون تومور و روش انجام آن
کموتراپی کبد با روش آمبولیزاسیدن به بیمارانی که جراحی برای آنها گزینه مناسبی نیست و برای کسانی که در انتظار پیوند کبد هستند و حدود 30 تا 40 درصد بیماران را تشکیل میدهند داده میشود.
کموتراپی کبد با این روش به یک تا دو روز بستری شدن در بیمارستان و بیهوشی عمومی نیاز دارد. با استفادهاز دستگاه های مختلف تصویربرداری پزشکی تحت کنترل بصری انجام می شود. یک کاتتر (لوله نازک و انعطاف پذیر) در شریان کشاله ران قرار داده میشود. رادیولوژیست متخصص با هدایت تصاویر، کاتتر را به داخل شریان کبدی ( شریان که خون اکسیژن دار را به کبد میرساند) می آورد. به تدریج نوک کاتتر به تومور نزدیک میشود.
سپس یک داروی شیمی درمانی ازطریق کاتتر به همراه ماده ای بنام ” عامل آمبولیزه کننده ” (یک ماده چرب یا محلولی ازدانه های پلاستیکی میکروسکوپی) تزریق میشود. عامل آمبولیزاسیون خون را غلیظ میکند و به داروی کموتراپی اجازه میدهد تا زمانی که ممکن است با سلول های سرطانی که تومور را تشکیل میدهند در تماس بماند. علاوه بر این، عامل آمبولیزاسیون جریان خون اکسیژن دار به تومور را کاهش میدهد که سلول های سرطانی را خفه میکند و آنها را نسبت به کموتراپی حساس تر میکند.
بسته به اندازه و تعداد تومورها ، میتوان جلسات کموامبولیزاسیون را با فاصله یک ماهه بین جلسات تکرار کرد. در صورت عود سرطان کبد، شیمیآمبولیزاسیون نیز ممکن است تکرار شود.
کموتراپی داخل کبد چیست؟
کموتراپی داخل شریانی نوعی درمان برای تومورهای ثانویه کبدی (تومورهایی کهاز اندام دیگری به کبد گسترش یافته اند) است که شامل تجویز داروهای شیمی درمانی، ازطریق یک کاتتر محفظه ای است که بطور موقت در شریان کبدی قرار میگیرد. این کاتتر در طول یک آرتریوگرافی آماده سازی در بدن قرار میگیرد.
این رویکرد امکان تحویل دوزهای کموتراپی را به تومور میدهد که بسیار بزرگتر ازتزریق داخل وریدی است. اگرچه شیمی درمانی داخل شریانی کمی دردناک است، اما عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی استاندارد دارد، به این دلیل که:
- داروهای کموتراپی کبد تزریق شده به شریان کبدی مستقیماً به تومور میرسد و بیشتر بافت سالم کبد را دور می زند.
- بقیه بدن فقط اندکی در معرض داروهای شیمی درمانی تجویز شده قرار دارد.
- این روش نتایج خوبی را در بیمارانی که کاندیدای مناسبی برای درمان استاندارد نیستند، یا به درمان های دیگر مقاوم نیستند، ارائه میدهد.
- تصمیم برای این درمان پساز گفتگو بین پزشکان مختلف کهاز شما مراقبت میکنند گرفته شد.
کموتراپی کبد چگونه آن را درمان میکند؟
کموتراپی کبد درمانی است کهسلول هایی را هدف قرار میدهد که بسرعت رشد و تقسیم میشوند، مانند سلول های سرطانی. برخلاف درمانهای هدفمند کهسلولهای خاصی را هدف قرار میدهند، شیمیدرمانی روی کل بدن اثر میگذارد. برای درمان سرطان سینه متاستاتیک با کشتن یا کند کردن رشد سلول های سرطانی استفاده می شود.
کموتراپی کبد برای چه مواردی استفاده میشود؟
این نوع درمان معمولاً در موارد زیر استفاده میشود:
- سرطان علیرغم استفادهاز درمان دیگری ایجاد میشود: بعنوان مثال، ازآن در ترکیب با هورمون درمانی استفاده میشود.
- سرطان بسرعت گسترش می یابد و چندین اندام را تحت تاثیر قرار میدهد و کموتراپی مانع آن میشود.
- قبل یا بعداز جراحی، به منظور کاهش اندازه تومور یا کاهش خطر عود: اینها سپس درمانهای نئوادجوانت (قبل جراحی) یا کمکی (بعد جراحی) هستند.
کموتراپی کبد به چه روشی انجام میشود؟
داروهای شیمی درمانی را میتوان به تنهایی، بصورت متوالی (یکی پساز دیگری) یا ترکیبی تجویز کرد. امروزه بیشتر شیمی درمانی بصورت داخل وریدی انجام میشود و درمان در بیمارستان انجام میشود. کموتراپی کبد هر روز انجام نمیشود بلکه بصورت دوره ای انجام میشود. چرخه زمانی است کهطول میکشد تا درمان انجام شود و سپس به بدن اجازه داده شود تااز عوارض جانبی بهبود یابد . بنابراین لازم است زمان مکث بین دو سیکل رعایت شود.
غیر معمول نیست کهافراد بیمار در طول درمان سرطان سینه متاستاتیک چندین دوره شیمی درمانی (معمولاً بین 4 تا 6 سیکل) را پشت سر بگذارند.
عوارض جانبی احتمالی کموتراپی کبد
عوارض احتمالی پساز آمبولیزاسیون عبارتند از:
- درد شکم
- تب
- حالت تهوع
- عفونت کبد
- لخته شدن خون در رگ های خونی اصلی کبد
گاهی اوقات ممکن است 4-6 هفته طول بکشد تا بطور کامل پساز عمل بهبود یابد.از آنجایی که بافت سالم کبد میتواند تحت تاثیر قرار گیرد، این خطر وجود دارد کهعملکرد کبد پساز آمبولیزاسیون بدتر شود. اگر کموتراپی کبد به شاخه بزرگی از شریان کبدی انجام شود، این خطر بیشتر است.