لنفوم و راه های درمان | انواع لنفوم | تشخیص – کلینیک آروین

معرفی لنفوم

لنفوم ، سرطان‌دستگاه لنفاوی بدن -جزئی ازسیستم ایمنی بدن- می باشد.
سیستم لنفاوی شامل غدد لنفاوی (گره‌های لنفی)، طحال، غده تیموس و مغز استخوان می باشد. لنفوم می تواند تمام نواحی مذکور و سایر اندام‌های بدن‌را درگیر کند.

انواع مختلفی‌از لنفوم وجود دارد. زیرگروه‌های اصلی عبارتند از:
لنفوم هوچکین ( که‌در گذشته‌به آن بیماری هوچکین گفته می شد)
لنفوم غیر هوچکین
انتخاب درمان،‌به نوع لنفوم و شدت آن بستگی دارد. درمان هایی که برای لنفوم استفاده می شوند شامل شیمی درمانی، داروهای ایمونوتراپی، پرتو درمانی و پیوند مغز استخوان و ترکیبی ازآن ها می باشند.

انواع لنفوم

لوسمی مزمن لنفوسیتی
لنفوم سلول‌B پوستی
لنفوم سلول‌T پوستی

لنفوم هوچکین (بیماری هوچکین)
لنفوم غیر هوچکین
ماکروگلوبینمی والدنشتروم

علائم لنفوم

علائم لنفوم عبارتند از:
تورم بدون درد غدد لنفاوی گردن، زیر بغل یا کشاله ران
خستگی مداوم
تب
عرق شبانه
تنگی نفس

کاهش وزن بدون دلیل
خارش پوست

علل بیماری لنفوم

هنوز علت اصلی لنفوم مشخص نیست. اما لنفوم با‌جهش ژنتیکی لنفوسیت -یکی ازانواع گلبول‌های سفید-، آغاز می شود. جهش سلولی باعث تکثیر سریع سلول‌ها وبه تبع آن لنفوسیت‌های بیمار می شود.

همچنین این جهش باعث می شود، سلول‌ها بیش‌از زمانی‌که یک لنفوسیت نرمال زنده می ماند،‌به حیات خود ادامه دهند.در نتیجۀ این اتفاق لنفوسیت‌های بی اثر و بیمار تجمع یافته و گره‌های لنفاوی، طحال و کبد متورم می شوند.

عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)

عواملی که‌خطر ابتلابه لنفوم راافزایش می دهند عبارتند از:
سن. بعضی‌از انواع لنفوم درجوانان رخ می دهد، اما اغلب لنفوم ها درافراد بالای 55 سال بروز می کنند.
مرد بودن. احتمال ابتلابه لنفوم در‌آقایان کمی بیشتراز خانم هاست.

اختلال درسیستم ایمنی. لنفوم بیشتر درافرادی که‌دچار بیماری‌های سیستم ایمنی هستند و یا افرادی‌که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند، دیده می شود. بهتر است برای پیشگیری از آن ایمنی خود را بالا ببرید .
ابتلابه بعضی عفونت ها. برخی عفونت ها احتمال ابتلابه لنفوم راافزایش می دهند، مانند آلودگی‌با ویروس اپشتین-بار یا هلیکوباکترپیلوری

تشخیص لنفوم

از آزمایش ها و روش‌های زیربرای تشخیص لنفوم استفاده می شود:

معاینه فیزیکی. پزشک با معاینه، وجود گره‌های متورم لنفاوی را‌در گردن، زیر بغل و کشاله ران و همچنین میزان تورم طحال یا کبدرا بررسی می کند.
نمونه برداری ازگره لنفاوی. ممکن است پزشک توصیه به‌انجام بیوپسی کند، دراین حالت تمام یا قسمتی ازگره لنفاوی برداشته شده و‌به آزمایشگاه فرستاده می شود. باانجام این آزمایش می توان وجود سلول‌های لنفوم و نوع آن هارا مشخص کرد.

آزمایش خون. شمارش سلول‌های خونی‌در یک نمونه ی خونی می تواند‌به تشخیص پزشک کمک کند.
نمونه برداری ازمغز استخوان.در روش آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان، پزشک‌برای برداشتن نمونه ای از مغز استخوان، سوزنی‌را وارد استخوان لگن می کند. نمونة حاصل برای بررسی وجود سلول‌های لنفوم، آزمایش می شود.
تصویر برداری. گاهی پزشک‌برای بررسی علائم بیماری‌در سایر نقاط بدن، آزمایش‌های تصویربرداری راتجویز می کند. این تست ها عبارتند از: سی تی اسکن(CT Scan)، ام آر آی(MRI)، و توموگرافی انتشار پوزیترون(PET/Positron Emission Tomography)

امکان تجویز سایر آزمایش ها نیز وجود دارد.

لنفوم انواع مختلفی دارد و تشخیص دقیق نوع لنفوم، نقش بسیار مهمی‌در طراحی درمان دارد. تحقیقات نشان می دهدکه بررسی نمونه بیوپسی توسط یک متخصص آسیب شناسی (پاتولوژیست)، احتمال تشخیص دقیق راافزایش می دهد. بهتر است‌در این زمینه نظر یک متخصص دیگررا نیز جویا شوید.

درمان لنفوم

نوع درمان‌به نوع لنفوم و شدت آن ، سلامت کلی و اولویت‌های فرد بستگی دارد.هدف‌از درمان ازبین بردن سلولهای سرطانی و بهبود بیماری است.
اقدامات درمانی لنفوم شامل :
نظارت فعال. برخی‌از انواع لنفوم رشد آهسته ای دارند‌به همین دلیل گاهی پزشک تصمیم می گیرد‌که تا زمان بروز علائم بیماری‌که فعالیت‌های روزمرة فرد رامختل می کنند، اقدام درمانی خاصی صورت نگیرد. تا آن زمان بیمار تحت آزمایش‌های دوره ای قرار خواهد داشت.
شیمی درمانی. داروهای مورد استفاده‌در شیمی درمانی، سلول هایی‌که رشد سریعی دارند – مانند سلول‌های سرطانی- راهدف قرار داده و ازبین می برند. معمولاً این دارو ها‌به صورت تزریق وریدی بوده با این حال بعضی‌از داروهابه صورت قرص نیز مورد مصرف قرار می گیرند. روش مصرف دارو هابه نوع آن ها بستگی دارد.
پرتو درمانی.در پرتو درمانی ازپرتوهای پر قدرت انرژی –مانند اشعه ایکس و پروتون- برای ازبین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می شود. همینطور رادیوتراپی .
پیوند مغز استخوان. پیوند مغز استخوان – یا همان پیوند سلول‌های بنیادی -،به صورت استفاده‌از مقادیر بالای شیمی درمانی و پرتودرمانی برای‌سرکوب مغز استخوان می باشد. پس‌از آن سلول‌های بنیادی سالم مغز استخوان ازبدن خود بیمار یا اهدا کننده‌در خون تزریق شده و ازآن جابه استخوان ها رسیده و باعث بازسازی مغز استخوان می شود.
سایر روش‌های درمانی. سایر داروهایی‌که برای‌درمان لنفوم استفاده می شوند شامل داروهای هدفمندی است‌که ناهنجاری‌های خاصی را‌در سلول‌های سرطانی مورد هدف قرار می دهند. داروهای ایمونوتراپی ازسیستم ایمنی بدن بیماربرای ازبین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می کنند. همچنین‌در روش‌سلول تی کایمریک گیرنده آنتی‌ژن (CAR)-T cellکه یک درمان تخصصی است، سلول‌های T بدن را(که‌در برابر میکروب مبارزه می کنند)،برای مبارزه باسرطان آماده ساخته و دوباره به‌بدن تزریق می شود.

درمان های جایگزین

تابه حال هیچ درمان دیگری‌برای لنفوم یافت نشده است. اما درمان‌های مکمل و تلفیقی به‌فرد کمک می کند تا با استرس تشخیص سرطان‌و عوارض جانبی درمان آن کنار آید.
در رابطه با روش‌های زیر با پزشک خود صحبت کنید:
فعالیت بدنی و ورزش
هنر درمانی
مراقبه و مدیتیشن
موسیقی درمانی
تمرینات ریلکسیشن و آرام بخشی
طب سوزنی
ماساژ

راهکارهایی برای کنار آمدن با بیماری لنفوم

تشخیص لنفوم می تواند غافلگیرکننده باشد. با گذشت زمان، فرد مبتلا، راهکارهایی‌را برای مقابله با استرس خود می یابد. موارد زیر می توانداز روش‌های کمک کننده باشد:
اطلاعات خود را‌در مورد بیماری افزایش دهید. اگر می خواهید بیشتر درباره لنفوم بدانید،از پزشک خود درمورد جزئیات بیماری‌از جمله، نوع، مرحله و پیش آگهی سوال کنید. همچنین می توانید ازپزشک خود دربارة منابع موثق وبه روز بیماری سؤال کنید. دانش بیشتردر مورد سرطان‌و گزینه‌های ممکن کمک می کند تا هنگام تصمیم گیری درمورد درمان، اعتمادبه نفس و آرامش بیشتری داشته باشید.
ارتباط خود را‌با دوستان و خانواده حفظ کنید. خانواده و دوستان می تواننداز نظر عاطفی شما‌را حمایت کرده و همچنین درصورت نیاز ازنظر عملی ازشما پشتیبانی کنند.
با کسی صحبت کنید. شنونده خوبی پیدا کنیدکه بتوانید با او درباره امیدها و ترس‌های خود صحبت کنید. آن فرد ممکن است هرکسی باشد: یک دوست، یکی ازاعضای خانواده، مشاور یا مددکار اجتماعی و غیره.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

معمولاً درابتدا‌به یک پزشک عمومی مراجعه می شود. پس‌از آن، بیمار احتمالاً درصورت مشاهده علائم و نشانه‌های لنفوم به‌یک متخصص خون (هماتولوژیست) ارجاع داده می شود.
از آنجاکه زمان ملاقات با پزشک محدود بوده و موارد زیادی‌برای بحث وجود دارد، بهتر است پیش ازمراجعه‌به پزشک آمادگی‌های لازم ‌ا داشته باشید.

آن چه می توانید انجام دهید

از محدودیت‌های قبل ازقرار ملاقات آگاه باشید. قبل ازتعیین وقت، درخصوص محدودیت ها و آمادگی‌های لازم مثل تغییر رژیم غذایی سوال کنید.
علائم خود‌را یادداشت کنید، حتی اگربه نظر می رسد علائم ‌بیماری مرتبط نمی باشند.
اطلاعات شخصی مهم، ازجمله تغییرات اخیر یا عوامل استرس زادر زندگی خودرا بنویسید.
لیستی ازتمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که‌مصرف می کنید، تهیه کنید.
فردیاز اعضای خانواده یا دوستان‌را جهت یادآوری موارد ذکر شده درمراجعه با پزشک، همراه خود داشته باشید.
سوالاتی راکه می خواهیداز پزشک بپرسید، یادداشت نمایید.

تهیه لیستی‌از سوالات به‌صرفه جویی دروقت کمک می کند. برخی سوالات اساسی درمورد لنفوما عبارتند از:
آیابه لنفوم مبتلا هستم؟
من دچار کدام نوع لنفوم می باشم؟
بیماری درچه مرحله ای است؟
آیا بیماری تهاجمی است یا رشد کندی دارد؟
آیابه آزمایش‌های دیگری احتیاج دارم؟
آیابه درمان خاصی نیاز است؟
چه گزینه‌های درمانی وجود دارد؟
عوارض جانبی هر کدام‌از انواع درمان چه می باشد؟
اقدامات درمانی چه تأثیری بر زندگی روزمره من دارد؟ آیا می توانم‌به کار خود ادامه دهم؟
درمان بیماری چه مدت طول می کشد؟
توصیه شما چیست؟
آیا بایدبه یک متخصص مراجعه کنم؟ هزینه مراجعه به‌یک متخصص چقدر است و آیا بیمه آن‌را پوشش می دهد؟
چه مجله ها و بروشورهایی در دسترس هستند؟ چه سایت هایی‌را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می دهید؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری‌که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.

نظر پزشک راجب لنفوم

احتمالاً پزشک‌از شما سوالاتی خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخگویی به‌آنها می تواند زمان بیشتری‌را برای پوشش سایر نکاتی‌که می خواهیدبه آن ها بپردازید فراهم کند. موارد زیر سوالاتی است‌که پزشک ممکن است بپرسد:
چه زمانی برای اولین بار علائم‌را تجربه کردید؟
علائم دائمی است یا گاه‌به گاه ؟
شدت علائم چقدر است؟
چه مواردی علائم رابهبود می بخشد؟
چه مواردی علائم رابدتر می کند؟
آیا پیش‌از ایت کسی در خانواده شمابه سرطان-از جمله لنفوم- مبتلا شده است؟
آیا شما یا یکی‌از اعضای خانواده‌به اختلال سیستم ایمنی بدن دچار بوده اید؟
آیا تابه حال شما یا خانواده تان‌در معرض سموم قرار گرفته اید؟