تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم

تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم شامل تجویز داروهای ضد سرطان خاصی است که اثر مهار رشد و تقسیم سلول های تومور را تا زمانی که باعث مرگ آنها شود، دارد. از طریق جریان خون، داروها می توانند به هر قسمت از بدن برسند.جلسات شیمی درمانی  لنفوم در بیشتر موارد به صورت داخل وریدی انجام می شود، اما می توان آن را به صورت خوراکی نیز انجام داد.

ممکن است یک دارو یا چندین دارو تجویز شود که مکانیسم‌ های اثر متفاوتی دارند. معمولاً چندین دارو در طول یک جلسه یا چند روز تجویز می شود. سپس به دنبال یک استراحت چند هفته ای به بدن اجازه می دهد تا هر گونه عوارض جانبی را دفع کند. این طرح یک  دوره درمان را تشکیل می دهد. جلسات معمولاً سرپایی هستند، اما گاهی اوقات ممکن است نیاز به بستری کوتاه مدت در بیمارستان باشد. درمان چند ماه طول می کشد و در طی آن تحت بررسی های دوره ای قرار می گیرید.

جلسات شیمی درمانی لنفوم چگونه انجام می شود؟

رایج ترین شیمی درمانی مورد استفاده برای درمان لنفوم اغلب به صورت داخل وریدی انجام می شود. این کار را می توان با یک قطره چکان ساده، وارد کردن یک سوزن در بازو انجام داد، اما برای جلوگیری از تأثیر شدید تحریک کننده برخی از مواد بر روی دیواره عروقی که به مرور زمان می تواند باعث التهاب یا بسته شدن ورید شود، دستگاه های زیر در دسترس هستند:

کاتتر ورید مرکزی (CVC):  کانول از مواد مصنوعی زیست سازگار که در ورید قفسه سینه قرار می گیرد. تحت بی حسی موضعی اعمال می شود. پس از قرار دادن، با بخیه یا گچ روی سینه ثابت می شود تا از نشت آن از رگ جلوگیری شود. می توان از آن برای تجویز داروها و همچنین برای گرفتن نمونه خون استفاده کرد. در پایان درمان کاتتر به راحتی برداشته می شود، در صورت لزوم با استفاده از بی حسی موضعی خفیف. به آن خط مرکزی نیز می گویند.

کاتتر ورید مرکزی با درج محیطی PUCC: دستگاهی شبیه به CVC که با آن تفاوت دارد زیرا در سطح چین آرنج وارد می شود تا در قفسه سینه. تحت بی حسی موضعی اعمال می شود. می توان از آن برای درمان و خون گیری استفاده کرد. در پایان درمان به راحتی حذف می شود.

کاتتر وریدی با پورت قابل کاشت ( port-a-cath ): برخی از کاتترها به یک دستگاه کوچک وارد شده در زیر پوست قفسه سینه ختم می شوند که به آن پورت قابل کاشت می گویند. تحت بیهوشی موضعی یا عمومی استفاده می شود. مانند CVC و PICC، می توان از آن برای تجویز داروها و نمونه گیری خون استفاده کرد. در پایان درمان در صورت لزوم با بی حسی موضعی به راحتی برداشته می شود.

اثرات جانبی

تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم ، واکنش‌ ها به شیمی ‌درمانی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و حتی اگر ناخوشایند باشد، معمولاً می ‌توان آن را به راحتی با داروهای مناسب کنترل کرد. نکته مهم این است که انتظار نداشته باشید هر کاری را که قبلا انجام داده اید بدون زحمت انجام دهید و زمان لازم را برای استراحت بدن خود اختصاص دهید. با این حال، باید در نظر داشت که روش های فعلی تجویز و درمان های متعدد برای جلوگیری از عوارض جانبی، شیمی درمانی را بسیار قابل تحمل تر از گذشته کرده است.

عوارض جانبی داروهایی که در تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم استفاده می شود به شرح زیر است:

کاهش مقاومت در برابر عفونت ها:  شیمی درمانی سلول های سرطانی را از بین می برد، اما در عین حال تعداد سلول های سرطانی را به طور موقت کاهش می دهد.لنفوسیت ها و نوتروفیل ها در نتیجه خطر ابتلا به عفونت افزایش می یابد. اگر دمای بدن شما به بالای 38 درجه سانتیگراد رسید یا با وجود طبیعی بودن دمای بدن ناگهان احساس ناخوشایندی کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید یا به بیمارستان بروید. قبل از هر جلسه شیمی درمانی، ارزش گلبول های سفید خون با آزمایش خون بررسی می شود .

کم خونی : اگر سطح گلبول های قرمز کاهش یابد، احساس خستگی شدید و گاهی حتی تنگی نفس می کنید. اینها علائم کم خونی هستند که می توانند با درمان تحریک کننده رشد گلبول های قرمز خون یا حتی با تزریق خون برطرف شوند.

تمایل به ایجاد کبودی یا خونریزی های کوچک : اگر سطح پلاکت ها پایین بیاید، ممکن است کبودی یا خونریزی های کوچک ظاهر شود (خون دماغ یا لثه، لکه های پوستی) که علت آن را نادیده می گیرید. توصیه می شود انکولوژیست را مطلع کنید تا بتواند اهمیت خونریزی را بررسی کند و در صورت لزوم، تزریق پلاکت را تجویز کند.

تهوع و استفراغ : با تجویز داروهای ضد استفراغ می توان از آنها پیشگیری کرد یا به میزان قابل توجهی کاهش داد .

خستگی: در طول درمان بیشتر می شود و اگر دوزهای تجویز شده زیاد بوده باشد، حتی پس از پایان درمان می تواند تا چند ماه ادامه یابد. سعی کنید فعالیت ها را به حداقل برسانید و از خانواده یا دوستان کمک بخواهید. یافتن تعادل مناسب بین دوره های استراحت و فعالیت مهم است، زیرا بدن برای بهبودی پس از درمان به استراحت نیاز دارد. فعالیت بدنی سبک می تواند بسیار مفید باشد. انکولوژیست ها معمولاً از خستگی صحبت می کنند تا احساس خستگی و خستگی را که بیمار در طول و بعد از درمان های ضد سرطان احساس می کند، توصیف کنند.

زخم های حفره دهان: برخی ازدارو ها در جلسات  شیمی درمانی لنفوم می تواند دهان را تحریک کرده و باعث ظاهر زخم های کوچک شود. شستشوی منظم می تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. در صورت ابتلا به کاندیدیازیس واقعی دهان (به اصطلاح برفک)، باید برای چند روز داروهای ضد قارچ را از طریق دهان مصرف کنید. امروزه بسیاری از محصولات مبتنی بر اسید هیالورونیک در دسترس هستند که مخاط را ترمیم می کنند و بنابراین می توانند با سودمندی مورد استفاده قرار گیرند.

ریزش مو : پذیرش این عارضه جانبی از نظر روانی بسیار دشوار است که ناشی از برخی داروهای شیمی درمانی است، اما نه همه. موها معمولاً در عرض سه تا شش ماه پس از پایان درمان شروع به رشد می کنند. در حین انتظار، می توانید از کلاه گیس، روسری یا کلاه استفاده کنید.

ناباروری: این شایع ترین اثر دائمی ناشی از برخی داروهای شیمی درمانی است، اما نه همه. در انسان، در حالی که توانایی رسیدن به ارگاسم و انزال بدون تغییر باقی می ماند ، تولید اسپرم متوقف می شود. بیماران جوان‌تر می‌توانند نمونه اسپرم را در بانک اسپرم بگذارند (نگاه کنید به آیا درمان لنفوم هوچکین بر باروری تأثیر می‌گذارد؟ ). در زنان، قاعدگی در طول درمان نامنظم می شود یا متوقف می شود و معمولاً پس از پایان آن برمی گردد. با این حال، در سن نزدیک به یائسگیفیزیولوژیکی، تعلیق چرخه ناشی از شیمی درمانی می تواند قطعی باشد. در این مورد، پزشک ممکن است درمان جایگزینی هورمونی را تجویز کند که فقط برای تسکین علائم مرتبط با یائسگی (گرگرفتگی، خشکی پوست و واژن ، کاهش میل جنسی) انجام می شود، اما باروری را بازیابی نمی کند .

سایر عوارض جانبی بعد از جلسات شیمی درمانی لنفوم

تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم یا برخی از داروهای شیمی درمانی می توانند بر فعالیت قلب تأثیر منفی بگذارند. دیگران ممکن است خطر ابتلا به سرطان دوم را در آینده افزایش دهند. خطر عوارض جانبی طولانی مدت باید با مزایایی که شیمی درمانی می تواند با اشاره به درمان قطعی یا امکان تحت کنترل نگه داشتن بیماری برای مدت طولانی داشته باشد سنجید.

پیشگیری از بارداری و شیمی درمانی

برای تعداد جلسات شیمی درمانی لنفوم در طول درمان، شروع بارداری توصیه نمی شود، زیرا داروهای شیمی درمانی در سطح DNA سلولی عمل می کنند و خطر ناهنجاری های جنین را افزایش می دهند. بنابراین، استفاده از یک روش موثر پیشگیری از بارداری در تمام مدت درمان و همچنین چند ماه پس از پایان آن توصیه می شود. ترس از بارداری به هیچ وجه نباید منجر به دست کشیدن از زندگی جنسی شود.