غربالگری سرطان روده روشی مناسب جهت تشخیص بههنگام و پیش بردن درمانی موثر برای تومور سرطانی است. دراین مقاله راجع با روشهای انجام غربالگری سرطان روده آشنامیشوید.
غربالگری سرطان روده | روش انجام غربالگری سرطان روده – کلینیک آروین
غربالگری سرطان روده بدین معناستکه اولا پولیپهایی بدخیم منجر به تشکیل سرطان را خارج میکنند، همچنین بهمعنای تشخیص زودتر تومورهای سرطانی موضعی و سطحی در افرادی بدونعلامت میباشد و همین موضوع باعث افزایش احتمال درمان بیماری روده آنها ، بهکمک جراحی میشود.
برای غربالگری سرطان روده آزمایشات متفاوتی وجود داردکه درادامه به توضیح برخی ازآنها خواهیم پرداخت. در بسیاریاز آزمایشات غربالگری سرطان روده بمنظور تشخیص سرطان روده به بررسی خون مخفی درمدفوع میپردازند.
معاینه میبایست بهعنوان قسمتیاز غربالگری بزرگسالان بالاتراز چهل سال درهر مراجعه آنها بهپزشک انجام شود.
حتی بررسی خون درمدفوع شخص بیمار میتواند سالیانه همراه غربالگری سرطان انجام گیرد ، اما این آزمایش امکان دارد درنیمیاز افراد مبتلا بهعلت الگوی متناوب خونریزی منفی باشد پس نتیجتا محدودیتهایی دارد اما با ظهور روشهای بررسی اندوسکوپیک تشخیص زودرس سرطان به بهترین شکل دردسترس قرار گرفته است کهدرادامه بیشتر راجع به آن توضیح داده میشود.
چه افرادی باید آزمایشهای غربالگری سرطان روده انجام دهند؟
۱) کسانیکه در ریسک متوسط (تمام افراد معمولی جامعه) ابتلابه سرطان روده بزرگ هستند ازسن 50 سالگی بهبعد بایستی توسط یکیاز روشهای زیر غربالگری کنند:
انجام کلونوسکوپی هر 10سال ، انجام سی تی کلونوگرافی هر 5 سال، انجام سیگوئیدوسکوپی 5 سال یکبار ، انجام تست مدفوع بهمنظور بررسی وجود خون درDNA سالی یکبار.
۲) افرادیکه یکیاز اعضای فامیل درجه یک آنها مانند پدر، مادر، خواهر، برادر یاحتی فرزند آن ها بعداز سن 60 سالگی به سرطان روده بزرگ مبتلا شدهاند باید ازحدود سن 40 سالگی تحت کلونوسکوپی کامل هر 10 سال یکبار قرار گیرند.
۳) افرادیکه در اعضای خانواده آنها مبتلایان به سندرومهای ارثی سرطان روده بزرگ وجود دارند باید ازسنین خیلی پایینتر حدود۱۰ سالگی بهبعد طبق نظر پزشک متخصص ، کلونوسکوپی کامل هر یک الی دوسال انجام دهند.
۴) افرادیکه یک نفراز اعضای فامیل درجه یک آنها درسنین کمتراز 60 سال و یا دو نفر از اعضای فامیل درجه دوآنها یعنی پدر و مادر بزرگ ، عمه ، خاله ، عمو و دایی درهر سنی مبتلا به سرطان روده بزرگ شده اند بایداز سن 40 سالگی و یا 10 سال زودتراز سن فرد مبتلای فامیل خود ، تحت کلونوسکوپی کامل بهمنظور غربالگری قرار گیرند و هر 5 سال نیز اینآزمایش را تکرار کنند.
۵) افرادی با سابقه بیماری التهابی روده (کولیت) بایستی 8 سال بعداز شروع بیماری و کسانیکه مبتلا بهبیماری کرون میباشند حدود ۱۵ سال بعداز شروع بیماری ، کلونوسکوپی انجام دهند و همچنین هر یک الی سه سال تکرار کنند.
نشانه های هشداردهندهی تومور سرطانی روده
تعداد قابل توجهی مبتلایان تومور سرطانی روده درابتدای بیماری ، هیچ علائمی ندارند و با گذشت زمان علائم نگران کنندهای درآنها ظاهر میشود. خونریزی از مقعد و مدفوع خونی (خون موجود در مدفوع می تواند رنگ مدفوع را سیاه کند یا بهصورت رگههای قرمز رنگ بر سطح مدفوع شود)، تغییر زمانهای اجابت مزاج که بیشاز چند هفته مداومت داشته باشد مانند درد در هنگام اجابت مزاج یا تمایلبه آن بدون داشتن مدفوع ، تغییر در حرکات روده ، کاهش وزن بدن بهدلیل ناشناخته درهر سنی ، کمخونی و فقر آهن بهدلیل ناشناخته ، درد و پیچش متناوب پایین شکم میتواند نشاندهندهی سرطان روده باشد.
علائمیکه میتواند نشان دهد نیازبه غربالگری تومور سرطانی روده دارید:
این علائم بهمیزان درگیری روده توسط تومور بستگی دارد. تومور میتواند باعث زخمی شدن روده و ازدست دادن خون بهصورت مخفی شود طوریکه فرد فقط دچار کم خونی و عوارض مربوطبه آن شود و یا خونریزی واضح در مدفوع ظاهر شود. لازم بهذکر میباشد وجود تومور دربرخی قسمتها میتواند سبب انسداد یا سوراخی روده شود.
عوامل هشداردهندهی دیگریکه نشان میدهد نیازبه انجام این غربالگری سرطان روده دارید :
۱-بهنظر می رسد علت اکثر موارد تومور سرطانی روده با عوامل محیطی مرتبط باشد. بههمین علت این بیماری درطبقات مرفه جامعه شهری شایع تر است که نیازبه غربالگری را بالا افزایش میدهد.
نتایج تحقیقات نشان میدهد رژیم غذایی ، مهمترین عامل مسبب تومورسرطانی روده میباشد. میزان مرگ و میر تومورسرطانی روده ، بسیار با مصرف سرانه کالری ، پروتئین گوشت ، چربیهای غذا و افزایش کلسترول مرتبط میباشد.
چربیهای حیوانی درگوشت قرمز و گوشتهای فراوری شده و همچنین غذاهای سرشاراز چربیهای حیوانی با میزان کلسترول بالا ریسک ابتلا بهاین بیماری روده ونیز نیاز به غربالگری را بهمقدار قابل توجهی افزایش میدهد.
بالا بودن مقدار کالری غذای مصرفی درکنار بیتحرکی ، باعث چاقی شده وباعث میشود بدن نسبتبه انسولین مقاوت نشان دهد ، در نتیجه سطح انسولین افزایش میابد کهموجب افزایش مخاط روده و عوارض ناشیاز آن میشود.
بنابراین ازمصرف بیشاز حد غذاهای پرکالری ذکر شده دربالا تاحد ممکن خودداری کنید.
۲-سیگار کشیدن ، استفادهاز قلیون و استعمال بیش ازحد هرگونه دخانیات.
۳-بیماریهای ارثی و ژنتیکی مرتبط با روده.