مراقبت بعد از رادیوتراپی شامل چه مواردی است – کلینیک آروین

رادیوتراپی یا درمان سرطان با استفاده از پرتو با استفاده از پرتو الکترومغناطیسی از جمله پرتو ایکس و گاما، یکی از روشهای درمانی بسیار مهم در پزشکی است. این روش درمانی برای کنترل و از بین بردن سلول بدخیم در بیماران با بیماریهایی مانند سرطان استفاده می شود. این روش با هدف نابودی سلولهای بدخیم، تسهیل درمان بیماری، کاهش علائم و نشانه بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیمار انجام می شود.

مراقبت بعد از رادیوتراپی

رادیوتراپی یکی از مهمترین روش‌ های درمانی برای درمان بیماری‌ مختلف است، اما پس از انجام این روش درمانی باید برخی نکات مهم را رعایت کنید:

• آرام بگیرید: بعد از انجام رادیوتراپی، باید به بدن خود استراحت داده و نیاز به استراحت و آرامش دارید.
• مراقبت از پوست: پس از رادیوتراپی شما ممکن است انواع سوختگی پوست، خشکی، قرمزی و حساسیت شدید را تجربه کنید، بنابراین لازم است که از پوست خود به خوبی مراقبت کنید و از مواد آرایشی به حداقل برسانید.
• مراقبت از دهان: رادیوتراپی ممکن است باعث بروز تحریک و ناراحتی در دهان شود، بنابراین اهمیت خاصی به مراقبت از دهان خود بدهید، با مصرف مواد غذایی سرد و نرم کمک کنید تا به طور کلی درد کاهش پیدا کند.
• مراقبت از بدن: احتمال وجود خستگی و ضعف بعد از رادیوتراپی بسیار زیاد است، بنابراین باید به بدنتان کمک کنید تا به خود بهتر شود، با مصرف مواد غذایی با ارزش، استراحت کافی و ورزش ملایم جسمی دست به کار شوید.
• حفظ آب و الکترولیت: بعد از رادیوتراپی فوق العاده ممکن است بدن شما به آب نیاز داشته باشد، بنابراین لازم است که مقدار کافی آب بنوشید و در همین حال انواع الکترولیت‌ را مورد توجه قرار دهید.

با رعایت این نکات مهم می‌توانید پس از رادیوتراپی، بهبود زودتری را تجربه کنید. با این حال هرگز به نظر دکتر خود و دستورالعمل‌ آن پایبند باشید.

نکات مهم برای مراقبت بعد از رادیوتراپی در منزل

مراقبت بعد از رادیوتراپی به دلیل اینکه درمان شامل استفاده از اشعه با شدت بالا می شود، بسیار مهم است. در این مرحله، بسته به نوع و مکان بیماری و نوع درمان، ممکن است نیاز به مراقبت متفاوتی باشد.  این عمل با از بین بردن سلول بدخیم، همراه است، به طوری که باعث تغییراتی در بافت تحت درمان و یا همسایگی آن می شود.

اما در کلی، مراقبت بعد از رادیوتراپی به شرح زیر است:

• استراحت و افزایش مصرف مایعات
• دنبال کردن رژیم غذایی بهداشتی
• اجتناب از استفاده از محصولاتی که بر روی خط درمان قرار دارند
• پوشیدن لباس های راحت و خود بافت جهت جلوگیری از کشیدگی و درد
• ورزش بعد از استراحت کامل و به همراه مشورت با پزشک.
• پرداختن به بهداشت دهان و دندان به دلیل آسیب دیدن بافت دهان
• اجتناب از تمامی فعالیت های غیرضروری که ممکن است باعث افزایش خطر عفونت شوند

اما یاد آوری می شود که هر بیمار باید با پزشک خود درباره مراحل مراقبت بعد از رادیوتراپی صحبت کند و همیشه پیروی از دستورالعمل پزشکی و پرسنل درمانی را رعایت نماید.

مراقبت بعد از رادیوتراپی با رژیم مناسب

رادیوتراپی تأثیر قوی بر سلامتی بدن دارد و ممکن است به بعضی از بافت‌های بدن آسیب برساند. برای اینکه بتوانید از این آسیب‌ها برای بدن کمترین آسیب را به دنبال داشته باشید باید رژیم غذایی خود را با توجه به نیاز بدن خود تغییر دهید. در زیر رژیم غذایی مناسب برای مراقبت بعد از رادیوتراپی را گذاشته‌ام:

• مصرف مواد غذایی با پروتئین بالا: پروتئین‌ها به تولید بافت‌های سالم در بدن کمک می‌کنند و بعد از رادیوتراپی شما نیاز به تعمیر بافت‌های بدن خود دارید. می‌توانید با مصرف مواد غذاییی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، لوبیا، عدس و بادام زمینی از این پروتئین‌ها بهره ببرید.
• مصرف مواد غذایی با ویتامین C بالا: بعد از رادیوتراپی بدن شما به میزان بیشتری به ویتامین C نیاز دارد. می‌توانید این ویتامین را از منابع غذایی مثل پرتقال، نارنگی، گوجه فرنگی، خیار، کلم و برگ گل سرخ تامین کنید.
• مصرف مواد غذایی با مقدار مناسبی قند: در صورت نیاز بدن به انرژی بعد از رادیوتراپی باید از قند استفاده کنید. اما باید به مقدار مصرف شده از قند توجه کنید تا از افزایش وزن جلوگیری شود. می‌توانید از منابع غذایی مثل برنج، نان، سیب‌زمینی، خامه و شکر استفاده کنید.
• مصرف مایعات کافی: پس از رادیوتراپی ممکن است دچار خشکی دهان و لب شوید. برای جلوگیری از این مشکل باید به مصرف مواد غذایی با املاح غنی و مایعات بیشتری توجه کنید. جو، برگردان، خیار، پرتقال و ترشی‌ها از منابع مایعات بسیار خوبی هستند.
• از مصرف غذاهای چرب و نمک زیاد خودداری کنید: مصرف زیاد چربی و نمک ممکن است باعث افزایش وزن، افزایش فشار خون و سایر مشکلات بعد از رادیوتراپی شود. بنابراین باید از مصرف این غذاها خودداری کنید یا حداقل مصرف آن‌ها را به مقدار مناسبی محدود کنید.

لازم به ذکر است که اگر شما به هر دلیلی ناراحتی‌های جدی پس از رادیوتراپی دارید، باید به پزشک خود مراجعه کنید و از طریق وی رژیم غذایی خود را تنظیم کنید.

نکات مهمی که افراد خانواده باید در مراقبت بعد از رادیوتراپی رعایت کنند.

رادیوتراپی یکی از روش ‌های درمانی بسیار مؤثر در درمان بسیاری از بیماری‌ های سرطانی است که به همراه آن نکاتی برای مراقبت بعد از رادیوتراپی بسیار مهم است. به عنوان عضو خانواده بیمار، باید بدانید که چگونه به بهترین شکل می توانید به عزیزتان در این مرحله از درمان کمک کنید:

• رعایت خواص غذایی: بیمار باید در این مرحله به مصرف خوراکی های سالم و غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی ادامه دهد. به عنوان عضو خانواده باید از بیمار مطلع شوید که رژیم غذایی او باید چگونه باشد و مطابق با آن، غذایی سالم و اصولی برای او تهیه کنید.
• مراقبت از پوست: بعد از مراجعه به درمانگاه بیمار ممکن است احساس خارش یا سوختگی در پوست خود داشته باشد. لذا باید برای او کرم و ژل‌ بدون عطر و الکل تهیه کنید و به او کمک کنید تا از آن‌ استفاده کند.
• توجه به زمان درمان: معمولاً درمان رادیوتراپی چندین جلسه است. شما باید به بیمار کمک کنید تا در همه جلسات درمان خود حضور پیدا کند تا بتواند بهبودی سریع ‌تری را تجربه کند.
• رعایت توصیه پزشک: پزشک برای بیمار خود توصیه هایی می دهد که در دوران درمان باید به آن عمل کند. به عنوان عضو خانواده باید خود را آگاه کنید و به بیمار کمک کنید تا از توصیه های پزشک خود به روش صحیح پیروی کند.
• ایجاد امنیت روحی: بیمار در این مرحله ممکن است احساس ناامیدی و ناراحتی داشته باشد. لذا به او اعتماد داشته باشید و امنیت روحی برایش فراهم کنید.

از طرفی صحبت کردن با یک کارشناس یا پزشک ممکن است به شما به عنوان خانواده بیمار در فرآیند درمان بیمار کمک کند.