درمان سرطان کلیه |جراحی سرطان کلیه |تشخیص – کلینیک آروین
سرطان کلیه بیماری است که از کلیه‌ها شروع می‌شود. کلیه‌ها اندام‌های لوبیا شکلی به اندازه مشت دست انسان هستند. کلیه‌ها در دو طرف ستون فقرات و پشت اندام‌های شکمی قرار دارند. در بزرگسالان کارسینوم سلولهای کلیوی شایع‌ترین نوع سرطان کلیه است. امکان بروز دیگر انواع با شیوع کمتر سرطان کلیه هم وجود دارد. در کودکان معمولاً نوع خاصی از این سرطان به نام تومور ویلمز بروز میکند.
این روزها سرطان‌های کلیه‌ی زیادی به درستی تشخیص داده می‌شود. یکی از دلایل احتمالی رواج روشهای تشخیصی تصویر برداری مانند سی‌تی اسکن می باشد. بیمار امکان دارد به دلایل دیگری سی تی اسکن انجام دهد و سپس به صورت تصادفی این نوع از سرطان در او تشخیص داده شود. اغلب سرطان کلیه در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود، در این مرحله تومور کوچک بوده و تنها همان کلیه را درگیر کرده است.
علائم سرطان کلیه
سرطان‌کلیه معمولا در مراحل اولیه علائم و نشانه‌های خاصی ندارد. در این زمان علائمی که میتواند بروز کنند، عبارتند از:
- خون در ادرار ، که به رنگ صورتی ، قرمز یا به رنگ نوشابه باشد
- دردی در کمر یا پهلو که از بین نمی رود
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل
- خستگی
- تب
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر علائم و نشانه های مداومی دارید که نگران کننده است به پزشک مراجعه کنید.
علل سرطان کلیه
علت بروز بیشتر سرطان‌های کلیه مشخص نیست. به گفته‌ی پزشکان، ماده ژنتیکی یا DNA برخی از سلولهای کلیه دچار جهش شده و این مسئله باعث آغاز سرطان کلیه می‌شود.
ماده‌ی ژنتیکی به سلول فرمان می‌دهد که چه کارهایی باید انجام دهد. تغییرات رخ داده در این ماده باعث می‌شود که سلول‌ها به سرعت رشد کرده و تقسیم شوند. تجمع این سلولهای غیر طبیعی باعث ایجاد توموری می‌شود که میتواند علاوه بر کلیه، اندام‌های مجاور را هم درگیر کند. درگیر شدن اندام‌های دورتر از کلیه را متاستاز می‌گویند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش دهند عبارتند از:
- سن بالا. خطر ابتلا به سرطان‌کلیه با افزایش سن بالا میرود.
- سیگار کشیدن. خطر ابتلا به سرطان‌کلیه در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری است. بعد از ترک سیگار این خطر کاهش می‌یابد.
- چاقی. خطر ابتلا به سرطان کلیه در افراد دارای اضافه وزن بیشتر از افرادی است که وزن مناسبی دارند.
- فشار خون بالا.فشار خون بالا خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می‌دهد.
- درمان نارسایی کلیه. افرادی که برای درمان نارسایی مزمن کلیه دیالیز طولانی مدت می‌کنند ، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان کلیه هستند.
- سندرم های خاص ارثی. افرادی که با سندرم های ارثی خاصی متولد می‌شوند ، خطر ابتلا به سرطان کلیه در این افراد بیشتر است ، مانند کسانی که به بیماری فون هیپل-لیندو ، سندرم بیرت هاگ-دوب ، کمپلکس توبروز اسکلروز ، سرطان سلول کلیوی پاپیلاری ارثی یا سرطان خانوادگی کلیه مبتلا هستند.
- سابقه خانوادگی سرطان کلیه. اگر اعضای نزدیک خانواده به این بیماری مبتلا شده باشند ، خطر سرطان کلیه بیشتر است.
پیشگیری از بروز بیماری
تلاش برای حفظ و بهبود سلامت کلی بدن، نقش بسیار مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان کلیه بازی میکند. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان اقدامات زیر را انجام دهید:
- ترک سیگار. اگر سیگار می‌کشید ، آن را ترک کنید. گزینه های زیادی برای ترک وجود دارد ، از جمله برنامه های پشتیبانی ، داروها و محصولات جایگزین نیکوتین. به پزشک اطلاع دهید که می‌خواهید این کار را انجام دهید ، و گزینه های مناسب را برسی کنید.
- داشتن وزن طبیعی. برای حفظ وزن طبیعی و سالم تلاش کنید. اگر دچار اضافه وزن یا چاقی هستید ، میزان کالری مصرفی خود را هر روز کاهش دهید و سعی کنید در بیشتر روزهای هفته از نظر جسمی تحرک داشته باشید. سایر راهکارهای سالم برای کاهش وزن رااز پزشک بپرسید.
- فشار خون بالا را کنترل کنید. در اولین ملاقات از پزشک خود بخواهید تا فشار خون را کنترل کند. اگر فشار خون بالا باشد باید راه‌های کاهش آن را بررسی کنید. ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، مانند ورزش، کاهش وزن و تغییر رژیم غذایی کمک کننده هستند. برخی از مردم برای کاهش فشار خون به دارو نیاز دارند. پزشک بهترین راه کاهش فشار خون را برای فرد مشخص خواهد کرد.
تشخیص سرطان کلیه
آزمایشات و روشهایی( از جمله غربالگری سرطان) که برای تشخیص سرطان کلیه استفاده می‌شود شامل موارد زیر است:
- آزمایش خون و ادرار. پزشک بعد از بررسی نتایج حاصل از آزمایش خون و ادرار به سرنخ‌هایی در مورد علت بروز سرطان کلیه دست خواهد یافت.
- تست های تصویربرداری. روشهای تشخیصی تصویربرداری به پزشک اجازه می‌دهد تا به تصویر دقیقی از تومورهای احتمالی کلیه و هر گونه تغییر غیرطبیعی دست پیدا کند. این روش‌ها شامل سونوگرافی، سی‌تی اسکن و ام آر آی هستند.
- برداشتن نمونه ای از بافت کلیه (نمونه برداری). در شرایطی، پزشک پیشنهاد میکند تا نمونه کوچکی از سلولهای کلیوی برداشته شود. در این روش از مناطق مشکوک کلیه نمونه برداری صورت می‌گیرد. نمونه برداشته شده در آزمایشگاه بررسی می‌شود. همیشه لازم نیست که نمونه برداری انجام شود.
مرحله بندی سرطان کلیه
هنگامی که پزشک ضایعه ای در کلیه شخص شناسایی کرد که می‌توانست سرطان کلیه باشد ، مرحله بعدی تعیین مرحله ی سرطان است. آزمایشات تعیین مرحله برای سرطان کلیه شامل سی تی اسکن اضافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری می‌باشد که پزشک احساس مناسب بودن آن را شناسایی میکند.
مراحل سرطان کلیه با اعداد رومی نشان داده می‌شود که‌از I تا IV (1 تا 4)متغیر است ، و کمترین مراحل نشان دهنده سرطان محدود به کلیه است. در مرحله چهارم ، سرطان پیشرفته در نظر گرفته می‌شود که میتواند به غدد لنفاوی یا سایر مناطق بدن گسترش یابد.
درمان سرطان کلیه
درمان سرطان کلیه معمولا با جراحی برای برداشتن تومور سرطانی آغاز می‌شود. برای انواع سرطان کلیه که محدود به این اندام می‌شود، تنها درمان مورد نیاز، جراحی است. اما اگر سرطان به دیگر اندام‌ها رسیده باشد، نیاز به درمان‌های تکمیلی وجود دارد.
بیمار و کادر درمان با هم گزینه‌های مختلف درمانی را بررسی می‌کنند. بهترین روش درمانی برای بیمار به فاکتورهای مختلفی همچون وضعیت کلی سلامتی، نوع سرطان کلیه، شدت انتشار بیماری و ترجیح شخص بستگی دارد.
عمل جراحی
در بیشتر سرطان های کلیه ، جراحی تومور درمان اولیه است. هدف از جراحی حذف سرطان با حفظ عملکرد طبیعی کلیه ، در صورت امکان. عملیات مورد استفاده در درمان سرطان کلیه شامل موارد زیر است:
- برداشتن کلیه فرد (نفرکتومی). نفرکتومی کامل (رادیکال) شامل برداشتن کل کلیه ، حاشیه ای از بافت سالم و گهگاه بافتهای اضافی مجاور مانند غدد لنفاوی ، غده فوق کلیه یا سایر ساختارها است.
جراح نفرکتومی رااز طریق یک برش در شکم یا پهلو (نفرکتومی باز) یا از طریق یک سری برش کوچک در شکم (نفرکتومی لاپاراسکوپی یا لاپاراسکوپی با کمک رباتیک) انجام می‌دهد.
- برداشتن تومور از کلیه (نفرکتومی نسبی). در این نوع جراحی علاوه بر تومور، اندکی از بافتهای سالم اطراف برداشته می‌شود و برخلاف نفروکتومی کامل کل کلیه خارج نمی‌شود. این نوع عمل جراحی به کمک جراحی باز و یا لاپاراسکوپی یا رباتیک انجام می‌شود.
این نوع جراحی در صورتی انجام می‌شود که تومور کلیه کوچک بوده و یا فرد تنها یک کلیه داشته باشد. برای حفظ عملکرد کلیه و کاهش خطرات و عواقب احتمالی بعدی مانند بیماری‌های کلیوی نیازمند دیالیز، این روش جراحی به نفروکتومی کامل ترجیح دارد. نوع جراحی که انجام می‌شود به نوع سرطان، سطح آن و وضعیت کلی سلامتی بستگی دارد.
نوع جراحی که پزشک پیشنهاد میکند ، براساس شرایط سرطان و مرحله آن و همچنین سلامت کلی شخص خواهد بود.
درمان های غیر جراحی
تومورهای کلیه کوچک بعضی اوقات با کمک روشهای درمانی غیر جراحی مانند گرما و سرما از بین می‌روند( رادیوتراپی نیز یکی از روش های درمانی است). این روش های درمانی در صورتی اجرا می‌شوند که انجام جراحی به دلیل سایر شرایط مانند ابتلا به دیگر بیماری‌ها، برای فرد پر خطر باشد.
گزینه ها درمانی شامل موارد زیر است:
- انجماد سلولهای سرطانی. در حین انجماد ، یک سوزن توخالی مخصوص از طریق پوست و با استفاده از سونوگرافی یا راهنمای تصویر دیگر به داخل تومور کلیه وارد می‌شود. از گاز سرد موجود در سوزن برای انجماد سلولهای سرطانی استفاده می‌شود.
- حرارت دادن سلولهای سرطانی (فرسایش فرکانس رادیویی). در طی فرسایش فرکانس رادیویی ، یک پروب مخصوص با استفاده از سونوگرافی یا تصویربرداری دیگر از طریق پوست و تومور کلیه وارد می‌شود تا پروب را هدایت کند. جریان الکتریکی از طریق سوزن وارد سلولهای سرطانی می‌شود و باعث گرم شدن یا سوختن سلول ها می‌شود.
درمان های سرطان پیشرفته و درمان عود کردن مجدد کلیه
سرطان کلیه ای که بعد از درمان دوباره عود کرده است و یا انواع پیشرفته‌ی این بیماری که‌به دیگر اندام‌های بدن هم رسیده است، امکان دارد قابل درمان نباشد. در این مرحله اقدامات درمانی در جهت کنترل بیماری و دادن احساس راحتی به فرد بیمار انجام می‌شود. در این شرایط درمان شامل:
- جراحی برای حذف هرچه بیشتر سرطان کلیه. اگر در جریان جراحی امکان خارج کردن تمام تومور نباشد، جراح تا حدی که امکانش هست بافتهای سرطانی را خارج میکند. این جراحی در مواردی که سرطان در دیگر بافتهای بدن هم گسترش یافته باشد، انجام می‌شود.
- درمان هدفمند. درمان های دارویی هدفمند بر روی ناهنجاری های خاص موجود در سلول های سرطانی متمرکز هستند. با مسدود کردن این ناهنجاری ها ، درمان های دارویی هدفمند می‌توانند سلول های سرطانی رااز بین ببرند. پزشک میتواند آزمایش سلولهای سرطانی را برای برسی موثرترین داروهای مورد هدف توصیه کند.
- ایمونوتراپی. از دستگاه ایمنی برای مبارزه با سرطان استفاده می‌شود. سیستم ایمنی بدن بیمار امکان دارد به سلولهای سرطانی حمله نکند، چرا که سلولهای سرطانی نوعی پروتئین مخصوص تولید می‌کنند که به آن‌ها کمک میکند تا خود رااز سیستم ایمنی مخفی نگه دارند. اما ایمونوتراپی این فرایند را مختل میکند.
- پرتو درمانی. پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی انرژی منابعی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده میکند. از پرتودرمانی گاهی اوقات برای کنترل یا کاهش علائم سرطان کلیه که به مناطق دیگر بدن مانند استخوان ها و مغز گسترش یافته استفاده می‌شود.
- آزمایشات بالینی. آزمایشات بالینی مطالعات تحقیقی است که به فرد فرصتی می‌دهد تا جدیدترین نوآوری ها را در درمان سرطان کلیه امتحان کند. برخی از آزمایشات بالینی ایمنی و اثربخشی درمان های بالقوه را ارزیابی می‌کنند. سایر آزمایشات بالینی سعی در یافتن راه های جدید برای پیشگیری یا تشخیص بیماری دارند. اگر می‌خواهید یک آزمایش بالینی را امتحان کنید ، درباره مزایا و خطرات آن با پزشک مشورت کنید.
درمان جایگزین
هیچ درمان جایگزین تایید شده‌ای برای سرطان کلیه وجود ندارد. اما برخی از روشهای درمانی جایگزین در صورت ترکیب شدن با درمان‌های اصلی به فرد کمک میکند تا با اثرات جانبی سرطان مانند استرس مقابله کند.
افراد مبتلا به سرطان معمولاً با پریشانی و استرس دست و پنجه نرم می‌کنند. افرادی که این حالت را تجربه می‌کنند، معمولاً به مشکلات خواب مبتلا بوده و مدام در حال فکر ردن به شرایط بیماری خود هستند. همچنین احساس خشم و یا ناراحتی هم در بسیاری از افراد مبتلا مشاهده می‌شود.
در مورد احساسات خود با پزشک صحبت کنید. پزشک احساسات فرد را طبقه بندی کرده و راهکارهایی برای مقابله و مدیریت آن‌ها ارائه خواهد داد. در برخی از موارد دارو کمک کننده خواهد بود.
روشهای درمانی که در کنار درمان‌های اصلی به فرد کمک می‌کنند، عبارتند از:
- هنر درمانی
- ورزش
- ماساژ درمانی
- مراقبه
- موزیک درمانی
- تمرینات آرامش دهنده
- معنویت
اگر به این گزینه های درمانی علاقه دارید با پزشک مشورت کنید.
مراقبت و پشتیبانی
هر فرد به شیوه‌ی خاص خود با تشخیص سرطان کنار می‌آید. از وقتی که ترس ناشی از ابتلا به سرطان کاهش می‌یابد، فرد روزانه می‌آموزد که چگونه با چالش‌های ناشی از درمان سرطان و فرایند ریکاوری مقابله کند.
روشهای مقابله با بیماری عبارتند از:
- از پزشک در مورد جزئیات تشخیص بیماری سوال کرده و نوع و درجه سرطان خود را بیشتر بشناسید. این اطلاعات به شخص کمک میکند تا در مورد روشهای درمانی بیشتر اطلاعات کسب کنید منابع مناسب جهت کسب اطلاعات شامل موسسه ملی سرطان و انجمن سرطان آمریکا است.
- ازخودتان مراقبت کنید.در طول بیماری سرطان از خود مراقبت کنید. رژیم غذایی سالمی سرشار از میوه و سبزی مصرف کرده و از نظر بدنی فعال باشید. به اندازه کافی بخوابید و بدن خود را در حالت خستگی نگه ندارید.
- برای خود وقت بگذارید. زمانی را در طول روز به خود اختصاص داده و آن را صرف مطالعه، گوش دادن به موسیقی کنید. این کارها باعث کاهش سطح استرس می‌شود. احساسات خود را به دقت در دفترچه یادداشت کنید.
- یک گروه حمایتی داشته باشید. دوستان و اعضای خانواده در مورد شرایط شخص شما نگران هستند، بنابراین در صورت نیاز از آن‌ها کمک بگیرید. به آن‌ها اجازه دهید تا در کارهای روزانه مانند خرید، حمل و نقل در سطح شهر، انجام وظایف روزانه خارج از خانه و آماده کردن غذا به شما کمک کنند. فرد میتواند از این فرصت برای ریکاوری استفاده کند. صحبت کردن در مورد احساسات به کاهش فشار و تنش روانی کمک میکند.
- در صورت لزوم مشاوره بهداشت روان دریافت کنید. در صورت افسردگی، اضطراب و احساس ناراحتی زیاد عملکرد روزانه فرد مختل می‌شود. در این صورت حتما در جلسات تراپی با یک روانشناس یا مشاور صحبت کنید. علاوه بر روانشناس، روانپزشک و مددکار اجتماعی هم میتواند به فرد در این راه کمک کند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت بروز علائم نگران کننده، حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید. در صورتی که پزشک به‌سرطان کلیه مشکوک باشد، فرد به متخصص اورولوژی و یا یک متخصص سرطان یا آنکولوژیست ارجاع داده می‌شود.
هنگام ملاقات با پزشک حتماً یکی از دوستان و یا اعضای خانواده خود را به همراه داشته باشید. چرا که گاهی به خاطر سپردن همه اطلاعات رد و بدل شده سخت بوده و همراه به شما در یادآوری گفته ها کمک خواهد کرد.
آن چه می توانید انجام دهید راجب سرطان کلیه
قبل از ملاقات با پزشک در مورد محدودیت‌های احتمالی که باید در دستور کار قرار دهید، سوال بپرسید. مثلا کمی پیش از معاینه رژیم غذایی خاصی را دنبال کرده یا یک ماده غذایی خاص را مصرف نکنید.
لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- علائم خود را بنویسید، حتی آن دسته که به نظر ربطی به بیماری ندارند.
- اطلاعات شخصی مهم ، از جمله استرسهای عمده یا تغییرات اخیر زندگی
- نام و مقدار داروها ، ویتامین ها یا سایر مکمل هایی که اخیراً مصرف کرده اید.
سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید.
در صورت اتمام زمان ، سوالات خود رااز بیشترین به کم اهمیت ترین لیست کنید. برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:
- آیا من سرطان کلیه دارم؟
- اگر مبتلا هستم ، آیا سرطان گسترش یافته است؟
- آیا به آزمایشات بیشتری احتیاج دارم؟
- گزینه های درمان چه هستند؟
- عوارض جانبی هر درمان چیست؟
- آیا سرطان کلیه قابل درمان است؟
- درمان سرطان چه تاثیری بر زندگی روزمره دارد؟
- گزینه مناسب درمانی برای شخص من چیست؟
- دچار بیماری های دیگری نیز می باشم، چگونه می توانم به بهترین صورت این وضعیت را کنترل کنم؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
- مجهزترین کلینیک درمانی سرطان ؟
- چه مجله ها و بروشورهایی در دسترس هستند؟ چه سایت هایی را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می دهید؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک از بیمار سوالاتی خواهد پرسید، برای پاسخ دادن به این سوالات آماده باشید تا پزشک زمان برای بررسی بیشتر موضوع در اختیار داشته باشد،پزشک سوالات زیررا امکان دارد بپرسد:
- چه زمانی برای اولین بار علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم مداوم یا گاه به گاه بوده است؟
- شدت علائم چقدر است؟
- چه مواردی ، علائم را بهبود می بخشد؟
- چه چیزی، علائم را بدتر می کند؟