سرطان کیسه صفرا شیوع بالایی ندارد. در صورتیکه سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه شناسایی شود، شانس درمان آن بسیار زیاد است.
سرطان کیسه صفرا |تشخیص علائم سرطان کیسه صفرا – کلینیک آروین
همه چیز درمورد سرطان کیسه صفرا
سرطان کیسه صفرا نوعی سرطان است که درداخل کیسه صفرا آغاز میشود. کیسه صفرا اندام کوچک و گلابی شکلی است که درقسمت راست شکم، درست در زیر کبد قرار دارد.
کیسه صفرا، مایع گوارشی تولید شده توسط کبد (صفرا) را ذخیره میکند. سرطان کیسه صفرا شیوع بالایی ندارد. درصورتیکه سرطان کیسه صفرا درمراحل اولیه شناسایی شود، شانس درمان آن بسیار زیاد است. ولی دراغلب موارد این بیماری درمرحله نهایی، یعنی زمانیکه علائم اولیه شدید است، شناسایی میشود. تشخیص سرطان کیسه صفرا بهدلیل اینکه علائم و نشانههای اختصاصی ندارد دشوار میباشد. همچنین طبیعت نسبتاً پنهان کیسه صفرا ، شرایط رشد آن را بدون اینکه قابلیت ردیابی داشته باشد، آسانتر کردهاست.
علائم سرطان کیسه صفرا
علائم و نشانههای سرطان کیسه صفرا شامل موارد زیر است:
- درد شکم ، بهویژه درقسمت فوقانی سمت راست شکم
- نفخ در شکم
- کاهش وزن بدون دلیل
- زردی پوست و سفیدی چشم (زردی)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درصورت مشاهده علائم و نشانههای نگران کننده ، به پزشک مراجعه کنید.
علل سرطان کیسه صفرا
دلیل بروز سرطان کیسه صفرا مشخص نیست.
پزشکان میدانند سرطانکیسه صفرا زمانی رخ میدهد که در دی ان ای سلولهای سالم کیسه صفرا تغییر (جهش) ایجاد شود
دی ان ای سلول حاوی دستورالعملهایی استکه بهسلول دستوراتی میدهد. این تغییراتبه سلولها میگویدکه وقتی سلولهای دیگر بهطور عادی میمیرند ، ازکنترل خارج شده و حیاترا ادامه دهند. ازتجمع سلولها تومور تشکیل شدهکه میتواند خارجاز کیسه صفرا رشد و بهسایر قسمتهای بدن سرایت کند.
دراکثر موارد منشا سرطانکیسه صفرا از سلولهای غدهای استکه سطح داخلی کیسه صفرا را پوشانده اند. اگر منشا سرطانکیسه صفرا ازاین نوع سلول باشد، آدنوکارسینوما نام دارد. این اصطلاح بهنحوهی ظاهر شدن سلولهای سرطانی زیر میکروسکوپ اشاره دارد.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها) سرطان کیسه صفرا
عواملیکه میتوانند خطر سرطان کیسه صفرا راافزایش دهند عبارتنداز:
- جنسیت سرطانکیسه صفرا بیشتردر خانمها دیده میشود.
- سن. خطر ابتلابه سرطان کیسه صفرا با افزایش سن بالا میرود.
- سابقه سنگ کیسه صفرا. ابتلابه سرطانکیسه صفرا درافرادیکه سابقهی سنگ کیسه صفرا دارند بیشتر شایع است. بااین حال، بهندرت پیش میآیدکه این دستهاز افراد دچار سرطانکیسه صفرا شوند.
- سایر بیماریها و اختلالات کیسه صفرا. سایر بیماریهای کیسه صفرا که میتواند خطر سرطانکیسه صفرا را افزایش دهد شامل پولیپ ، التهاب مزمن و عفونت است.
- التهاب مجاری صفراوی. کلانژیت اسکلروزان اولیهکه باعث التهاب مجاری تخلیه صفرا ازکیسه صفرا و کبد میشود ، خطر ابتلابه سرطانکیسه صفرا راافزایش میدهد.
تشخیص سرطان کیسه صفرا
آزمایشات و روشهایی کهبرای تشخیص سرطان کیسه صفرا استفاده میشود شامل موارد زیراست:
- آزمایش خون. تجویز آزمایش خون بهمنظور ارزیابی عملکرد کبد بهپزشک کمک میکند علت بروز علائم رامشخص کند.
- عکس برداریاز کیسه صفرا. آزمایشهای تصویربرداریکه میتوانند تصاویریاز کیسه صفرا ایجاد کنند شامل سونوگرافی ، توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) میباشند.
تشخیص میزان پیشرفت سرطان کیسه صفرا
پزشک بهمحض تشخیص سرطانکیسه صفرا ، تلاش میکندتا میزان پیشرفتسرطان رامشخص کند. تعیین مرحلهی سرطانکیسه صفرا بهتعیین گزینههای درمانی کمک میکند.
برایتشخیص مرحلهی سرطانکیسه صفرا از آزمایشها و روشهای زیر استفاده میشود:
- جراحی تشخیصی: پزشک امکان دارد برایبررسی علائم گسترش سرطانکیسه صفرا جراحی را پیشنهاد کند. جراح درفرایندی بهنام لاپاروسکوپی درشکم شکافی ایجادکرده و دوربین کوچکیرا وارد میکند. دوربین بهجراح اجازه میدهد اندامهای اطراف کیسه صفرا رابرای مشاهدهی علامت سرایتسرطان معاینه کند.
- تست معاینهی مجرای صفرا: پزشک میتواند روشهای تزریق رنگ بهمجرای صفرا راپیشنهاد کند. او درادامه ازروش عکس برداری بهره میگیرد که قسمتهایی را کهرنگ بهآن تزریق شده نشان میدهد. بهکمک این روش میتوان انسداد مجرای صفرا راتشخیص داد.
- این آزمایشات شامل کلانژیوگرافی رزونانس مغناطیسی و کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک (ERCP) میباشد.
- عکس برداری: اکثر افراد مبتلابه سرطانکیسه صفرا برای تشخیص سرایت یاعدم سرایتسرطان اسکنهای مختلف انجام میدهند. اینکه چهروشی برای عکس برداری مناسباست بهشرایط بیمار بستگی دارد. ازجمله روشهای شایع میتوان بهسی تی اسکن قفسهی سینه و شکم، سونوگرافی و ام آر آی اشاره کرد.
پزشک ازاطلاعات این روشها برایتعیین مرحلهسرطان استفاده میکند. مراحل سرطانکیسه صفرا از 0 تا 4 متفاوت است. مراحل اولیه نشان دهنده سرطانی استکه محدودبه کیسه صفرا است. مراحل بعدی سرطانپیشرفتهتری را نشان میدهدکه رشد کرده و اندامهای مجاوررا درگیر میکند یا بهمناطق دیگر بدن گسترش یافتهاست.
درمان سرطان کیسه صفرا
گزینههای پیش رو برای درمانبه مرحلهسرطان ، سلامت عمومی و اولویتهای بیمار بستگی دارد.
هدف اولیهی درمان برداشتنسرطان است اما اگر این امر امکان پذیر نباشد، میتوان ازسایر روشها برایکنترل شیوع بیماری و حفظ راحتی بیمار تاحد ممکن کمک گرفت.
جراحی درمراحل اولیه سرطان کیسه صفرا
اگر درمرحلهی آغازین سرطان کیسه صفرا باشید، جراحی سرطان یکیاز گزینههای پیش رو استکه شامل:
- برداشتن کیسه صفرا: درصورتی کهسرطان درمرحلهی اولیه و محدودبه کیسه صفرا باشد، میتوان بهکمک جراحی کیسه صفرا رابرداشت (کوله سیستکتومی).
- برداشتن کیسه صفرا و بخشیاز کبد: اگرسرطان از کیسه صفرا بهکبد سرایت کرده باشد، میتوان بهکمک جراحی کیسه صفرا و قسمتیاز کبد و مجرای صفرا را کهاطراف کیسه صفرا را احاطه کرده برداشت.
- اگر سرطانکیسه صفرا محدوداست و با کوله سیستکتومی کاملاً برطرف میشود ، ممکناست نیازیبه درمانهای اضافی نباشد. اگر خطر باقی ماندن سلولهای سرطانی بعداز جراحی وجود داشته باشد ، پزشک شیمی درمانی یا سایر روشهای درمانیرا بهفرد توصیه میکند.
شیمی درمانی کیسه صفرا
درشیمی درمانی از داروهایی برای ازبین بردن سلولهای درحال رشد سریع ، ازجمله سلولهای سرطانی استفاده میشود. شیمی درمانی میتواند ازطریق ورید بازو ، بهصورت قرص یا هر دو انجام شود.
اگر خطر باقی ماندن برخی سلولهای سرطانی کیسه صفرا وجود دارد ، امکان توصیه شیمی درمانی وجود دارد. اگر جراحی جزو گزینههای موجود نباشد ، میتواند برای کنترلسرطان نیز مورد استفاده قرار گیرد.
پرتو درمانی کیسه صفرا
درپرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای ازبین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. پرتوهای انرژی ازدستگاهی خارج میشود کههنگام خوابیدن روی میز بهدور شخص حرکت میکند.
اگرسرطان بطور کامل حذف نشود ، پرتودرمانی گاهی اوقات با شیمی درمانی پساز جراحی برای سرطانکیسه صفرا ترکیب میشود. پرتودرمانی همچنین میتواند سرطانکیسه صفرا راکه باعث درد شده کنترل کند درصورتی که جراحی جزء گزینههای موجود نباشد.
درمان دارویی هدفمند کیسه صفرا
درمانهای دارویی هدفمند روی نقاط ضعف خاص موجوددر سلولهای سرطانی متمرکز هستند. بامسدود کردن این نقاط ضعف ، درمانهای دارویی هدفمند میتوانند سلولهای سرطانی را ازبین ببرند. داروهای هدف دار گزینهای برایافراد مبتلابه سرطانپیشرفته کیسه صفرا میباشد.
پزشک سلولهای سرطانی راآزمایش کرده تا ببیند کدام داروهای هدف بیشتربه کمک شخص میآیند.
ایمونوتراپی کیسه صفرا
ایمونوتراپی یک درمان دارویی استکه بهسیستم ایمنی بدن شخص کمک کردهتا باسرطان مقابله کند. سیستم ایمنی بدن علیه بیماری مبارزه میکند اما امکان دارد بهسرطان حمله نکند زیرا سلولهای سرطانی پروتئینهایی تولید میکنند کهتشخیص سلولهای سرطانی رابرای سلولهای سیستم ایمنی سخت میکند. ایمنی درمانی باتداخل دراین روند کار میکند.
ایمنی درمانی میتواند یک گزینه برای درمانسرطان پیشرفته کیسه صفرا باشد.
راهکارهایی برای کنار آمدن با سرطان کیسه صفرا
درک ویرانگر بودن بیماریهای خطرناک و کنار آمدن با تشخیص سرطانکیسه صفرا میتواند بهشدت دشوار باشد زیرا این بیماری اغلب علائم ضعیفیرا بههمراه دارد. برخیاز ایدهها برایدرک کنار آمدنبا سرطانکیسه صفرا عبارتنداز:
- سوالات خودرا درباره این بیماری بپرسید.سوالاتی درارتباط با راع بهسرطان خود بنویسید. این سوالاترا درمعاینه بعدی خود بپرسید. همچنین منابع معتبریرا که میتوانید اطلاعات بیشتری در آن کسب کنید از پزشک خود بخواهید.
- اطلاعات بیشتر درمورد سرطانکیسه صفرا و گزینههای درمانی فردرا درهنگام تصمیم گیری راحتتر میکند.
- با دوستان و خانواده درارتباط باشید. تشخیصسرطان میتواند برایدوستان و خانواده نیز استرس زا باشد. سعی کنید آنها را درجریان این موارد قرار دهید.
- خواستههای پزشکی خودرا بنویسید. برای اطمیناناز شناخته شدن و احترامبه خواستههای خود گام بردارید. ازپزشک خود درمورد روشهای پیش رو سوال کنید ، کهبه شما امکان میدهد درصورت عدم توانایی دربیان خواستههای خود ، چه نوع درمانیرا میخواهید. همچنین درمورد تعیین وکالت نامه پزشکی ، کسیرا کهشخص تعیین میکند تا درصورت عدم توان تصمیم گیری برایشیوه درمان آن رابرای فرد انجام دهد
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر علائم یا نشانههای نگران کننده دارید با ملاقات با پزشک خانواده شروع کنید.
اگر پزشک شما احتمال ابتلابه سرطانکیسه صفرا رابدهد ، به یک متخصص ارجاع داده میشوید ، مانند:
- پزشکیکه دردرمان بیماریهای گوارشی تخصص دارد (متخصص گوارش)
- جراحیکه کبد یا کیسه صفرا را عمل میکند
- پزشکیکه درزمینه درمانسرطان تخصص دارد (آنکولوژیست)
ازآنجاکه قرارها میتوانند کوتاه باشند و ازآنجاکه اطلاعات زیادی برایبحث وجود دارد ، بهتراست آماده شوید. دراینجا برخیاز اطلاعات برای کمکبه شخص درآمادگی برایویزیت پزشک، و انتظاراتیکه ازپزشک دارید ، آورده شدهاست.
آنچه می توانید انجام دهید
- ازهرگونه محدودیت قبلاز قرار ویزیت آگاه باشید. درزمان تعیین وقت ، حتماً درباره کارهای لازم قبلاز زمان ویزیت سوال کنید ، مانند محدود کردن رژیم غذایی.
- علائم خودرا بنویسید، حتی آن دستهکه بهنظر ربطی بهبیماری ندارند.
- اطلاعات شخصی مهم، ازجمله استرسهای عمده یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.
- لیستیاز تمام داروها و همچنین ویتامینها یا مکملهایی کهمصرف میکنید تهیه کنید.
- یکیاز اعضای خانواده یا دوستان خود را جهتبه خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده درهنگام قرار ملاقات همراه خود داشته باشید زیرا امکان دارد چیزی رافراموش کرده باشید.
- •سوالاتیکه میخواهید ازپزشک بپرسید.
درصورت اتمام زمان ، سوالات خودرا ازمهمترین تاکم اهمیتترین لیست کنید. درمورد سرطانکیسه صفرا ، برخیاز سوالات اساسیکه باید ازپزشک بپرسید شامل موارد زیراست:
- مراحل سرطانکیسه صفرا چیست؟
- آیا میتوانید گزارش آسیب شناسی را برای من توضیح دهید؟ آیا میتوانم کپی گزارش آسیب شناسی خود را داشته باشم؟
- آیا بهآزمایشات بیشتری احتیاج دارم؟
- گزینههای درمانی برای سرطانکیسه صفرا چیست؟
- مزایا و خطرات هر گزینه درمانی چیست؟
- چه گزینههای درمانی دیگری وجود دارد ؟
- توصیهبه اطرافیان بیمار چیست؟
- آیا باید دوباره بهمتخصص مراجعه کنم؟ هزینه ویزیت چقدراست و آیا بیمه آنرا پوشش میدهد؟
چه مجلهها و بروشورهایی دردسترس هستند؟ چه سایتهایی رابرای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد میدهید؟
علاوهبر این سوالات، درپرسیدن هرسوال دیگریکه برایتان پیش آمدهاست تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود؟
پزشک احتمالاً تعدادی سوالاز شخص میپرسد. آمادگی برای پاسخبه سوالات درزمان ویزیت صرفه جویی خواهدکرد. پزشک سوالاتی میپرسد کهشامل:
- چهزمانی برایاولین بار علائم راتجربه کردید؟
- آیا علائم مداوم یا گاه بهگاه بوده است؟
- شدت علائم چقدراست؟
- چهمواردی ، علائمرا بهبود میبخشد؟
- که اگر چیزی وجود داشته باشد ، علائم را بدتر میکند؟