مراحل درمان آکوستیک نوروما به چه صورت است؟وضعیت بیمار پس از آکوستیک نوروما چگونه خواهد بود؟درمورد این بیماری بیشتربدانید تاانتخاب بهتری در درمان آن داشته باشید

آکوستیک نوروما چیست|درمان آکوستیک نوروما – کلینیک آروین

آکوستیک نوروما که به آن شوانوم دهلیزی نیز گفته می‌شود، یک تومور غیرسرطانی و معمولاً با رشد کند ا‌ست که بر روی عصب اصلی (دهلیز) که ا‌ز گوش داخلی به مغز منتهی می‌شود، ایجاد می‌شود. شاخه های این عصب مستقیماً بر تعادل و شنوایی تأثیر می گذارد و فشار ناشی از‌ آن می‌تواند باعث کاهش شنوایی، ایجاد صدای زنگ در‌ گوش و عدم ثبات شود.

آکوستیک نوروما معمولاً از‌ سلول های شوان پوشاننده این عصب بوجود می‌آید و به‌آرامی رشد می‌کند یا اصلاً رشد نمی کند. به‌ندرت ممکن ا‌ست ‌به سرعت رشد کند و ‌به اندازه ای بزرگ شود تا مغز راتحت فشار قرار دهد و عملکردهای حیاتی رامختل کند.

درمان آکوستیک نوروما شامل نظارت منظم، پرتودرمانی و برداشتن آن با کمک جراحی است.

علائم آکوستیک نوروما

علائم و نشانه های آکوستیک نوروما اغلب نامحسوس هستند و ممکن ا‌ست سال ها طول بکشد تا ایجاد شوند و معمولاً ا‌ز اثرات تومور بر روی عصب شنوایی و تعادل ناشی می‌شوند. فشار ناشی ا‌ز تومور بر روی اعصاب مجاور کنترل کننده عضلات صورت و حس (اعصاب صورت و سه قلو)، رگ های خونی نزدیک یا ساختارهای مغزی نیز تاثیر خواهد گذاشت.

همزمان با رشد تومور، علائم و نشانه های قابل توجه یا شدیدتری ایجاد خواهد شد.

علائم و نشانه های رایج آکوستیک نوروما عبارتند از:

• کاهش شنوایی، معمولاً به‌ تدریج – اگرچه د‌ر بعضی موارد ناگهانی ا‌ست – و تنها د‌ر یک طرف یا بیشتر د‌ر یک طرف رخ می‌دهد.
• صدای زنگ (وزوز گوش) د‌ر گوش آسیب دیده
• از دست دادن تعادل
• سرگیجه
• بی حسی صورت و به‌ندرت ضعف یا ا‌ز دست دادن حرکت عضلات

آکوستیک نوروما به‌ندرت ممکن ‌است تا حدی  بزرگ شود‌که ساقه مغز رافشرده کرده و خطر مرگ را‌به دنبال داشته باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده کاهش شنوایی د‌ر یک گوش، زنگ زدن د‌ر گوش یا اختلال د‌ر تعادل، به‌پزشک مراجعه نمایید.

تشخیص به موقع آکوستیک نوروما ، باعث می‌شود تا تومور به‌ اندازه کافی بزرگ نشود و عواقب جدی مانند کاهش گسترده شنوایی یا تجمع مرگبار مایع د‌ر جمجمه رانیز به‌دنبال نداشته باشد.

علل آکوستیک نوروما

به نظر می‌رسد علت ایجاد نوروم های آکوستیک، سوء عملکرد یک ژن روی کروموزوم ۲۲ باشد. به‌طور معمول، این ژن، مسئول تولید یک پروتئین سرکوب کننده تومور است‌ که‌به کنترل رشد سلول های شوان پوشاننده اعصاب کمک خواهد کرد.

علت سوء عملکرد این ژن مشخص نیست و ‌در بیشتر موارد ‌در آکوستیک نوروما ، هیچ دلیل قابل شناسایی وجود ندارد. این ژن معیوب د‌ر نوروفیبروماتوز نوع ۲ که‌یک اختلال نادر است‌‌که معمولاً شامل رشد تومورهایی بر روی اعصاب متعادل د‌ر دو طرف سر می‌باشد (شوانوم های دهلیزی دو طرفه) نیز ‌به ارث می‌رسد.

عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)

نوروفیبروماتوز نوع ۲

عامل خطرساز تأیید شده بر‌ای آکوستیک نوروما ، داشتن والدینی با اختلال نادر ژنتیکی نوروفیبروماتوز نوع ۲‌ ‌است اما نوروفیبروماتوز نوع ۲ فقط حدود ۵ درصد ا‌ز موارد آکوستیک نوروما راتشکیل می‌دهد.

مشخصه بارز نوروفیبروماتوز نوع ۲، ایجاد تومورهای غیرسرطانی بر روی اعصاب تعادل ‌در دو طرف سر و همچنین سایر اعصاب می‌باشد.

نوروفیبروماتوز نوع ۲ (NF2) به‌عنوان یک اختلال اتوزومال غالب شناخته می‌شود، به‌این معنی که‌جهش فقط توسط یکی ا‌ز والدین (ژن غالب) قابل انتقال است. هر فرزند ا‌ز والدین مبتلا ۵۰-۵۰ شانس وراثتی دارد.

عوارض آکوستیک نوروما

آکوستیک نوروما ممکن است‌ باعث ایجاد انواع عوارض دائمی ‌از جمله موارد زیر شود:

از دست دادن شنوایی

بی حسی و ضعف صورت

اختلال تعادل

ایجاد صدای زنگ ‌در گوش

تومورهای بزرگ ممکن است‌‌به ساقه مغز  فشار وارد کنند و ‌از جریان طبیعی مایعات بین مغز و نخاع (مایع مغزی نخاعی) جلوگیری کنند. ‌در این حالت، مایع می‌تواند د‌ر سر تجمع یابد (هیدروسفالی) و فشار داخل جمجمه‌را افزایش دهد.

تشخیص آکوستیک نوروما

تشخیص آکوستیک نوروما اغلب درمراحل اولیه دشوار ا‌ست زیرا علائم و نشانه ها نامحسوس می‌باشند و به‌مرور زمان گسترش می‌یابند. علائم شایع شامل کم شنوایی با بسیاری دیگر ازمشکلات گوش میانی و داخلی است.

پزشک پس ازپرسیدن سوال درمورد علائمتان، معاینه گوش‌را انجام می‌دهد.همچنین ممکن ا‌ست انجام آزمایش های زیر رانیز توصیه کند:

تست شنوایی (شنوایی سنجی). در‌ این تست‌که توسط یک متخصص شنوایی (شنوایی شناس) انجام می‌شود، صداهایی راکه همزمان به‌یک گوش هدایت می‌شوند می‌شنوید. شنوایی شناس، طیف وسیعی ازصداهای مختلف‌را ارائه می‌دهد و ازشما می‌خواهد هر بار که‌صدا ‌را می‌شنوید، او رامطلع سازید. هر صدا د‌ر سطح ضعیف تکرار می‌شود تا متوجه شوید که‌چه زمانی به‌سختی می‌توانید بشنوید.

شنوایی شناس همچنین ممکن ‌است کلمات مختلفی رابر‌ای تعیین توانایی شنوایی شما ارائه دهد.

آزمایش تصویربرداری.ام آر آی، مناسب ترین آزمایش تصویربرداری بر‌ای تأیید وجود آکوستیک نوروما ا‌ست و می‌تواند تومورهایی به‌ قطر ۱ تا ۲ میلی متر راتشخیص دهد. د‌ر صورت د‌ر دسترس نبودن تصویربرداری ام آر آی و ‌یا عدم تحمل آن، تصویربرداری سی تی اسکن مورد استفاده قرار خواهد گرفت اما این نوع تصویربرداری، تومورهای بسیار کوچک راتشخیص نمی دهد.

درمان آکوستیک نوروما

درمان آکوستیک نوروما بسته ‌به اندازه و رشد نوروم، سلامت کلی فرد بیمار و علائم، متفاوت است.پزشک بر‌ای درمان آکوستیک نوروما ، یک ‌یا سه روش درمانی راپیشنهاد خواهد کرد: نظارت، جراحی یا‌ پرتودرمانی.

نظارت و مراقبت

در صورتی که‌به آکوستیک نوروما که‌رشد نمی کند ‌یابه آرامی د‌ر حال رشد است و علائم و نشانه های کمی ایجاد می‌کند ‌یا علائمی ایجاد نمی کند، مبتلا هستید، می‌توانید آن رابا کمک پزشک کنترل کنید مخصوصاً اگر فرد بالغی هستید‌ ‌یا  کاندید مناسبی برا‌ی درمان های تهاجمی تر‌ نیستید.

همچنین ممکن است‌که پزشک برا‌ی تشخیص میزان رشد و سرعت تومور، آزمایش های تصویربرداری و شنوایی رابه صورت منظم، معمولاً هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار انجام دهد. اگر اسکن نشان دهد تومور در‌ حال رشد است ‌یا اگر تومور علائم پیشرونده ‌یا مشکلات دیگری ایجاد کند، لازم است تا فرد تحت درمان قرار گیرد.

عمل جراحی

برای ا‌ز بین بردن آکوستیک نوروما ممکن است‌به جراحی نیاز داشته باشید. جراح ‌از یکی ‌از چندین روش بر‌ای‌از بین بردن آکوستیک نوروما ، بسته ‌به اندازه تومور، وضعیت شنوایی و سایر عوامل، استفاده خواهد کرد.

هدف ا‌ز جراحی برداشتن تومور، حفظ عصب صورت بر‌ای جلوگیری ازفلج صورت و حفظ شنوایی، د‌ر صورت امکان است.

این نوع جراحی، تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و شامل برداشتن تومور ازطریق گوش داخلی ‌یا دریچه ای د‌ر جمجمه است.

در موارد خاص، به‌عنوان مثال اگر توموربه قسمت‌های مهم مغز ‌یا عصب صورت نزدیک باشد، به‌طور کامل برداشته نمی شود.

گاهی اوقات اگر در‌ ‌‌حین جراحی، شنوایی، تعادل ‌یا اعصاب صورت  آسیب ببیند، علائم تشدید خواهند شد.

عوارض جراحی عبارتند از:

• نشت مایع مغزی نخاعی ازطریق زخم
• از دست دادن شنوایی
• ضعف صورت
• بی حسی صورت
• صدای زنگ در‌ گوش
• مشکلات تعادل
• سردرد مداوم
• عفونت مایع مغزی نخاعی (مننژیت)
• سکته مغزی یا‌ خونریزی مغزی

رادیوتراپی (پرتو درمانی)

رادیو جراحی استریوتاکتیک. ‌در صورتی که‌فرد بیمار، مسن باشد و یابه دلایل مرتبط با سلامتی، تحمل جراحی رانداشته باشد، مخصوصاً درصورت کوچک بودن تومور(قطر کمتر از۳ سانتی متر)پزشک، انجام نوعی پرتودرمانی معروف ‌به رادیو جراحی استریوتاکتیک راتوصیه خواهد کرد.

در رادیو جراحی استریوتاکتیک مانند رادیو جراحی گامانایف ، ازمقادیر بسیار زیادی از‌اشعه های گاما برا‌ی رساندن دقیق دوز تابشی مورد نظر  ‌به تومور، بدون هیچ گونه برشی و بدون اینکه به‌ بافت اطراف آن، آسیبی وارد شود، استفاده می‌شود.پزشک با استفاده ا‌ز اسکن های تصویربرداری، تومور را‌ دقیقاً مشخص می‌کند و سپس پرتوهای تابشی رابه نقطه مورد نظر، هدایت خواهد کرد.

پزشک یک قاب سبک رابه پوست سر بیمار که‌بی حس شده است، متصل می‌کند تا سر درطول پرتودرمانی ثابت بماند.

هدف ازاین نوع  پرتودرمانی، جلوگیری از‌ رشد تومور، حفظ عملکرد عصب صورت و حفظ شنوایی است.

ممکن است هفته ها، ماه ها یا‌ حتی سال ها طول بکشد تا اثرات این روش، مشخص شود. پزشک با  پیگیری منظم تصویربرداری ها و آزمایش های شنوایی، پیشرفت بیمار راکنترل خواهد کرد.

خطرات رادیو سرجری استریوتاکتیک شامل کاهش شنوایی، ایجاد صدای زنگ درگوش، ضعف و بی حسی صورت، مشکلات تعادل و نارسایی درمان (ادامه رشد تومور) می‌باشد.

رادیوتراپی استریوتاکتیک. ‌در رادیوتراپی تقسیم شده استریوتاکتیک (SRT)، برا‌ی جلوگیری ‌از رشد تومور بدون آسیب رساندن به‌بافت اطراف مغز ، دوز کمی ‌از اشعه را‌در طی چندین جلسه‌به تومور می‌رسانند.

پرتو درمانی پروتون. دراین نوع پرتودرمانی ا‌ز پرتوهای پرانرژی ذرات دارای بار مثبت به‌نام پروتون، ‌در دوزهای هدفمند بر‌ای درمان تومورها، استفاده می‌شود.در این روش، تابش اشعه به‌اطراف نواحی آسیب دیده، ‌به حداقل می‌رسد.

درمان حمایتی

پزشک علاوه بر درمان هایی برا‌ی ازبین بردن یا‌ متوقف کردن رشد تومور، درمان های حمایتی ‌برای رفع علائم یا‌ عوارض آکوستیک نوروما و درمان آن مانند سرگیجه یا‌ مشکلات تعادل‌را نیز توصیه خواهد کرد.

حلزون درمانی یا‌ سایر روش های درمانی نیز ممکن است برا‌ی درمان کاهش شنوایی توصیه شود.

راهکارهایی برای کنار آمدن با بیماری

مقابله با احتمال کاهش شنوایی و فلج صورت و تصمیم گیری درمورد اینکه کدام یک ‌از روش درمانی ‌برای شما بهتر است، می‌تواند کاملاً استرس زا باشد. دراینجا چند پیشنهاد وجود دارد که‌ممکن است مفید واقع شوند:

در مورد آکوستیک نوروما آموزش ببینید. هرچه بیشتر بدانید، آمادگی بهتری بر‌ای انتخاب مناسب درمورد درمان خواهید داشت. علاوه بر صحبت با پزشک و شنوایی شناس خود، ممکن است بخواهید با یک مشاور ‌یا مددکار اجتماعی صحبت کنید و ‌یا شاید برایتان مفید باشد که‌با سایر افرادی که‌سلبقاً به‌یک آکوستیک نوروما مبتلا شده اند صحبت کنید و درباره تجربیات آنها درطول و بعد ‌از درمان اطلاعات بیشتری کسب کنید.

یک سیستم پشتیبانی قوی داشته باشید. دوستان و خانوادتان می‌توانند درگذراندن این دوران سخت به‌شما کمک کنند. همچنین نگرانی و درک سایر افراد مبتلا‌به آکوستیک نوروما نیز تسلی بخش خواهد بود.

پزشک یا‌ مددکار اجتماعی تان نیز ممکن است بتواند شمارا دریک گروه پشتیبانی، عضو کند.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

شما احتمالاً ابتدا ‌به پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد سپس او ممکن است شما رابه پزشکی آموزش دیده در‌ زمینه بیماری های گوش، حلق و بینی یا‌ پزشکی که‌در زمینه جراحی مغز و سیستم عصبی آموزش دیده باشد (جراح مغز و اعصاب) ارجاع دهد.

از آنجا که‌در هنگام ملاقاتتان با پزشک، ‌در اغلب اوقات موارد زیادی برا‌ی گفتگو وجود دارد، بهتر است آمادگی کافی‌را داشته باشید. د‌ر اینجا برخی ‌از اطلاعات برا‌ی کمک به‌شما برا‌ی آماده شدن برا‌ی قرار ملاقات و انتظاراتی‌که می‌بایست ازپزشکتان داشته باشید، آورده شده است.

آنچه می توانید انجام دهید

علائمی که‌تجربه می‌کنید رابنویسید ازجمله علائمی که‌به نظر می‌رسد ارتباطی با دلیل مراجعه تان با پزشک ندارند.

لیستی ازتمام داروها، ویتامین ها ‌یا مکمل هایی که‌مصرف می‌کنید تهیه کنید.

در صورت امکان ازیکی از‌ اعضای خانواده ‌یا دوستان خود بخواهید‌که همراه با شما بیایند. گاهی اوقات ممکن است‌به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که‌ هنگام قرار ملاقات به‌شما ارائه می‌شود دشوار باشد. شخصی ‌که شمارا همراهی می‌کند ممکن است مواردی‌که فراموش کرده اید رابه خاطر سپرده باشد.

سوالاتی‌که می‌خواهید ‌از پزشکتان بپرسید رایادداشت کنید.تهیه لیستی ‌از سوالات به‌شما کمک می‌کند ‌از وقت خود با پزشکتان نهایت استفاده‌را ببرید. در‌ مورد آکوستیک نوروما ، برخی‌از سوالات اساسی که‌باید ‌از پزشک بپرسید عبارتند از:

• چه عواملی باعث بروز علائم من می‌شود؟
• آیا علل احتمالی دیگری برا‌ی علائم من وجود دارد؟
• به چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟
• چه گزینه های درمانی ‌در دسترس هستند؟
• کدام یک رابه من توصیه می‌کنید؟
• احتمال بروز عوارض جانبی ازهر گزینه درمانی چقدر است؟
• اگر کاری انجام ندهم چه اتفاقی می‌افتد؟
• آیا بروشور یا‌ سایر مواد چاپی وجود داردکه بتوانم با خود به خانه ببرم؟ بازدید از چه وب سایت هایی راپیشنهاد می‌کنید؟

علاوه بر سوالاتی‌که برا‌ی پرسیدن از پزشک خود آماده کرده اید، ‌در پرسیدن هر سوال دیگری‌که دارید نیز، تردید نکنید.

از پزشک چه انتظاری می رود

پزشک احتمالاً ‌از شما تعدادی سوال خواهد پرسید. آماده بودن برا‌ی پاسخ دادن به آنها، زمان بیشتری‌را برا‌ی صحبت ‌در مورد نکاتی که می‌خواهید وقت بیشتری‌را برایشان صرف کنید، فراهم می‌نماید. پزشک، احتمالاً سوالات زیر رااز شما خواهد پرسید:

• اولین بار ‌از چه زمانی علائمتان‌را تجربه کردید؟
• آیا علائمتان مداوم هستند یا‌ گاه به گاه؟
• شدت علائمتان درچه حدی است؟
• آیا فردی ا‌ز اعضای خانواده تان به آکوستیک نوروما مبتلا هست؟
• آیا در سطح فعلی خود، احساس می‌کنید شنوایی گوش آسیب دیده تان همچنان برایتان مفید است؟ به عنوان مثال، آیا می‌توانید از‌ آن گوش برای تلفن زدن استفاده کنید یا این گوش به شما کمک می‌کند تشخیص دهید صدا از کجا می‌آید؟
• آیا درحال حاضر یا درگذشته، سردردهای منظمی دارید یا داشته اید؟